Ο μεγάλος αδερφός ήρθε και είναι οικολογικός!

Γράφει ο Μιχάλης Τοπούζης

H Αμερικανική εταιρεία συστημάτων ασφαλείας Flock Safety φέρνει το όνειρο κάθε παρανοϊκού μονάρχη ένα βήμα πιο κοντά, με το νέο της προϊόν, τις ηλιακές κάμερες ασφαλείας με το όνομα Condor! Σε μία εποχή όπου η ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η νούμερο 1 προτεραιότητα πολλών Ευρωπαϊκών και παγκοσμίων φορέων προστασίας δεδομένων, αλλά και φυσικά εξέχων προβληματισμός για τον απλό πολίτη ο οποίος έχει αντιληφθεί πλέον ότι τα δεδομένα του αντιμετωπίζονται ως εμπορεύσιμο προϊόν, ένα προϊόν σαν τον Condor μπορεί να επεκτείνει τους προβληματισμούς μας και στο ζήτημα της παρακολούθησης του πολίτη με τεχνητά μέσα. Ο Condor αποτελεί μία αυτόνομη ενεργειακά συσκευή η οποία λειτουργεί μέσω μία μπαταρίας που φορτίζει από ένα διακριτικό αλλά ισχυρό φωτοβολταϊκό στοιχείο, και φέρει τη δυνατότητα να συνδέεται στο δίκτυο 5G, κάνοντας την εγκατάσταση και συντήρηση του απλούστατη, και καθιστώντας το εύρος των υποψήφιων σημείων που μπορεί να εγκατασταθεί ένα τέτοιο προϊόν αχανές.

Η θετική όψη – Ασφάλεια

Το σύστημα της Flock Safety για ευνόητους λόγους θα μπορούσε να εκτοξεύσει την αποτελεσματικότητα του έργου της Αστυνομίας, η οποία πλέον θα έχει στα χέρια της ένα ισχυρότατο όπλο εναντίον του εγκλήματος. Με αφορμή τη ραγδαία αύξηση των ένοπλων συγκρούσεων στους αυτοκινητόδρομους, η Πολιτεία του Illinois ψήφισε νομοσχέδιο δίνοντας ένα διόλου ευκαταφρόνητο κονδύλι ύψους 12 εκ. Δολαρίων, το οποίο ο κυβερνήτης της Πολιτείας αύξησε το 2022 σε 20 εκ. Δολάρια. Συνεπώς η πλειοψηφία των αστυνομικών υπηρεσιών στην Πολιτεία του Illinois στις Η.Π.Α. έχει πλέον ενσωματώσει το σύστημα αυτό όχι μόνο σε πολλαπλά σημεία στον αστικό ιστό και τους αυτοκινητόδρομους, αλλά και στα περιπολικά τους οχήματα. Οι δυνατότητες του συστήματος ALPR (Automatic License Plate Recongnition-Αυτόματη αναγνώριση πινακίδων κυκλοφορίας) χαρακτηρίζονται από εντυπωσιακή ποικιλία καθώς, μεταξύ άλλων, δύνανται να εντοπίσουν και να καταγράψουν αυτόματα αριθμούς πινακίδων κυκλοφορίας, τη μάρκα και το μοντέλο των οχημάτων, το γεωγραφικό στίγμα της τοποθεσίας στην οποία εντοπίστηκαν, ακόμη και την κατεύθυνση ή το ρεύμα κυκλοφορίας στο οποίο βρίσκονταν. Το αποτέλεσμα; O αριθμός των ένοπλων επιθέσεων στους αυτοκινητόδρομους μειώθηκε δραματικά. Από την κορύφωση του το 2021 σημειώνοντας 310 περιστατικά, το νούμερο μειώθηκε σχεδόν κατά το ήμισυ το 2022 και ακόμη 32% το 2023. Το ποσοστό των πυροβολισμών εξακολουθεί να έχει καθοδική πορεία και φέτος, ενώ οι συλλήψεις, κατασχέσεις όπλων και ανεύρεσης κλαπέντων αυτοκινήτων έχει αυξηθεί εντυπωσιακά, δίνοντας πολύ μεγάλο αβαντάζ στους οπαδούς της ευρείας χρήσης τέτοιων τεχνολογιών. Όλα τα νομίσματα ωστόσο έχουν δύο όψεις.

