Ψυχική υγεία

Γιατί στη ζωή μου πάνε όλα στραβά;

Γράφει η Αικατερίνη Άσλεη, φοιτήτρια Ψυχολογίας

Ξεπερνώντας τα εμπόδια

Πόσοι από εμάς ερχόμαστε πολύ συχνά αντιμέτωποι με τον εαυτό μας, σε στιγμές που είμαστε μόνοι στο σπίτι, στην επιστροφή από το γραφείο, στην αναμονή σε κάποια υπηρεσία, στην κίνηση που αναρωτιόμαστε γιατί υπάρχει κενό; Τι είναι αυτό το κενό, τι κάνω λάθος ή τι δεν έκανα σωστά; Και λίγο μετά, η καθημερινότητα, η πίεση από την ίδια τη ζωή που εμείς δημιουργήσαμε να είναι όλα καλά, να είμαστε καλά, η ζωή μας να είναι ιδανική και εμείς ο ήρωας που καταφέρνει να κάνει τα πάντα σωστά και στην ώρα τους μας κάνει να ξεχνάμε αυτές τις στιγμές που ο εαυτός μας μιλά.

Τι γίνεται όμως όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά; Όταν οι εξωτερικές συνθήκες δυσκολεύουν και δοκιμάζουν τις ψυχολογικές μας αντοχές; Και το κενό που νιώθαμε αλλά μπορούσαμε να ξεχάσουμε τώρα απειλεί την ισορροπία μας; Το τέρας μεγαλώνει, τρέφεται από εμάς, το φως γίνεται σκοτάδι και μένουμε στο καναπέ μας βλέποντας το κενό και μην μπορώντας να απομακρύνουμε την σκέψη μας από το μαύρο. Μην φοβάσαι, όλοι το έχουμε νιώσει, δεν είσαι μόνος. Και αν νιώθεις μόνος τώρα, οι ισορροπίες αλλάζουν. Αρκεί να σηκωθείς και να προσπαθήσεις, βήμα-βήμα.

Έρχεται κάποτε ο καιρός που οι καθημερινές ατυχίες γίνονται μεγάλες και σημαντικές στη ζωή μας, που ξεχνάμε να κοιτάξουμε τις ωραίες στιγμές, που ξεχνάμε να δώσουμε την σημασία που πρέπει στις μικρές μας επιτυχίες και θεωρούμε πως έχουμε σημαντικότερα προβλήματα να ασχοληθούμε και τελικά δεν ασχολούμαστε με τίποτα άλλο παρά μόνο με τα προβλήματα. Και η πηγή των προβλημάτων είναι ανεξάντλητη, και το μέγεθος των δυνάμεων που έχεις να τα αντιμετωπίσεις περιορισμένο. Είναι σαν να παλεύεις ένα τεράστιο θηρίο άοπλος. Στο τέλος, θα σε νικήσει. Μην το αφήσεις.

Έχεις καταφέρει τόσα πράγματα στη ζωή σου, αισίως έχεις καταφέρει να ζεις έως τώρα, να αντιμετωπίζεις τις προκλήσεις, να προσαρμόζεσαι και να προχωράς. Έχεις βιώσει μικρές και μεγάλες επιτυχίες, έχεις νιώσει πληρότητα, ενθουσιασμό, ικανοποίηση, κάποιες στιγμές ένιωσες ότι βιώνεις την απόλυτη ευτυχία και κάποιες άλλες ότι είσαι δυνατός να καταφέρεις τα πάντα. Δεν είναι πολύ σημαντικά όσα μέχρι τώρα έχουν συμβάλει για να είσαι αυτός που είσαι; Σίγουρα, έχεις ενοχές για πράγματα που μετάνιωσες ή θα ήθελες να κάνεις αλλιώς. Αλλά δεν τα έκανες, και αυτό έχει μεγάλη σημασία.

