Το Cyberbullying υπάρχει στις ζωές των παιδιών μας, αναγνώρισε το και συζήτησε το

Από τον Γεώργιο Χαριστό,

Η τεχνολογία έχει επηρεάσει τις ζωές και την καθημερινότητα τόσο των γονέων όσο και των παιδιών. Η τεχνολογική εξέλιξη, καθημερινά παράγει προϊόντα και υπηρεσίες που στόχο έχουν την διευκόλυνση των ανθρώπων σε εργασίες στις οποίες παλαιότερα ήταν δύσκολο να διεκπεραιωθούν. Με την χρήση μίας ηλεκτρονικής συσκευής και των λειτουργιών που μας παρέχονται, υπάρχει η δυνατότητα να συνομιλούμε με άτομα που βρίσκονται στην άλλη άκρη του κόσμου, να αναζητούμε προορισμούς και την διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουμε, να εργαζόμαστε από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Αυτές είναι ελάχιστες από τις λειτουργιές που μπορούμε να εκτελέσουμε με την χρήση της τεχνολογίας.

Από την μεριά της καθημερινότητας των παιδιών μας, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στην δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με γνωστούς και άγνωστους ανθρώπους, απρόσωπα μέσα από ένα ψηφιακό προφίλ που δημιουργείτε στο διαδίκτυο. Είναι τα γνωστά σε όλους μας, μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Messenger, Instagram και άλλα), τα οποία έχουν ως στόχο να μηδενίσουν τις αποστάσεις μεταξύ των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων. Μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητας των παιδιών μας, είναι και η ενασχόληση με τα βιντεοπαιχνίδια. Παλαιότερα έπρεπε να έχεις μία ηλεκτρονική συσκευή μεγάλη σε μέγεθος και τα απαραίτητα χαρακτηριστικά, έτσι ώστε να μπορέσεις να εκτελέσεις το βιντεοπαιχνίδι της επιλογής σου. Στην σημερινή εποχή, υπάρχει η δυνατότητα εκτέλεσης βιντεοπαιχνιδιών υψηλών απαιτήσεων, σε μία ηλεκτρονική συσκευή που την κουβαλάμε καθημερινά στην τσέπη μας και δεν είναι καμία άλλη από το έξυπνο τηλέφωνό μας.

Πλέον η επικοινωνία μεταξύ των παιδιών δεν χρειάζεται να γίνεται πρόσωπο με πρόσωπο, αλλά με την χρήση μίας ηλεκτρονικής συσκευής και ενός προφίλ που δημιουργείται σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης ή ένα βιντεοπαιχνίδι.  Η επικοινωνία έχει γίνει απρόσωπη, όμως το βασικό μειονέκτημα της είναι ότι έχει γίνει πολύ ελεύθερη σε έκφραση.

Τι αντίκτυπο έχει η ελευθερία της έκφρασης, στην καθημερινότητα ενός παιδιού;

Η ελευθερία της έκφρασης σε έναν ηλεκτρονικό κόσμο που συναναστρέφεται ένα παιδί, μπορεί να έχει πολλές μορφές. Σε μικρό βαθμό δεν είναι κάτι σημαντικό και είναι απόλυτα φυσιολογικό να συμβαίνει, λόγω της ανωριμότητας της ηλικίας και της παρόρμησης. Ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό, δημιουργεί ένα δύσκολο μονοπάτι στην καθημερινότητα ενός παιδιού, το οποίο ονομάζεται Cyberbullying. Στόχος του cyberbullying είναι η παρενόχληση, η προσβολή και ο εκφοβισμός ενός ατόμου μέσω διαδικτύου.

Μέσα από έναν ηλεκτρονικό κόσμο, μπορούμε να κάνουμε cyberbullying οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, χωρίς να χρειάζεται να είμαστε πρόσωπο με πρόσωπο.

