Θεραπεία εικονικής πραγματικότητας | Μια νέα ψυχοθεραπευτική μέθοδος που κάνει τη διαφορά!

Γράφει η Αγγελική Τσαρδούλια

Η Ψυχοθεραπεία είναι μία διαδικασία κατά την οποία το ίδιο το άτομο επιλέγει με σκοπό τη διαχείριση ποικίλων προβλημάτων της καθημερινότητάς του που σχετίζονται με τις διαπροσωπικές σχέσεις, την εκμάθηση δεξιοτήτων για την ομαλή λειτουργία του ψυχισμού του, την επίλυση διαφόρων ζητημάτων που το απασχολούν, τη θεραπεία ψυχικών διαταραχών που καθιστούν το καθιστούν δυσλειτουργικό στη ζωή του, αλλά και την ψυχική ενδυνάμωση ή την εξερεύνηση πτυχών του εαυτού του, μέσω μιας ασφαλούς θεραπευτικής σχέσης. Υπάρχουν πολλές ψυχοθεραπευτικές μέθοδοι και προσεγγίσεις που σχετίζονται με το εκάστοτε ζήτημα. Ο κάθε θεραπευτής μπορεί να διαθέτει περισσότερες από μία ειδικεύσεις και να καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αιτημάτων. Προσεγγίσεις όπως η ψυχοδυναμική, η προσωποκεντρική, η συμβουλευτική, η θεραπεία ζεύγους, ομαδικά προγράμματα – τα λεγόμενα “group therapy”– είναι μερικές από τις διάφορες επιλογές που έχει ένα άτομο που ζητά βοήθεια, ψυχολογική υποστήριξη, αυτοβελτίωση ή και θεραπεία ενός ψυχικού τραύματος. 

Όσο εξελίσσεται η τεχνολογία, η επιστήμη της ψυχολογίας είναι συνοδοιπόρος της. Οι δυο τους είναι σύμμαχοι στο έργο της συνεισφοράς υπηρεσιών στην κοινωνία και στον άνθρωπο. Μια νέα θεραπευτική μέθοδος ξεπροβάλλει και εξαπλώνεται σε πολλές χώρες του εξωτερικού, όπου καθιστά διαδραστική και άμεση την online ψυχοθεραπεία. Ολοένα και περισσότεροι επιστήμονες εισάγουν αυτή τη δυνατότητα στην παροχή υπηρεσιών τους και αντιστοίχως την επιλέγουν προοδευτικά θεραπευόμενοι-αιτούμενοι. Μία μελέτη του Ιανουαρίου του 2022 από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Edith Cowan στη Δυτική Αυστραλία προτείνει ότι η θεραπεία εικονικής πραγματικότητας (VR), χρησιμοποιώντας ρεαλιστικά είδωλα καταγραφής κίνησης όχι μόνο καθίσταται δυνατή, αλλά μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από την παραδοσιακή θεραπεία για ορισμένους. 

Τα πρώτα στοιχεία από avatars που δημιουργούνται και κατευθύνονται μέσω υπολογιστή με την τεχνολογία καταγραφής κίνησης, είναι σε θέση να ενισχύσουν τη θεραπευτική σχέση. Καθώς η τεχνολογία VR αναπτύσσεται, ο θεραπευτής θα μπορεί σύντομα να συνδεθεί με το θεραπευόμενο στο “μετασύμπαν” (metaverse) με τη μορφή ενός avatar. Αυτό που μπορεί να μοιάζει με γραφικό βιντεοπαιχνίδι ή ουτοπικό κάνει δυναμικά τα πρώτα του βήματα. Οι μελέτες που έχουμε μέχρι σήμερα δείχνουν ότι τα είδωλα ρεαλιστικής κίνησης θα μπορούσαν να αποτελούν το “μέλλον των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων”. Ωστόσο, είναι και κάτι που ενδέχεται να έχει κλινικές επιπτώσεις στις θεραπευτικές σχέσεις.  Στην εφαρμογή του προγράμματος, ο θεραπευτής μπορεί να καθοδηγεί ένα ψηφιακό avatar σε πραγματικό χρόνο, το οποίο θα μιμείται τις κινήσεις του προσώπου και του σώματός του με ομαλό και ρεαλιστικό τρόπο, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Shane L. Rogers, καθηγητής και λέκτορας στη τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Edith Cowan της Αυστραλίας, στο Psych Central.  

Συμπερασματικά, θα λέγαμε, ότι η θεραπεία εικονικής πραγματικότητας (VR therapy) έχει φανεί αρκετά χρήσιμη στις ΗΠΑ για πολλές περιπτώσεις, όπως η θεραπεία μετατραυματικού στρες (PTSD). Άλλες έρευνες έχουν φέρει στο φως, ότι έχει οφέλη σε άτομα με υψοφοβία. Οι συμμετέχοντες στην εφαρμογή αυτή δείχνουν να απολαμβάνουν αυτή την υπηρεσία, γεγονός που παροτρύνει πολλούς θεραπευτές να αρχίσουν να εξοικειώνονται με αυτή τη μέθοδο.  Από την άλλη, είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει αισθήματα αμηχανίας ή ντροπής, λόγω του φαινομένου “Uncanny Valley” (παράξενη κοιλάδα), κατά το οποίο οι άνθρωποι μπροστά στην εκτεταμένη θέα ενός ανθρωπόμορφου πλάσματος είναι πιθανό να έρθουν αντιμέτωποι με τέτοιου είδους συναισθήματα. Έτσι, λοιπόν, είναι απαραίτητο για το θεραπευόμενο να έχει επίγνωση του τι ζητά και μαζί με το θεραπευτή να χρησιμοποιούν μεθόδους που είναι ευχάριστες, κατάλληλες και λειτουργικές και για τους δύο.

Δείτε το βίντεο προσομοίωσης εδώ 

Πηγή: psychcentral.com