Για να πάρουμε αποφάσεις στηριζόμαστε στην προσωπική μας ερμηνεία για τα πράγματα, κρίνουμε με βάσει την εμπειρία μας, ενίοτε τις αντοχές μας και τις επιθυμίες μας. Είμαστε σε ένα δωμάτιο με τον εαυτό μας συζητάμε και αποφασίζουμε, και εκείνη την στιγμή που παίρνουμε την πρωτοβουλία να επιλέξουμε, εκείνη ακριβώς την στιγμή είναι που εμπιστευόμαστε απόλυτα τον εαυτό μας, που παίρνουμε όλο το βάρος των ευθυνών για εκείνο που τελικά επιλέξαμε και νιώθουμε έτοιμοι να πάμε παρακάτω. Επομένως, μην κρίνεις τον εαυτό σου για τις επιλογές που έκανες στο παρελθόν, αναγνώρισε τον τρόπο που σκέφτηκες και τις συνθήκες που σε οδήγησαν στις αποφάσεις που πήρες, και ακόμα και εάν έκανες λάθος, αυτό δεν αλλάζει την εμπειρία που πήρες.

Και τώρα τι; Τώρα που τα πράγματα έξω σου αλλά κυρίως μέσα σου δεν είναι όπως θα ήθελες ή όπως ήλπιζες να είναι, δεν είναι αργά για να τα αλλάξεις. Μπορεί οι επιλογές σου να είναι περιορισμένες, και το βάρος των ευθυνών αυτή την στιγμή να φαντάζει βουνό μέσα σου, αλλά πρέπει να προχωρήσεις. Και αν το πρέπει δεν σου αρέσει σαν λέξη, θέλεις να προχωρήσεις, θέλεις να αλλάξεις την κατάσταση και θέλεις να είσαι καλά, να απολαμβάνεις πράγματα και να νιώθεις πλήρης. Και θα τα καταφέρεις. Μην κοιτάξεις πίσω σου, αποδέξου τα συναισθήματα σου, μην τα απωθήσεις. Και αν πραγματικά δυσκολεύεσαι, μην διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια, να μοιραστείς τις σκέψεις σου με ένα δικό σου άνθρωπο. Αγκάλιασε το σκοτάδι που νιώθεις, και μοιράσου την εμπειρία σου ώστε να γίνει πιο διαχειρίσιμη. Συμβουλέψου έναν ειδικό, και προσπάθησε να βάλεις τα πράγματα σε μία σειρά.

Ίσως το πιο σημαντικό πράγμα που θα καταλάβεις ποτέ για εσένα είναι ότι πίσω από αυτά που σκέφτεσαι, υπάρχουν εμπειρίες που σε έχουν οδηγήσει στο να σκέφτεσαι τα πράγματα έτσι. Ο τρόπος σκέψης μας επηρεάζεται καθοριστικά από τις εμπειρίες μας και την ερμηνεία που έχουμε δώσει σε αυτές. Και αν κάτι πρέπει να αλλάξουμε είναι οι ερμηνείες. Πρέπει να αναζητήσουμε μέσα μας, τι ερμηνείες έχουμε δώσει σε κάποια πράγματα, γιατί τις δώσαμε και τι άλλο θα μπορούσαν να σημαίνουν αυτά για εμάς. Να αναγνωρίσουμε τον “φαύλο κύκλο της κόλασης” όπως περιγράφει με στόμφο και ο Μάρκ Μάνσον, το πως οι σκέψεις μας επηρεάζουν τις εμπειρίες μας και οι εμπειρίες μας τις σκέψεις μας. Σαφώς όλο αυτό φαντάζει εξαιρετικά περίπλοκο, δεν είναι όμως. Έχει βήματα, έχει αρχή και μιλάμε για ολική επανασύσταση του εαυτού μας. Σκέψου πίσω από κάθε τι που συμβαίνει έξω στον κόσμο γύρω σου και σε επηρεάζει, ποια είναι η πραγματική αιτία που σε επηρεάζει.

Μην αφήσεις τις συγκυρίες να αλλάζουν την σκέψη σου, άλλαξε την σκέψη σου γύρω από τις συγκυρίες. Όταν το καταφέρεις, όταν την πρώτη φορά που θα σου συμβεί κάτι το οποίο δεν είχες υπολογίσει, δεν παραιτηθείς ούτε σκεφτείς ότι είσαι ανήμπορος τότε, η κρίση θα έχει περάσει, εσύ θα είσαι ένας άλλος και η εμπειρία σου θα είναι καθοριστική για το υπόλοιπο της ζωής σου. Η αρχή είναι πάντα δύσκολη, το βήμα όμως είναι πολύ σημαντικό και ελπίζω να το κάνεις.