• Δημιουργία ψεύτικου προφίλ ή κλέψιμο κωδικού πρόσβασης στα κοινωνικά δίκτυα
• Αποστολή απειλητικών και προσβλητικών μηνυμάτων μέσω διαδικτύου
• Δημιουργία διαδικτυακού ιστοτόπου με στόχο την προσβολή ενός προσώπου
• Απόκτηση και διαμοιρασμός φωτογραφιών και βίντεο που προσβάλλουν το πρόσωπο

Οι παραπάνω αναφορές είναι μερικές από τις μορφές cyberbullying που μπορεί να εμφανιστούν στην ζωή ενός ανθρώπου, αλλά κυρίως και στην ζωή ενός μικρού παιδιού.

Τώρα θα μου πεις ναι καλά τα λες αλλά έχω μία ερώτηση. Πώς μπορώ να ξέρω ότι το παιδί μου δέχεται cyberbullying;

• Η διαρκής παρατήρηση της συμπεριφοράς του παιδιού σε καθημερινές του ασχολίες και παρέες.
• Η διαρκής επικοινωνία με το παιδί, τα προβλήματα και οι ανησυχίες που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητα του. Μία επικοινωνία μπορεί να μην καταφέρει κάτι συγκεκριμένο, αλλά μόνο να βάλει το παιδί σε σκέψη.

Φανταστείτε ότι το παιδί σας είναι σαν ένα πουλί που θέλει να πετάξει. Προσπαθεί να ανοίξει τα φτερά του, όμως βρίσκονται συνέχεια άλλα πουλιά που προσπαθούν να τον πείσουν ότι δεν μπορεί να πετάξει.

Βασικά σημάδια που προειδοποιούν ότι πρόκειται για πιθανό cyberbullying είναι :

• Ασυνήθιστες πληγές στο σώμα
• Αλλαγή στην επιθυμία να πάει σχολείο με δικαιολογίες όπως για παράδειγμα ότι είναι άρρωστο ή συχνές απουσίες
• Ασυνήθιστη αλλαγή στην σχολική πρόοδο
• Συχνή αρνητική διάθεση ή μη συγκέντρωση σε καθημερινές ασχολίες
• Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά
• Μυστικοπάθεια γύρω από το διαδίκτυο και το τί κάνει

Και αν το παιδί μου είναι αυτός που κάνει το cyberbullying, δηλαδή cyberbuller, τι πρέπει να προσέξω;

• Επιθετική συμπεριφορά
• Ενθουσιασμός και υποστήριξη άλλων ατόμων που είναι cyberbullies
• Συνεχείς επισκέψεις στο γραφείο του Διευθυντή ή αποβολές
• Άγνωστα καινούργια αντικείμενα που κατέχει
• Υπερβολική ανταγωνιστικότητα
• Εμμονή με την κοινωνική διασημότητα

Όταν βλέπουμε κάποια από αυτά τα σημάδια, δεν σημαίνει ότι υπάρχει σίγουρα cyberbullying. Σε συνδυασμό με τις συζητήσεις που κάνετε με το παιδί σας και τα αποτελέσματα των παρατηρήσεων που διενεργείτε στην καθημερινότητα του, θα έχετε μία πλήρη εικόνα της κατάστασης.

Ο Harry S. Truman, πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής είπε, “The best way to give advice to your children is to find out what they want and then advise them to do it.”. Το μεγαλύτερο όπλο ενάντια στο φαινόμενο που ονομάζεται cyberbullying, είναι η επικοινωνία μεταξύ γονέα και παιδιού.

Πολλοί επιστήμονες δίνουν σαν λύση την παρακολούθηση της δραστηριότητας του παιδιού στο διαδίκτυο και των ηλεκτρονικών συσκευών που κατέχει. Ωστόσο, προσωπική μου άποψη είτε το παιδί είναι cyberbully είτε δέχεται cyberbullying είναι, να συζητάτε με το παιδί σας έτσι ώστε να μετατρέψετε το cyberbullying σε όπλο που θα στοχεύσει την υγιή καθημερινότητα και την εξέλιξη του.