Η αρνητική όψη – Ανασφάλεια

Η ραγδαία αύξηση των εξιχνιάσεων, συλλήψεων και η πτώση της εγκληματικότητας έχουν αδιαμφισβήτητα τονώσει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών όπου εφαρμόζονται τέτοιες τεχνολογίες, αλλά μαζί με το ζύγι της ασφάλειας, έγειρε στην πλάστιγγα και αυτό της ανασφάλειας που γεννάται στη συνείδηση των πολιτών αναφορικά με την ιδιωτικότητα τους. Η παρουσία ενός τέτοιου προϊόντος φυσικά οφείλει να μας προβληματίσει βαθιά, ειδικά τη στιγμή που η Flock Safety ξεκίνησε ως ένα απλό start-up και χρηματοδοτήθηκε με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, βάζοντας την στην πορεία για το βάθρο των μεγαλύτερων εταιρειών ασφάλειας στον κόσμο. Η εν λόγω εταιρεία έχει ασχοληθεί με κάμερες ALPR, πλωτά αυτόνομα αμυντικά drones-σκάφη, καθώς και συστήματα διαχείρισης κλήσεων από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, ενώ υπερηφανεύεται ότι το προϊόν της χρησιμοποιούν πάνω από 4.000 πελάτες στις Η.Π.Α, σχεδόν το ήμισυ των οποίων απαρτίζουν αστυνομικές υπηρεσίες. Φυσικά ήταν αναμενόμενο το 2022 να δεχθεί κριτική από την ACLU (American Civil Liberties Union-Αμερικανική Ένωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες) σχετικά με την τεχνολογία ALPR της, επί της οποίας η ACLU έγειρε προβληματισμούς σχετικά με την καθολική παρακολούθηση οχημάτων και πολιτών και τα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν από την ευρεία χρήση ενός τέτοιου προϊόντος και την ελεύθερη πώληση του στην αγορά. Επιπλέον άλλες εταιρείες στο χώρο των συστημάτων ασφαλείας που διαθέτουν παρόμοια τεχνολογία θέτουν τα δεδομένα που συλλέγουν μάρκα, μοντέλο, ιδιοκτήτης ή οδηγός, διεύθυνση κατοικίας) προς πώληση σε πρακτορεία κατάσχεσης οχημάτων και σε άλλες εταιρείες με σκοπό το Marketing, αντιμετωπίζοντας κάθε διερχόμενο αυτοκίνητο σαν υποψήφιο πελάτη.

ALPR on steroids!

Η συγκεκριμένη τεχνολογία ήδη διαθέτει τρομακτικές δυνατότητες όντας φύσει περιορισμένη στο δίκτυο ηλεκτροδότησης της εκάστοτε χώρας. Ο Condor ήρθε να προσδώσει μία νέα διάσταση στη μαζική παρακολούθηση η οποία με τη χρήση του φωτοβολταϊκού στοιχείου και τη συνδεσιμότητα 5G που διαθέτει, ένα τεράστιο κίνδυνο παραβίασης της ιδιωτικότητας των πολιτών ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές. Είναι πράγματι ανατριχιαστική η σκέψη του να μην μπορείς να ξεφύγεις πουθενά από τα μάτια του Condor.

