Αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη, πληροφορηθήκαμε για την άγρια δολοφονία που σημειώθηκε στην περιοχή Μαρκάτι Κερατέας, με θύμα μια 86χρονη γυναίκα μέσα στο σπίτι της. Λίγες μέρες νωρίτερα μάλιστα, την είχαν σώσει οι δυνάμεις της ΟΠΚΕ από την πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει στην ευρύτερη περιοχή. Ο γιος της ταυτοποιήθηκε ως δράστης του εγκλήματος, ο οποίος σύμφωνα με πηγές, αντιμετώπιζε ψυχολογικά προβλήματα.
Το φαινόμενο της μητροκτονίας παρουσιάζει μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, καθώς αφορά μία μορφή εγκληματικότητας που δεν είναι συνηθισμένη, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Παρά, όμως, την σπανιότητα της, αφορά ένα περιστατικό που κάθε φορά που συμβαίνει, συγκλονίζει την κοινή γνώμη.
Πώς διαπράττεται;
Πρέπει αρχικά να σημειωθεί πως κάθε υπόθεση είναι διαφορετική και δεν έχουν όλες τα ίδια χαρακτηριστικά μεταξύ τους. Χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση των συνθηκών διάπραξης του εγκλήματος, προκειμένου να οδηγηθούμε σε σωστά συμπεράσματα. Όπως ήταν γνωστό στην παραπάνω περίπτωση, η άτυχη γυναίκα είχε άνοια και ως εκ τούτου δεν αναγνώριζε τον γιο της, κάτι που αναστάτωνε τον ίδιο και πίστευε πως έπρεπε να τελειώσει το μαρτύριο της. Παρατηρείται, δηλαδή, πολύ συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις, η επιθυμία του δράστη να καταπραΰνει τον πόνο του θύματος, όποιας μορφής κι αν είναι, και αυτό είναι που τον ωθεί στην διάπραξη της δολοφονίας.
Ειδικότερα στην περίπτωση της μητροκτονίας, τα κίνητρα είναι συγκινησιακά φορτισμένα, για παράδειγμα, σε αυτή τη περίπτωση, το αίσθημα του γιου να απαλλάξει τη μητέρα του από το βασανιστήριο της άνοιας, η οποία είχε φτάσει στο σημείο να μην τον γνωρίζει, κάτι που είχε διαταράξει την μεταξύ τους σχέση.
Σε αντίθεση με τους ανήλικους μητροκτόνους, όπου παρατηρείται η χρήση κάποιου πυροβόλου όπλου, πιο αποτελεσματικού λόγω της απόστασης, οι ενήλικοι δράστες προβαίνουν πιο συχνά στη χρήση κάποιου αμβλέος αντικειμένου, όπως το μαχαίρι, ή στην άσκηση σωματικής βίας.
Προφίλ των δραστών
Ως προς το προφίλ των δραστών, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα εξής: οι περισσότεροι δράστες είναι ενήλικοι, άνω των 18 ετών τη στιγμή διάπραξης της ανθρωποκτονίας. Ως προς το θύμα, η ηλικία του συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 50-90 ετών. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των δραστών, επίσης, που σύμφωνα με έρευνες η πλειοψηφία τους είναι άρρενες, αποτελεί η εξάρτηση από το θύμα, είτε αυτή είναι οικονομική, είτε ψυχολογική, αλλά και η συγκατοίκηση με αυτό πολλές φορές, όπως συνέβη και στην υπόθεση της Κερατέας.
Ψυχιατρικές διαστάσεις
Αρκετά συχνά συναντάμε δράστες που πάσχουν από κάποια διαταραχή, τις περισσότερες φορές από σχιζοφρένεια, χωρίς απαραίτητα να υπάρχει προηγούμενο ιστορικό κακοποίησης. Σε περιπτώσεις δραστών που πάσχουν από διαταραχές διάθεσης, ένα μικρό ποσοστό διατυπώνει τον δυνητικά παραληρητικό στην ουσία ισχυρισμό της απαλλαγής της υπέργηρης, συνήθως, μητέρας από τα προβλήματα της, κυρίως υγείας και ηλικίας (αλτρουιστική κατάθλιψη). Με τον όρο αυτό εννοούμε το αίσθημα ευθύνης και ευαισθησίας που νιώθει το άτομο για την ευτυχία του άλλου και τα καταθλιπτικά αισθήματα που βιώνει αν δεν το καταφέρνει. Τέλος, πρέπει να γίνει γνωστό πως οι δράστες δεν έχουν πάντα κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα που τους οδήγησε στο έγκλημα. Άλλοι λόγοι μπορεί να είναι η κακοποίηση που μπορεί να υπέστησαν στο παρελθόν από το θύμα, η ένταση την στιγμή της διάπραξης ή ακόμα και κάποιο οικονομικό όφελος που μπορεί να τους προσφέρει ο θάνατος της μητέρας τους.
Αναμφίβολα, το έγκλημα της μητροκτονίας αποτελεί μια αρκετά σπάνια περίπτωση, τόσο στην χώρα μας, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Μάλιστα, παρατηρείται μια μείωση αυτών τα τελευταία 30 χρόνια. Όμως κάθε φορά που συμβαίνει, προκαλεί το ενδιαφέρον μας για περαιτέρω διερεύνηση λόγω της σπανιότητας του. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονιστεί πως η σχέση ανάμεσα στο θύμα και στο θύτη, δεν είναι πάντα ένα καλά κρυμμένο μυστικό, αλλά ιδίως σε περιπτώσεις μικρής τοπικής κοινότητας, ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων γνωρίζει τι συμβαίνει μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον που διαπράχθηκε το εγκληματικό συμβάν. Είναι όμως συχνό φαινόμενο η αγνόηση από μεριάς τους, κάτι που αναμφίβολα οδηγεί στην επανάληψη ενός παρόμοιου εγκλήματος στο μέλλον.
Πηγές:
Ελένη Φουντωτού