Το Διαδίκτυο ως κύριο εργαλείο για το trafficking

Aπό την Εύη Καλούτσου,

Δεν είμαι δημοσιογράφος ούτε αρθρογράφος. Συνήθως δε γράφω άρθρα που αποτυπώνουν τις σκέψεις μου και ως ψυχολόγος συνήθίζω να γράφω βασιζόμενη σε βιβλιογραφία και επιστημονικές έρευνες. Σήμερα το απόγευμα ωστόσο δουλεύοντας πάνω σε κάποια θέματα μου ήρθε μια απροσδιόριστα έντονη επιθυμία να γράψω για το human trafficking που αυτή τη στιγμή είναι μια από τις πιο επικερδείς επιχειρήσεις παγκοσμίως με τζίρο πάνω από 10 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο.

Ο όρος human trafficking αναφέρεται στην εμπορία ανθρώπων και είναι ένα έγκλημα χωρίς σύνορα. Τα θύματα πωλούνται για διάφορους λόγους σύμφωνα με τις «ανάγκες και απαιτήσεις» της αγοράς. Είναι ένα έγκλημα που εκμεταλλεύεται γυναίκες, παιδιά και άνδρες για πολλούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της εξαναγκαστικής εργασίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Άλλοι σκοποί που εξυπηρετούνται είναι η αφαίρεση οργάνων, η εξαναγκαστική επαιτεία, η εξαναγκαστική εγκληματικότητα, παρένθετη μητρότητα, εξαναγκαστικοί γάμοι, η αφαίρεση δέρματος και η πορνογραφία σε απευθείας σύνδεση ή ως υλικό προς πώληση. Αν και πολλοί μπορεί να σοκάρονται όλα αυτά δε λαμβάνουν χώρα κάπου μακριά αλλά δίπλα μας.

Το υλικό αυτό είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμο με τη χρήση του Tor το οποίο δίνει πρόσβαση το Dark (or Deep) Web όπου ο καθένας μπορεί να αγοράσει οτίδηποτε επιθυμεί, ακόμη και ανθρώπους. Το Tor δίνει τη δυνατότητα της πλήρους ανωνυμίας και η διεύθυνση IP είναι πολύ δύκσολα ανιχνεύσιμη καθώς η σύνδεση χρησιμοποιεί ταυτόχρονα πολλαπλπούς servers προκειμένου να μπερδέψει και να σβήσει ίχνη.

Η θυματοποίηση αυτών των ανθρώπων έχει τραυματικά αποτελέσματα όχι μόνο για τα θύματα αλλά και για τη διεθνή κοινότητα. Συνήθως, τα θύματα είναι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη ζωή όπως η φτώχεια και η μετανάστευση. Η ανθρωπιστική κρίση τα τελευταία χρόνια έχει κλιμακωθει και η χώρα μας βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς κρίσης μετανάστευσης προσπαθώντας να δώσει άσυλο σε χιλιάδες ανθρώπους.

Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά από το «Χαμόγελο του Παιδιού» χιλιάδες παιδιά κάνουν αυτό το ταξίδι μόνα και πολλά από αυτά καταλήγουν ως θύματα εμπορίας ανθρώπων. Δυστυχώς, οι επίσημες στατιστικές δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα, καθώς πολλές από τις περιπτώσεις δεν αναφέρονται. Σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές πάνω από 10.000 παιδιά έχουν αναφερθεί ως αγνοούμενα στην Ευρώπη και η Ελλάδα αριθμεί πάνω από 3.000 παιδιά-πρόσφυγες ασυνόδευτα.

Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς στατιστικές:

• 20,9 εκατομμύρια άνθρωποι είναι θύματα εμπορίας παγκοσμίως
• Το 26% αυτών είναι παιδιά και το 55% είναι γυναίκες και κορίτσια (παγκοσμίως)
• 846 άτομα αναφέρθηκαν ως θύματα εμπορίας στην Ευρώπη μεταξύ 2013-2014
• Τα πιο συνηθισμένα είδη εμπορίας στην Ευρώπη είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση (67%) και η καταναγκαστική εργασία (21%)
• Μόνο 6.324 θύματα κατάφεραν να αναφέρουν τη θυματοποίησή τους και συνολικά μόνο 3.129 περιπτώσεις καταδικάστηκαν στην Ευρώπη μεταξύ 2013-2014
• Στην Ευρώπη το 76% των θυμάτων είναι γυναίκες και το 15% είναι παιδιά

Οι στατιστικές είναι τρομακτικές. Επιπλέον αναφέρονται μόνο σε ό,τι έχει καταγγελθεί και φυσικά αποσιωπάται ένας μεγάλος «σκοτεινός αριθμός» θυμάτων, όπως το ονομάζουμε στην εγκληματολογία. Πέραν της εύκολης ωστόσο θυματοποίησης των παιδιών-προσφύγων που είναι ένα έυκολα προσβάσιμο «υλικό» για τα αρπακτικά (predators), έχει παρατηρηθεί μεγάλη κίνητικότητα σε online chatrooms, social media και online games όπου καραδοκούν μέχρι να βρούν το κατάλληλο θύμα.

Αυτό που θέλω να πω εδώ είναι πως κυρίως τα παιδιά και οι νεαροί ενήλικες είναι τα μονίμως high risk victims online καθώς είναι αποδεδειγμένα πιο ευάλωτα στην αποπλάνηση. Επιπλέον η άγνοια γύρω από το κομμάτι της κυβερνοασφάλειας και η απίστευτη ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται η online πραγματικότητα προσθέτουν έξτρα βαθμούς επικινδυνότητας στο να πέσει θύμα ακόμη κι ένας άνθρωπος που δεν αποτελεί υπό φυσιολογικές συνθήκες «εύκολα προσβάσιμο υλικό» (πχ ασυνόδευτα παιδιά).

Είναι ευθύνη μας να προστατεύσουμε τους αδύναμους και να ανφέρουμε οτιδήποτε θεωρούμε ύποπτο. Για εμάς είναι λίγα λεπτά από τη ζωή μας, για εκεινούς όμως είναι μια ολόκληρη ζωή. Επιπλέον είναι ευθύνη επίσης όλων μας να ενημερωθούμε σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει το διαδίκτυο και να εκπαιδευθούμε στην ορθή και ασφαλή χρήση του.

Δεν μπορούν να προστατευθούν μόνοι τους, αλλά όλοι μαζί μπορούμε να προστατέψουμε εκείνους και την κοινωνία μας. Θα ήθελα να κλείσω με έναν στίχο των Cranberries από το τραγούδι Zombie που εξακολουθεί εν έτει 2019 να είναι πιο επίκαιρο από ποτέ “…And the violence causes silence,  we must be mistaken…”