Η έννοια του ρατσισμού σχετίζεται με τα αισθήματα μίσους και φόβου για άτομα διαφορετικών φυλών και της αντίστοιχης εχθρικής/υποτιμητικής στάσης μας απέναντι σε αυτά. Συναντάται και σε συμπεριφορές, που αφορούν άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, όπως αυτά του φύλου, της εθνικότητας, της κοινωνικής θέσης, της υγείας, των κιλών ή του ύψους κλπ. Ο ρατσισμός που σχετίζεται με τη φυλή (ή αλλιώς φυλετισμός) αναφέρεται στη φυλετική ανισότητα και συνδέθηκε με τον κοινωνικό δαρβινισμό, τη μεταφορά δηλαδή της βιολογικής θεωρίας του Δαρβίνου στη κοινωνία (στη κοινωνία δικαιούται να επιβιώσει ο πιο ισχυρός).
Ο φυλετικός ρατσισμός στηρίχτηκε σε ορισμένες επιστημονικές θεωρίες, όπως αυτή των Χερνστάϊν και Μάρρεϋ (The Bell Curve – 1994) κατά την οποία άτομα που ανήκαν στη μαύρη φυλή, έχουν χαμηλότερο δείκτη ευφυΐας από ότι τα άτομα που ανήκουν στη λευκή φυλή. Η συγκεκριμένη θεωρία δέχτηκε αρνητικές κριτικές, καθώς θεωρήθηκε πως οι δοκιμασίες στις οποίες υποβλήθηκαν τα άτομα της έρευνας, ήταν σχεδιασμένες να ευνοούν τη λευκή φυλή εις βάρος της μαύρης φυλής.
Ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα του φυλετικού ρατσισμού, σημείο αναφοράς στην ανθρώπινη ιστορία, αφορά την Γενοκτονία των Εβραίων. Σε αυτή τη περίπτωση, ο βιολογικός φυλετισμός συνδέθηκε με την Ευγονική, την «επιστήμη» δηλαδή για την βελτίωση του ανθρώπινου είδους, μέσω της επιλεκτικής αναπαραγωγής. Ο Χίτλερ χρησιμοποίησε την Ευγονική, βάζοντας ξανθές γαλανομάτες γυναίκες να τεκνοποιούν με ξανθούς γαλανομάτες άντρες, καθώς επίσης στείρωνε άτομα, που είχαν κάποιες σωματικές ή ψυχικές ιδιομορφίες (αναπηρίες, ασθένειες, κλπ). Η Γενοκτονία των Εβραίων αφορούσε την οριστική εξάλειψη/εξόντωση της συγκεκριμένης υποτιθέμενης κατώτερης φυλής του ανθρώπινου είδους.
Μία άλλη πολύ σημαντική μορφή ρατσισμού είναι αυτή που αφορά το φύλο (σεξισμός) και είναι η υποτιμητική συμπεριφορά απέναντι (συνήθως) στα άτομα που ανήκουν στο γυναικείο φύλο. Μια μορφή σεξισμού αποτελεί ο ανδρικός σοβινισμός, ο οποίος αντιμετωπίζει τις γυναίκες ως σεξουαλικά αντικείμενα. Στον αντίποδα βρίσκεται ο φεμινισμός, που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των γυναικών και της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στην εργασία, στη πολιτική, στην εκπαίδευση αλλά και στη σεξουαλική αυτονομία.
Ο ρατσισμός και οι μορφές του έχουν δημιουργήσει, ουκ ολίγες φορές, διχόνοιες στο κοινωνικό σύνολο και εξοντώσεις αθώων ανθρώπων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως όλοι ανήκουμε στο ανθρώπινο είδος και όλοι θα πρέπει να έχουμε ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες σε όλους τους τομείς της ζωής μας, και κυρίως στην ίδια τη ζωή.
Πηγές:
An analysis of Richard J. Herrnstein and Charles Murray’s. The Bell Curve Intelligence and Class Structure in American Life. 1st Edition: London
Volunteer Team