Θα πέσουν μηνύσεις…

Ήδη έχουν ξεκινήσει τα πρώτα δείγματα αγανάκτησης των πολιτών, καθώς ύστερα από ορισμένα περιστατικά βανδαλισμού των καμερών ALPR σε όλη την Επικράτεια των Η.Π.Α, φέτος ήρθε η πρώτη ομαδική αγωγή σε βάρος της Αμερικανικής εταιρείας DRN (Digital Recongnition Network) αναφορικά με παραβάσεις του ρυθμιστικού πλαισίου της Πολιτείας της Καλιφόρνια και μεταπώληση των δεδομένων που αποκτήθηκαν σε τρίτους παράγοντες. Η αγωγή βασίστηκε στο ότι τα συστήματα της DRN καταγράφουν τον αριθμό της πινακίδας κυκλοφορίας, την τοποθεσία, την ημερομηνία και ώρα που εντοπίστηκε χωρίς ωστόσο να υπάρχει η απαραίτητη προειδοποιητική σήμανση στις οδούς, αφήνοντας τους ανυποψίαστους οδηγούς στην άγνοια ότι οι κινήσεις τους καταγράφονται. Δεν θα προκαλέσει έκπληξη η υποβολή περισσότερων μαζικών αγωγών και η βεβαίωση παραβάσεων στις εταιρείες από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές.

Ρυθμιστικό πλαίσιο

Δεδομένου ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο σχετικά με τα συστήματα ALPR είναι υπαρκτό μεν,  ανώριμο δε, oι Μ.Κ.Ο. που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των Αμερικανών Πολιτών ενάντια στην μαζική παρακολούθηση τους και καταγραφή των κινήσεων τους, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και παροτρύνουν έντονα τις εν λόγω εταιρείες να θέσουν από μόνες τους στον εαυτό τους ορισμένα όρια. Αρκετές, όπως η Flock Safety έχουν εναρμονιστεί και έχουν θέσει όρια στο χρονικό διάστημα με την παρέλευση του οποίου αυτομάτως διαγράφονται όλες οι καταγραφές και αντικαθιστώνται από νέες, με αποτέλεσμα να μη μπορεί ο χρήστης να ερευνήσει σε βάθος το παρελθόν των καταγεγραμμένων πολιτών, αλλά και στο ότι δεν παρέχουν τις υπηρεσίες τους παρά μόνο σε υπηρεσίες επιβολής του Νόμου, καθώς και δεν εμπορεύονται δευτερογενώς τα δεδομένα. Οι εκπρόσωποι των ίδιων των αστυνομικών υπηρεσιών σε συνεντεύξεις τύπου αναφέρουν ότι τα συστήματα ALPR δεν χρησιμοποιούνται στην έρευνα πταισμάτων και μικροεγκληματικότητας, παρά μόνον σε σοβαρά εγκλήματα και κακουργήματα, ενώ ο σκοπός τους δεν είναι να κατασκοπεύσουν αθώους πολίτες. Μπορούμε ωστόσο να εμπιστευτούμε τις -κατά δήλωση τους- καλές τους προθέσεις όταν η εμπειρία και η ιστορία έχουν δείξει ότι είναι θέμα χρόνου να γίνουν αυθαιρεσίες;

Επίλογος

Ο μεγάλος αδερφός είναι εδώ. Έως τώρα ήταν στην τσέπη μας, τώρα θα βρίσκεται και στους δρόμους μας. Τα ιδιωτικά συμφέροντα που μπορούν να εξυπηρετηθούν από τη χρήση τέτοιων συστημάτων είναι ασύλληπτα, καθώς τα συστήματα ALPR μεγενθύνουν εντυπωσιακά την πίτα του τομέα του Marketing και επόμενο είναι να δούμε κλιμακούμενες αυθαιρεσίες στο μέλλον, ενώ η πιθανή διαφθορά στις Ρυθμιστικές και Δικαστικές Αρχές δεν θα προκαλούσε ιδιαίτερες εντυπώσεις. Είναι συνεπώς καθήκον εκάστου ευσυνείδητου πολίτη να οπλιστεί με υπομονή, καχυποψία και έγκυρη πληροφορία, μένοντας παράλληλα σε εγρήγορση.

Πηγή:

techcrunch.com