Από τη Ράνια Παπανικολάου,
Η αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για ένα πρόσφατο φαινόμενο. Απλά, δυστυχώς στις μέρες έχει πάρει ανησυχητικά μεγαλύτερες διαστάσεις κάτι που ευαισθητοποίησε και θορύβησε εκπαιδευτικούς, γονείς και τη Δίωξη Ναρκωτικών.
Αυτό που δημιούργησε τον περισσότερο πανικό είναι ότι κάθε χρόνο ο ηλικιακός δείκτης μαθητών που μυούνται στην κάνναβη όλο και χαμηλώνει. Σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματικού της ΕΛ.ΑΣ. «Φέτος για πρώτη φορά οι πληροφορίες μας λένε ότι μαθητές ακόμη και των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού δοκιμάζουν skunk». Προσθέτει επίσης, ««Μάλιστα στις μεγαλύτερες τάξεις του Λυκείου καλλιεργείται η κουλτούρα του χρήστη κάνναβης. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα μαθητών σε λύκεια της Αθήνας, οι οποίοι στο πλαίσιο ενημέρωσης των αξιωματικών της Δίωξης για τα ναρκωτικά όχι μόνο είχαν άποψη, αλλά ήταν πεπεισμένοι ότι το skunk δεν βλάπτει. Μάλιστα έδειξαν να είναι και πολύ “διαβασμένοι” για το τι συμβαίνει στην Ολλανδία όπου η χρήση του χόρτου είναι νόμιμη. Η πρόσβαση στο Internet βοηθάει στην εξάπλωση όλης αυτής της κουλτούρας της κάνναβης». Επίσης, η νεολαία αλλά και οι παλαιότεροι χρήστες skunk (καθώς δεν πρόκειται για ένα πρωτοεμφανιζόμενο ναρκωτικό) το αποκαλούν σκαν, δηλαδή χωρίς το τελευταίο (κ).
Τι είναι το skunk
To skunk είναι το πιο δημοφιλές και δυνατό είδος κάνναβης. Περιέχει πολλαπλάσια ΤΗC (τετραϋδροκανναβινόλη) για να “απογειώνει” τους καπνιστές της, ενώ παράλληλα περιέχει ελάχιστη ή και καθόλου κανναβιδιόλη (CΒD), ουσία η οποία θεωρείται ότι προστατεύει τον χρήστη από τις αρνητικές επιπτώσεις της ΤΗC στον εγκέφαλο. Τα επίπεδα της ΤΗC που περιέχει το skunk σήμερα, είναι περίπου 20% υψηλότερα από ό, τι πριν από δέκα χρόνια και αυτό γιατί οι καλλιεργητές κάνναβης προσπάθησαν να φτιάξουν το πιο δυνατό είδος κάνναβης ώστε να αυξηθεί το ‘’φτιάξιμο’’ των χρηστών με σκοπό φυσικά να το προτιμούν περισσότερο οι χρήστες και αυτό συνεπάγεται και υψηλότερα κέρδη.
Η Ελλάδα εκτός από διαμετακομιστικό κέντρο λόγω της θέσης της στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια φαίνεται να είναι και χώρα παραγωγής, με την διείσδυση των αλβανικών καρτέλ και στην Αθήνα, καθώς εδώ το κλίμα είναι ευνοϊκό για την καλλιέργεια υψηλής ποιότητας ινδικής κάνναβης. Παράλληλα, οι καλλιεργητές μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας έχουν τη δυνατότητα να επιταχύνουν τον κύκλο ζωής ενός δενδρυλλίου σε βαθμό που να ανθοφορεί μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες και παράλληλα να καταλαμβάνει μικρότερο χώρο αφού μειώνεται ο όγκος του. Έτσι, η καλλιέργεια εσωτερικού χώρου, η λεγόμενη υδρoπονική, επιτυγχάνει μεγάλη και γρήγορη παραγωγή «δυνατού χόρτου», αφού δεν απαιτούνται τεράστια δενδρύλλια κάνναβης που κάνουν πολλούς μήνες να ανθίσουν και παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα στα καρτέλ να δημιουργήσουν σε εσωτερικούς χώρους συνθήκες που προσομοιάζουν ή σε πολλές περιπτώσεις είναι καλύτερες από το εξωτερικό περιβάλλον.
