Από την Εβίτα Σπυριδάκου,
Συνήθως όταν μαθαίνουμε ότι διαπράχθηκε ένα βίαιο έγκλημα νιώθουμε αρχικά έκπληξη και ταυτόχρονα πολλές φορές τρόμο. Τείνουμε να επιλέγουμε μεριές και πιο συχνά υποστηρίζουμε το θύμα. Το θύμα είτε είναι είτε παρουσιάζεται πάντα πιο ευάλωτο και ανυπεράσπιστο κατά κύριο λόγο. Και είναι λογικό γιατί σε αρκετές περιπτώσεις αυτό ισχύει.
Έχουμε στο μυαλό μας το θύμα και το θύτη σαν δύο τελείως διαφορετικούς ρόλους. Ένας από τους δύο είναι ο κακός και ο άλλος ο καλός. Τις περισσότερες φορές ο κακός της ιστορίας είναι ο θύτης, ενώ ο καλός, αυτός που πολλοί θα υποστήριζαν, είναι το θύμα. Ωστόσο, το ίδιο άτομο μπορεί να έχει υπάρξει και θύμα και θύτης σε κάποια στιγμή της ζωής του.
Ένα απλό παράδειγμα είναι το bullying. Το bullying παρατηρείται να συμβαίνει πιο έντονα κατά τη διάρκεια της εφηβείας, εντός ή εκτός του σχολικού χώρου. Παρόλο που δεν είναι αποδεκτό, είναι συνηθισμένο να γίνεται bullying από ένα ή περισσότερα άτομα σε άλλα. Τα άτομα που το υφίστανται είναι αυτά τα οποία με κάποιον τρόπο φαίνονται διαφορετικά σε αυτούς που θα τους εκφοβίσουν με κάποιον τρόπο (διαφορετική σωματική διάπλαση, διαφορετικό χρώμα ή θρησκεία κλπ). Συνήθως όσοι πέφτουν θύματα bullying διακατέχονται από συναισθήματα άγχους, ντροπής και φόβου. Αυτό που δεν σκεφτόμαστε είναι ότι και αυτοί που κάνουν bullying πολλές φορές έχουν υπάρξει οι ίδιοι θύματα και αυτό παίζει ένα σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα συμπεριφορά τους, εάν δεν υπάρξει η κατάλληλη βοήθεια.
Μία ακόμα τέτοια περίπτωση είναι και αυτή της ενδοοικογενειακής βίας. Ένας άνθρωπος ο οποίος κακοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο επί χρόνια μπορεί να εκδηλώσει αντίστοιχη συμπεριφορά είτε σε κοντινά του άτομα είτε σε άτομα που δε γνωρίζει. Δεν είναι λίγες οι φορές που, για παράδειγμα ένα παιδί κακοποιείται από τους γονείς του και λόγω αυτής της κατάστασης στρέφεται εναντίον τους, με ότι και αν συνεπάγεται αυτό.
Με λίγα λόγια οι ρόλοι του θύτη και του θύματος δεν είναι τόσο αντίθετοι. Σε πολλές περιπτώσεις εγκληματικών ενεργειών ο θύτης έχει βρεθεί πρώτα στη θέση του θύματος. Δε θα πρέπει να δικαιολογείται οποιαδήποτε βίαιη συμπεριφορά, θα πρέπει όμως να εξηγείται προκειμένου να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης. Δε θα πρέπει απλώς να κρίνουμε μια κατάσταση ή μια συμπεριφορά, αλλά να μπορούμε να καταλάβουμε γιατί συμβαίνει και τι χειρισμό χρειάζεται.
Ονομάζομαι Κέλλυ Ιωάννου. Είμαι Υπ. Διδάκτωρ Ψηφιακής Εγκληματολογίας και Τrauma Coach. Ως Διευθύντρια του CSI Institute, υποστηρίζω θερμά το όραμα του Ινστιτούτου που προάγει εκπαιδευτικούς και κοινωφελείς σκοπούς όπως την πρόληψη και την αντιμετώπιση θεμάτων ασφαλείας στο διαδίκτυο. Διαθέτω κλινική εμπειρία στον τομέα του Hλεκτρονικού Τραύματος (εξαρτήσεις από διαδίκτυο/ διαδικτυακούς εκβιασμούς, εκφοβισμούς, παρενοχλήσεις κ.ο.κ) και είμαι ιδρύτρια του Traumahelp, του μοναδικού κέντρου στην Ελλάδα για τη θεραπεία και την αποκατάσταση του ηλεκτρονικού τραύματος.