Η Βία ως κοινωνικό φαινόμενο, είναι η πιο παράλογη και επικίνδυνη μορφή επιθετικότητας. Στην ουσία η βία είναι η συλλογική μορφή της ατομικής επιθετικότητας, που παίρνει συχνά τεράστιες διαστάσεις όταν εκδηλώνεται με μαζικά κινήματα και προκαλεί ομαδικά εγκλήματα, κοινωνικές αναταραχές και πολέμους.
Ο όρος «Κοινωνική Βία» είναι απολύτως πραγματικός. Είναι η βία η οποία «λειτουργεί» σε επίπεδο κρατών, θεσμών, συμπεριλαμβανομένων των Πανεπιστημίων και επαγγελματικών οργανισμών. «Κοινωνική Βία» είναι επίσης η παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων, σε όλους τους τομείς πχ στην εργασία, στην κοινωνία, στην οικογενειακή και προσωπική ζωή κ.α.
Κάθε κοινωνία παράγει βία. Η βία είναι κοινωνικό και πολιτικό φαινόμενο, αλλά και μία ηθική έννοια.
Η βία δεν είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο. Υπήρχε πάντα με διάφορες μορφές, εκδηλώσεις, ενστάσεις και με διαφορετικές αιτιολογίες. Το φαινόμενο της βίας στην εποχή μας έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από μια αναρχική και επαναστατική αντίληψη, οπού καταλήγει σε μια εσωτερική ικανοποίηση εξαιτίας της βίας.
Χρειάζεται να γίνει μία ανάλυση του πολιτισμού της εποχής και του τρόπου ζωής των ανθρώπων για να εντοπίσουμε τις σημαντικότερες αιτίες που προκαλούν αυτό το κοινωνικό φαινόμενο.
Η κοινωνία έχει απογυμνωθεί από τα παραδοσιακά ιδανικά με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να γίνονται βίαιοι στην καθημερινή τους ζωή, στις ανθρώπινες σχέσεις, στην πολιτική.
Είναι αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχει αναπτυχθεί ένα τεράστιο κύμα διαπροσωπικής βίας.
Δεν είναι οι εκδηλώσεις βίας που μας κάνουν να διαφέρουμε από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Έχουν και οι υπόλοιπες χώρες τα δικά τους φαινόμενα βίας.
Το πρόβλημα δεν είναι, τόσο η αύξηση του ποσοστών των βίαιων συμπεριφορών, όσο πολλαπλασιασμού της, από τα μέσα πληροφόρησης. Ο Τύπος, η τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τα περιοδικά και κάθε ενημερωτικό μέσο κάθε ημέρα και ώρα τροφοδοτούν την ανθρωπότητα σε μια «κακή» είδηση που γίνεται υπό το κράτος της βίας.
Κάθε φορά που συμβαίνουν περιστατικά βίας στην κοινωνία, προσπαθούμε να εξηγήσουμε για άλλη μία φορά τα ίδια και τα ίδια, χωρίς να αλλάζει κάτι.
Οτιδήποτε συμβαίνει στην κοινωνία, συμβαίνει διότι κρύβεται μία συνειδητή ή ασυνείδητη ανθρώπινη ενέργεια. Αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποι τίποτε απολύτως δεν θα συνέβαινε στην κοινωνία και στον κόσμο. Αυτή είναι μία βασική ψυχαναλυτική αρχή, η οποία δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει. Τόσο ο Sigmund Freud, όσο και νεότεροί του φιλόσοφοι και ψυχαναλυτές, ανέλυσαν διεξοδικά το φαινόμενο της βίας και της καταστροφικότητας στον άνθρωπο.
Όλες οι μορφές βίας και επιθετικότητας, που εκφράζονται μέσα από εθιμοτυπίες και παραδόσεις, ανήκουν στην κατηγορία των συμβολισμών και της καταπιεσμένης κοινωνικής και υλικής ύπαρξης του ανθρώπου.
Είναι σημαντικό να είμαστε σε θέση να αναλύουμε τα γεγονότα με μία αντικειμενική ματιά για να καταλήξουμε σε σωστά συμπεράσματα. Δυστυχώς, λειτουργούμε ως εξωτερικοί παρατηρητές, καθιστώντας τους εαυτούς μας αδύναμους να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν το κάθε γεγονός που μπορεί να συμβαίνει. Αποποιούμαστε τις ευθύνες απέναντι στο κοινωνικό σύνολο, μέσα από τις ευθύνες και τις συμπεριφορές μας και το εκάστοτε αξιακό σύστημα που υιοθετούμε. Η ευθύνη είναι συνολική και ο καλύτερος τρόπος για να μην αφήσουμε την κατάσταση να επιδεινωθεί είναι να καταφύγουμε στον διάλογο και να κατανοήσουμε ανοιχτά τα προβλήματα.
Τέλος, υπάρχει η ανάγκη συντονισμού και συνεργασίας των διαφόρων υπηρεσιών του κράτους. Δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να «κολλούν» οι κρατικές υπηρεσίες στη γραφειοκρατία.
Από τη μία είναι η πρόληψη και από την άλλη ο γρήγορος εντοπισμός των περιστατικών βίας, που συμβαίνουν στην κοινωνία. Υπάρχουν λύσεις, αλλαγή νοοτροπίας, αλλαγή ζωής.
Δεν αρκεί να ενοχλούμαστε, να θυμώνουμε και να αντιδρούμε. Το σημαντικό είναι να έχουμε αποτελέσματα. Κι αυτό για να επιτευχθεί χρειάζεται σχεδιασμός και αυτός απαραιτήτως να υλοποιείται. Χρειάζεται, όπως έχουμε ήδη επισημάνει, συντονισμός, μέτρα και επαγρύπνηση. Πρέπει πια να υπάρξει μία ουσιαστική αλλαγή! Τα φαινόμενα βίας, όλων των μορφών, βρίσκονται σε έξαρση και χρειάζονται ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ!
Πηγές:
Μαρίνα Καρατζαφέρη