Τα διαγραμμένα αρχεία είναι όντως διαγραμμένα;

Γράφει η Αθηνά Πάσχου, φοιτήτρια BSc(Hons) Computer Forensics

Πολλές φορές κάνουμε εκκαθάριση στα ηλεκτρονικά μας έγγραφα και πιστεύουμε ότι, με την εντολή «Διαγραφή», διαγράφουμε τα αρχεία που δεν θέλουμε μόνιμα από τον υπολογιστή μας. Είναι πραγματικά έτσι;

Για να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση, πρέπει να μιλήσουμε για το πώς ο υπολογιστής αποθηκεύει ένα αρχείο στο σκληρό δίσκο. Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα αρχείο το οποίο αποθηκεύεται σε κάποια «κουτάκια μνήμης». Ας πούμε πως αυτά τα κουτάκια είναι 50 στον αριθμό. Αυτό σημαίνει ότι το αρχείο χωρίζεται σε μικρότερα κομμάτια για να χωρέσουν σε αυτά τα «κουτάκια». Το λειτουργικό σύστημα αποθηκεύει στα πρώτα δύο κουτάκια τις πληροφορίες για την τοποθεσία των περιεχομένων του αρχείου στο δίσκο.

Η συνήθης διαδικασία διαγραφής είναι η εξής:

1. Το αρχείο μεταφέρεται στον φάκελο «Κάδος ανακύκλωσης» από όπου μπορεί να ανακτηθεί εύκολα από τον χρήστη.
2. Αν ο χρήστης επιλέξει οριστική διαγραφή και αδειάσει αυτό τον φάκελο, τότε το λειτουργικό σύστημα διαγράφει τα αρχεία που βρίσκονται σε αυτό τον φάκελο.

Στην πραγματικότητα, όταν το αρχείο διαγράφεται, το λειτουργικό σύστημα πάει και καθαρίζει τα δύο πρώτα κουτάκια που περιέχουν τις πληροφορίες για την τοποθεσία των περιεχομένων στον δίσκο και κάποιο άλλο πρόγραμμα μπορεί να χρησιμοποιήσει τα υπόλοιπα για κάποια άλλη αποθήκευση.

Αυτό σημαίνει ότι τα αρχεία δεν διαγράφονται πλήρως από τον υπολογιστή. Μέχρι να έρθει κάποιο άλλο αρχείο για να αντικαταστήσει το διαγραμμένο, υπάρχουν συγκεκριμένες εφαρμογές που μπορούν να ανακτήσουν τα αρχεία και να τα διαθέσουν στον χρήστη. Δεδομένα που μπορούν να ανακτηθούν είναι: κωδικοί, εικόνες, ευαίσθητα αρχεία και οτιδήποτε άλλο είχε διαγραφεί από τον χρήστη.

Για να διαγραφεί κάποιο αρχείο οριστικά, υπάρχουν εφαρμογές που, εκτός της εκκαθάρισης των συντεταγμένων των περιεχομένων στον δίσκο, πάνε στα περιεχόμενα και αποθηκεύουν τυχαία δεδομένα ώστε να παραγράψουν τα ανεπιθύμητα αρχεία. Επίσης, το να λάβουμε μέτρα προστασίας της συσκευής όπως ασφαλής κωδικός και κρυπτογράφηση δίσκου μπορεί να προστατέψει τα δεδομένα, ανεπιθύμητα ή μη, από εξωτερικούς παράγοντες.

Γενικά, η οριστική διαγραφή δεδομένων μπορεί να είναι πολύπλοκη, όσο και απαραίτητη.

Αλλά η γνώση δίνει δύναμη και, όταν έχουμε τον έλεγχο των δεδομένων μας, έχουμε τον έλεγχο της ηλεκτρονικής μας ζωής.