Επιπτώσεις skunk
Σύμφωνα με μελέτη ερευνητών από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής στο King College του Λονδίνου διαπιστώθηκε ότι «η ισχυρή κάνναβη skunk σε συχνή καθημερινή χρήση, προκαλεί μόνιμες βλάβες στη λευκή ουσία του εγκεφάλου των χρηστών, δηλαδή στο μεσολόβιο, που μεταφέρει τα “σήματα” των νευρώνων μεταξύ αριστερής και δεξιάς πλευράς του εγκεφάλου». Όπως επίσης, η συστηματική κυρίως χρήση του μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές ψυχικές ασθένειες όπως ψυχωσικά επεισόδια για παράδειγμα, κρίσεις πανικού, μανία καταδίωξης, κατάθλιψη καθώς και σημαντική επιβράδυνση στις λειτουργίες του εγκεφάλου.
Αυτές οι επιπτώσεις είναι πολύ πιο σοβαρές σε ανηλίκους και εφήβους. Και αυτό γιατί η πλήρης ανάπτυξη των εγκεφαλικών τους λειτουργιών βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Συγκεκριμένα, ο προμετωπιαίος φλοιός αποτελεί την περιοχή του εγκεφάλου που αναπτύσσεται τελευταίος. Ακόμη και στην εφηβεία είναι σε στάδιο ανάπτυξης. Ο προμετωπιαίος φλοιός αφορά τις γνωσιακές διεργασίες. Όπως για παράδειγμα, τη λήψη αποφάσεων, τον έλεγχο των παρορμήσεων, στη στρατηγική σκέψη για μελλοντικούς στόχους και καταστάσεις, λογική εκτίμηση καταστάσεων. Με λίγα λόγια αναπτύσσεται ακόμη η λογική και η κριτική σκέψη. Από την άλλη έχουμε την αμυγδαλή που είναι το κέντρο του συναισθήματος και της μνήμης. Η συγκεκριμένη στα ανήλικα ακόμη αναπτύσσεται ενώ στην εφηβεία έχει αναπτυχθεί πλήρως. Για αυτό και στην εφηβεία επικρατεί περισσότερο το συναίσθημα και οι παρορμήσεις και όχι η λογική.
Επομένως, από τη στιγμή που οι εγκεφαλικές τους λειτουργίες βρίσκονται ακόμη σε ανάπτυξη και σε συνδυασμό με μία από τις επιπτώσεις του skunk, που προαναφέραμε, τη σημαντική επιβράδυνση στις λειτουργίες του εγκεφάλου είναι αυτονόητο ότι κάποιες από αυτές δεν θα αναπτυχθούν πλήρως ή σωστά. Μερικά από όσα αναφέρει και ο κύριος Κόκκολης, αναπληρωτής διευθυντής του ΟΚΑΝΑ και ψυχίατρος, σχετικά με τις επιπτώσεις του skunk στα παιδιά είναι ότι «Ρίχνει το iq, ανάλογα με το άτομο, 5 με 10 μονάδες και οδηγεί σε ψυχώσεις».
Skunk στα σχολεία
Πώς μπαίνουν άραγε τα ναρκωτικά και συγκεκριμένα το skunk στα σχολεία; Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έδωσαν σε συνεντεύξεις οι ίδιοι οι μαθητές που ήταν αναφερόταν στον εαυτό τους είτε σε όσα έχουν δει. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, οι dealers τους ‘’ψαρεύουν’’ αρχικά έξω από το σχολικό περιβάλλον. Τους πουλούν το παραμύθι, ότι το ‘’χόρτο’’ δεν βλάπτει, είναι κάτι φυσικό επομένως πώς γίνεται να είναι βλαβερό και τους αναφέρουν φυσικά ότι χρησιμοποιείται και για ιατρικούς λόγους, ότι στην Ολλανδία δεν είναι παράνομο, οπότε πού είναι το κακό;!
Τα παιδιά πείθονται (θα πούμε αργότερα για το προφίλ των παιδιών αυτών), δοκιμάζουν, τους αρέσει και έπειτα είτε γίνονται περιστασιακοί χρήστες είτε συστηματικοί. Στην αρχή οι dealers τους το πουλούν φθηνά π.χ 5 ευρώ. Το παιδί όμως μετά θέλει και άλλο. Οι διακινητές το γνωρίζουν αυτό και βασίζονται σε αυτό. Οπότε, όταν πάει πάλι το παιδί να αγοράσει του αυξάνουν την τιμή. Σύμφωνα με μαρτυρίες των παιδιών, στα 10-20 ευρώ. Τα παιδιά, και συγκεκριμένα του Γυμνασίου όπου έχει γίνει ντόρος, που θα τα βρουν αυτά τα χρήματα;; Και εδώ έχουν προνοήσει φυσικά οι διακινητές. Τους εκπαιδεύουν πώς να πουλούν το skunk μέσα στο σχολείο, στους συμμαθητές τους, τους παρουσιάζουν δηλαδή έναν ‘’έξυπνο’’ τρόπο να βγάζουν τα χρήματα που χρειάζονται για να είναι σε θέση να αγοράζουν skunk. Μετατρέπονται δηλαδή και οι ίδιοι σε διακινητές. Και με αυτόν τον τρόπο εισέρχεται το skunk,στα σχολεία!
