Γονείς, Εκπαίδευση, Έφηβος, Παιδιά, Συμπεριφορά

Πώς μπορώ να κάνω τα παιχνίδια πιο ασφαλή για το παιδί μου;

Γράφει η Αποστολία Τσουραπή, φοιτήτρια ψυχολογίας

Η βασική ενασχόληση των παιδιών είναι τα παιχνίδια. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία παιχνιδιών που απευθύνονται σε κάθε ηλικία και δραστηριότητα. Είναι ένας τρόπος να περνούν τα παιδιά τον ελεύθερο χρόνο τους και παράλληλα να μαθαίνουν πράγματα. Μέσω των παιχνιδιών μπορούν να εκπαιδεύονται και να διαμορφώνουν τον χαρακτήρα τους. Είναι μία μορφή διασκέδασης μέσω της οποίας τα παιδιά αποκτούν ομαδικό πνεύμα και συνεργατικότητα, αναπτύσσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και μαθαίνουν να διαχειρίζονται και τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να προκύψουν.

Στις μικρές ηλικίες οι γονείς επιλέγουν τα παιχνίδια με τα οποία απασχολούνται τα παιδιά τους και όσο αυτά μεγαλώνουν τότε η επιλογή εξαρτάται πλέον από τα ίδια. Συνήθως, η επιλογή γίνεται με βάση του τι είναι στη μόδα, με τι παίζουν οι φίλοι τους αλλά και τι αρέσει στο ίδιο το παιδί. Είναι ευθύνη των γονέων να γνωρίζουν τι αρέσει στα παιδιά τους και να τα βοηθούν να επιλέξουν τα κατάλληλα, γι’ αυτά, παιχνίδια.

Η ηλικία είναι ένας παράγοντας που πρέπει να έχει στο μυαλό του κάθε γονέας όταν επιλέγει το παιχνίδι που θα δώσει στο παιδί του. Είναι σημαντικό να είναι κατάλληλο για την ηλικία του ώστε μέσω του παιχνιδιού το παιδί να διαμορφώνει το χαρακτήρα του. Αν ένα παιχνίδι απευθύνεται σε μικρότερη ηλικία, ένα μεγαλύτερο παιδί πιθανόν να μη το βρίσκει ενδιαφέρον. Αντίστοιχα,  ένα παιδί  με ένα παιχνίδι που απευθύνεται σε μεγαλύτερες ηλικίες,  ίσως είναι δύσκολο να κατανοήσει το περιεχόμενο ή ακόμα να περιέχει ακατάλληλο περιεχόμενο που δεν ενδείκνυται γι’ αυτή την ηλικία.

Η ποιότητα των παιχνιδιών είναι σημαντικό να ελέγχεται από τους γονείς όπως επίσης και τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα. Πρέπει να είναι σταθερά, να μη διαλύονται  και όταν πρόκειται για μικρότερες ηλικίες  να μη περιέχουν πολύ μικρά κομμάτια, για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο τραυματισμού. Τα παιχνίδια δεν πρέπει να περιέχουν καμία βλαβερή ουσία για να μη τίθεται η υγεία του παιδιού σε κίνδυνο.

Ένα βασικό ζήτημα είναι η θεματολογία των παιχνιδιών. Υπάρχουν παιχνίδια που περιλαμβάνουν όπλα και φιγούρες που σχετίζονται με τον πόλεμο. Με αντίστοιχο περιεχόμενο είναι και τα παιχνίδια στο διαδίκτυο, στα οποία ο χρήστης σκοτώνει και γενικά υιοθετεί μία επιθετική και άγρια συμπεριφορά. Το παιδί αναλαμβάνει το ρόλο του κακού, ο οποίος μπορεί να κάνει εγκλήματα και να μην έχει ενοχές. Όταν ένα παιδί που διαμορφώνει τον χαρακτήρα και τη προσωπικότητά του έρχεται σε επαφή με τέτοια ερεθίσματα μπορεί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα για το ίδιο.

Ήδη τα τελευταία χρόνια και ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα παιδιά παίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό παιχνίδια στο διαδίκτυο. Μπορούν να παίζουν είτε μόνα τους είτε με φίλους ή ακόμα και με αγνώστους. Στο διαδίκτυο το περιεχόμενο με το οποίο τα παιδιά μπορούν να έρθουν σε επαφή είναι τεράστιο. Μπορεί να δουν ή να διαβάσουν κάτι που μπορεί να τους παραπληροφορήσει, να τους αγχώσει ή και να τους τρομάξει. Φυσικά το διαδίκτυο δεν είναι ένας κακός χώρος που πρέπει να αποφεύγεται αλλά να υπάρχει η πληροφόρηση προς τα παιδιά για να το χρησιμοποιούν σωστά και με ασφάλεια.

Όσον αφορά το διαδίκτυο, τα όρια μπαίνουν σε πρώτη θέση. Οι γονείς χρειάζεται να ελέγχουν το περιεχόμενο των παιχνιδιών, να γνωρίζουν αν υπάρχει συνομιλία σε αυτά καθώς και με ποιους μπορεί να συνομιλεί το παιδί. Επίσης πρέπει να μπαίνει ένα χρονικό όριο το οποίο δε θα ξεπερνά τη μία ώρα ημερησίως. Κάτι ακόμα που αφορά τα διαδικτυακά παιχνίδια είναι οι αγορές που πραγματοποιούνται σε αυτά. Πρέπει οι γονείς να είναι ενήμεροι για οποιαδήποτε αγορά πραγματοποιεί το παιδί και να είναι παρόντες όταν γίνεται αυτή.

Οι γονείς αναλαμβάνουν την ευθύνη να ελέγχουν και να επιλέγουν τα παιχνίδια  με τα οποία παίζουν τα παιδιά τους ή έστω να τα παρακινούν να επιλέγουν μόνα τους τα κατάλληλα παιχνίδια. Σε μεγαλύτερες ηλικίες αυτό δεν είναι εύκολο γιατί τα παιδιά χρειάζονται την ανεξαρτησία τους και είναι σημαντικό να παίρνουν πρωτοβουλίες για τις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνται στον ελεύθερο χρόνο τους. Οι γονείς μπορούν ωστόσο να συμβουλεύουν τα παιδιά, να δίνουν κατευθυντήριες γραμμές και να αφήνουν τη τελική επιλογή σε αυτά.

Η ασφάλεια των παιχνιδιών είναι πολύ σημαντική και οι γονείς οφείλουν  να την παρέχουν στα παιδιά  εξετάζοντας κάθε φορά τα παιχνίδια.  Σε συνδυασμό με αυτό τον έλεγχο μπορούν να συζητάνε μαζί τους  ώστε να γνωρίσουν τα παιδιά, να μάθουν τι τους αρέσει και γιατί τους αρέσει κάτι συγκεκριμένο. Να τα ακούν με προσοχή, γιατί μέσω αυτού του διαλόγου μπορεί να μάθουν και οι ίδιοι κάτι που μέχρι εκείνη τη στιγμή αγνοούσαν.

Πολύ σημαντικό να μη ξεχνούν οι γονείς ότι το πιο ωραίο παιχνίδι είναι αυτό με άλλους ανθρώπους, κάτι το οποίο είναι καλό να το υπενθυμίζουν και στα παιδιά.