Ο ρόλος των παραμυθιών στις ψυχές των παιδιών

Γράφει η Ισμήνη-Ειρήνη Κοτσάνου, Φοιτήτρια Πολιτικών Επιστημών

Σε αυτό το άρθρο θα γίνει αναφορά στην παιδική ψυχή καθώς και στον σημαντικό ρόλο του παραμυθιού κατά την παιδική αλλά ακόμα σε κάποιες περιπτώσεις στην ενήλικη ζωή, ως παράγοντα προώθησης της αθωότητας και της φαντασίας των παιδιών και του ρόλου του στον τομέα της προστασίας της παιδικής ψυχοσύνθεσης.

Αρχικά, μέσω του παραμυθιού, που αποτελεί ένα σπουδαίο τελετουργικό για τον μικρό ακροατή αλλά και για τον αφηγητή που συνήθως είναι οι γονείς ή κάποιο άτομο του οικογενειακού τους κύκλου, πραγματοποιείται μία είδους ταύτιση με τον ήρωα του παραμυθιού είτε αυτός χαρακτηρίζεται σαν καλός και αγαθός, είτε σαν πονηρός, κακός ακόμα και απαισιόδοξος ( και αυτό το αναφέρω καθώς στην παιδική ηλικία τα παιδιά είναι ονειροπόλα και εκφράζονται με θετικές λέξεις για την ζωή -ανάλογα βέβαια και το πως τα ίδια βιώνουν την δική τους ζωή).

Ο ψυχισμός τους, με τον οποίο διάφοροι μεγάλοι ψυχίατροι και ψυχαναλυτές έχουν ασχοληθεί- όπως ο Γιουνγκ και ο Φρόυντ, ενισχύεται μέσω της έκφρασης των βαθύτερων συναισθημάτων τους και της ενίσχυσης της δημιουργικής τους φαντασίας. Με τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα της συνύπαρξης του εξωτερικού και του εσωτερικού παιδικού κόσμου με τον κόσμο των παραμυθιών όπου το παιδί επιλέγει τον ήρωα με τον οποίο θα ταυτιστεί.

Επιπλέον, στην παραπάνω ταύτιση συμβάλλουν τα στοιχεία του παραμυθιού όπως ο τρόπος που είναι γραμμένο το παραμύθι, οι ήρωες και το περιβάλλον μέσα στο οποίο διαδραματίζεται το παραπάνω.
Αν κάποιος μου έλεγε να προτείνω ένα έργο με το οποίο θα ενισχυθούν οι αφηγήσεις των παραμυθιών θα έλεγα τις κοινές παιδικές συναντήσεις με τις οποίες το παιδί θα γνωριστεί με άλλες παιδικές ψυχές και θα κοινωνικοποιηθεί μέσω του παιχνιδιού( παραμύθι ).Έτσι, οι αφηγήσεις αυτές θα βοηθήσουν στην περαιτέρω αγάπη για την λογοτεχνία, με την οποία το παιδί θα μπορέσει να ανακαλύψει το πως ο κόσμος λειτουργεί μέσα από τις ιστορίες.

Για το τέλος άφησα , κατά την γνώμη μου, το πιο σημαντικό κομμάτι της ιστορίας, εκείνο του αφηγητή και του κυρίαρχου ρόλου που παίζει στην παιδική ψυχοσύνθεση. Ο τρόπος που κάποιος αφηγείται ένα παραμύθι μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την ψυχολογία του νέου καθώς για παράδειγμα το παιδί θα μπορέσει να καταλάβει γιατί ένας ήρωας ενέργησε με τον έναν ή άλλον τρόπο (θετικό ή αρνητικό) και να τον υποστηρίξει γινόμενος συγκαταβατικός ή όχι, στοιχείο το οποίο θα μπορέσει μεταγενέστερα να κατέχει και στην ενήλικη ζωή του απέναντι στους ανθρώπους και τις καταστάσεις.

Συμπερασματικά, το ηθικό δίδαγμα μέσα από την παραπάνω ανάλυση έγκειται στο γεγονός πως το παιδί από μικρό σε ηλικία πρέπει να δέχεται δημιουργικά ερεθίσματα ώστε να εξωτερικεύει τον ψυχισμό του κι να προάγεται η φαντασία του, η οποία θα τον πάει μπροστά στην ενήλικη ζωή του.