Προφίλ παιδιών που πέφτουν θύματα των διακινητών-Παράγοντες
- Ατομικοί (προσωπικότητα, ψυχική ανθεκτικότητα).
- Διαπροσωπικοί (περιβάλλον, οικογένεια, φίλοι (συνομήλικοι).
- Φύλο.
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση.
- Ενδοοικογενειακή βία.
- Παραμέληση.
- Απόρριψη.
Στρατηγικές αντιμετώπισης
Πρώτη και κύρια στρατηγική είναι πάντα η πρόληψη. Η οποία πρέπει να ξεκινάει πρώτα από την οικογένεια και έπειτα από τo εκπαιδευτικό σύστημα.
Οικογένεια
Δυστυχώς τα παιδιά που πέφτουν θύματα των dealers δεν έχουν λάβει αγάπη και αποδοχή από τους γονείς τους. Οι γονείς τους δεν τους έχουν μάθει τα όρια τα οποία (όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές και σε άλλα άρθρα) είναι απαραίτητο να μπαίνουν από την παιδική ηλικία, τα οποία στόχο έχουν την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησής τους, της ψυχοσυναισθηματικής τους πληρότητας και την ψυχική ανθεκτικότητα.
Επομένως, δεν έχουν νιώσει αγάπη αλλά απόρριψη, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση νιώθουν ψυχοσυναισθηματικό κενό. Μπορεί ακόμη να έχουν βιώσει βία στο οικογενειακό περιβάλλον τους, διαζύγιο, θάνατο κτλ. Αυτά τα κενά και τα αρνητικά συναισθήματα εκμεταλλεύονται οι διακινητές καθώς αυτά τα παιδιά είναι πιο εύκολοι στόχοι. Γιατί κάνοντας χρήση, νιώθουν ότι ανεβαίνει η αυτοπεποίθησή τους, νιώθουν ότι γεμίζουν τα κενά που βιώνουν και ότι ξεχνάνε τα προβλήματά τους. Επίσης, καθώς η χρήση γίνεται συνήθως με συνομηλίκους, νιώθουν ότι ανήκουν κάπου, πολλές φορές γίνονται αρχηγοί της παρέας τους ή έστω μέλος της και νιώθουν οι ‘’δυνατοί’’, οι ισχυροί, οι δημοφιλείς του σχολείου που πολλές φορές αυτό προσελκύει και το αντίθετο φύλο.
Αν όμως είχαν τη ψυχική ανθεκτικότητα (που χτίζεται από την οικογένεια, από την παιδική ηλικία ) δεν θα είχαν κανέναν από τους παραπάνω λόγους να κάνουν χρήση. Θα ένιωθαν πλήρης και θα ήξεραν να βάζουν όρια και να αμύνονται σε τέτοιες προκλήσεις.
Επίσης, τα παιδιά αυτά δεν έχουν λάβει διαπαιδαγώγηση από τους γονείς τους ως προς τις ναρκωτικές ουσίες. Αλλά και να υπήρχε, αν δεν υπήρχαν όλα τα παραπάνω (που θα έπρεπε να λάβουν από την οικογένεια) τα παιδιά απλά θα αντιδρούσαν και δεν θα τους άκουγαν. Αυτό θα οδηγούσε σε τσακωμούς και σαν αντίδραση άλλη μια αιτία χρήσης skunk.
Τα παιδιά-χρήστες στα σχολεία σημειώνουν χαμηλή σχολική επίδοση, τεταμένες σχέσεις με την οικογένεια, πολύ συχνά γίνονται βίαιοι και θύτες bullying και παρουσιάζουν ‘’σκαμπανεβάσματα’’ στη διάθεση τους.
Σχολείο
Καταρχάς, δεν υπάρχει διαπαιδαγώγηση των παιδιών σχετικά με τις παράνομες ψυχοτρόπες ουσίες από το εκπαιδευτικό προσωπικό. Αν γνωρίζετε κάτι που δεν ξέρω πείτε μου!! Οι δάσκαλοι και καθηγητές δυστυχώς δεν εκπαιδεύονται πώς να μιλούν για αυτά τα θέματα στα παιδιά αποτελεσματικά ώστε να μπορούν να αντιδρούν σωστά στις ερωτήσεις, αμφισβητήσεις, αντιδράσεις των μαθητών. Όπως επίσης, δεν υπάρχει καν σεξουαλική διαπαιδαγώγηση! Χρόνια περιμένουμε να εισαχθούν σύμβουλοι στα σχολεία. Οι οποίοι θα έχουν εκπαιδευτεί ώστε να εντοπίζουν τις προβληματικές συμπεριφορές και να τις διαχειρίζονται ανάλογα. Οι φορείς που χαράσσουν πολιτικές στη χώρα μας είναι αναγκαίο να μεριμνήσουν για αυτό. Ακούγεται τώρα τελευταία ότι θα εισαχθούν ψυχολόγοι στα σχολεία. Ελπίζω να ισχύει και να έχουμε και άλλες τέτοιες θετικές δράσεις. Θα είναι το πρώτο βήμα που θα έπρεπε να έχει πραγματοποιηθεί εδώ και χρόνια.
Δίωξη Ναρκωτικών
Καθώς το φαινόμενο αυτό υπάρχει εδώ και χρόνια, έπρεπε ήδη οι δράσεις της Δίωξης να είναι πιο αποτελεσματικές.
Παρ’όλα αυτά οι αστυνομικοί της Δίωξης Ναρκωτικών έχουν λάβει εκπαίδευση ως προς το ζήτημα αυτό και πραγματοποιούν διαλέξεις, επιμορφώσεις, ημερίδες σε σχολεία ενημερώνοντας τους μαθητές για τους κινδύνους των ναρκωτικών. Όμως, όπως αναφέραμε και πριν, τα παιδιά, κυρίως εκείνα που είναι μυημένα στο skunk και σε όλη αυτή την παραπληροφόρηση από τους διακινητές και το διαδίκτυο αντιδρούν και δεν λαμβάνουν υπόψη τίποτα από όσα τους λένε.
Παράλληλα, πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν ειδικές δράσεις για την πρόληψη και αποτροπή της διακίνησης ναρκωτικών κοντά σε σχολικά συγκροτήματα σε κάποιες περιοχές από την Υποδιεύθυνση Δίωξης Ναρκωτικών της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής όπως στην Καισαριανή και στο Παγκράτι όπου προσήχθησαν 5 ημεδαποί καθώς και στους Αμπελοκήπους και στον Άγιο Παντελεήμονα όπου προσήχθησαν συνολικά 24 άτομα, εκ των οποίων 19 ημεδαποί και 5 αλλοδαποί. Ανάλογες δράσεις θα συνεχιστούν το επόμενο χρονικό διάστημα, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού σχεδιασμού της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΕΛ.ΑΣ. Ελπίζουμε, να είναι πιο μαζικές, πιο εντατικές και σε σύντομο χρονικό διάστημα να έχει μειωθεί σε σημαντικό βαθμό το φαινόμενο.
Αντιμετώπιση
Οι γονείς, με βάση όσα αναφέραμε, μπορούν να προσπαθήσουν να φτιάξουν το κλίμα και τις σχέσεις στο οικογενειακό περιβάλλον. Αν παρ’όλα αυτά δεν επέλθει το αναμενόμενο αποτέλεσμα, η παραπομπή του παιδιού σε απεξάρτηση και ψυχοθεραπεία είναι απαραίτητη. Είτε σε δημόσιους φορείς δωρεάν, όπως το ΚΕΘΕΑ,το 18ΑΝΩ κτλ, όπου υπάρχουν ειδικά τμήματα για ανήλικους και εφήβους, περιστασιακούς ή συστηματικούς χρήστες, είτε σε ειδικούς ψυχικής υγείας. Το ζήτημα δεν είναι τόσο η σωματική απεξάρτηση, η οποία διαρκεί μόνο 2 έβδομάδες ακόμα και σε χρήστες σκληρών ναρκωτικών, όσο η ψυχολογική απεξάρτηση. Τα παιδιά αυτά δεν ξύπνησαν μια μέρα και είπαν θα κάνω χρήση, υπάρχει ένα σοβαρό ψυχολογικό υπόβαθρο που τα οδηγεί εκεί. Και αυτό είναι που πρέπει να λυθεί.
Τέλος, θα παραθέσω ένα απόσπασμα από συνέντευξη της κυρίας Κατερίνας Μάτσα, μια εξαιρετικής ψυχιάτρου και ιδρύτριας του 18ΑΝΩ, η οποία εδώ και δεκαετίες έχει δώσει και συνεχίζει να δίνει αγώνα για αυτά τα παιδιά «Γιατί το συγκεκριμένο παιδί ήταν ευάλωτο σαν προσωπικότητα. Και ήταν ευάλωτη και η οικογένειά του. Και βάλτε τώρα ένα ευάλωτο παιδί από μία ευάλωτη οικογένεια σε μία ευάλωτη κοινωνία και θα βγάλετε την εξίσωση».
Ένας από τους σκοπούς του CSI Institute είναι η άμεση, έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση όλων των πολιτών. Πάντα κοντά σας για ενημέρωση και επαγρύπνηση.