Γονείς, Οικογένεια, Ψυχική υγεία

Tα παιδιά μας δεν τα κατασκοπεύουμε…τα εμπιστευόμαστε

Από την Αλεξάνδρα Χατζησταύρου,

Για τους νέους ανθρώπους το διαδίκτυο είναι το κυρίαρχο μέσο επικοινωνίας ,ανταλλαγής  πληροφοριών και διακίνησης γνώσης. Μέσα από τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης οι έφηβοι δημιουργούν σχέσεις , γίνονται αποδεκτοί, γνωρίζουν τον κόσμο και τον εαυτό τους.

Οι γονείς όμως ανησυχούν.. Σε ποιες σελίδες μπαίνει το παιδί μου; Με τι υλικό έρχεται σε επαφή; Ποιες προσωπικές πληροφορίες μοιράζεται; Πόσο ασφαλές είναι τελικά το παιδί μου όταν είναι στο διαδίκτυο; Στην προσπάθεια τους να επιβεβαιώσουν ότι τα παιδιά τους πλοηγούνται ασφαλώς στο διαδίκτυο οι γονείς πολλές φορές επιλέγουν να ελέγξουν τις κινήσεις τους. Είναι όμως αυτός ο ενδεδειγμένος τρόπος ή μήπως οι γονείς μπορούν να ενισχύσουν την υπευθυνότητα και την κριτική σκέψη του παιδιού τους μέσα από την ποιότητα της μεταξύ τους σχέσης;

  • Ενημέρωση

Πως μπορούμε να περιμένουμε από ένα παιδί να μπορεί να αναγνωρίσει τους κινδύνους του διαδικτύου αν προηγουμένως δεν του έχουμε μιλήσει για τους συγκεκριμένους κινδύνους. Είναι υποχρέωση μας να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας πριν τους δώσουμε τη δυνατότητα να κάνουν χρήση του διαδικτύου. Σκεφτείτε : θα επιτρέπατε στο παιδί σας να οδηγήσει αυτοκίνητο δίχως να έχει δίπλωμα οδήγησης;

  • Όρια

Βάζουμε όρια στη χρήση του διαδικτύου. Τα όρια αυτά αναπροσαρμόζονται ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Στα μικρότερα παιδάκια τα όρια είναι πιο αυστηρά καθώς είναι δύσκολο να αντιληφθούν τους κινδύνους που ενέχουν πιθανές επιλογές. Τα παιδιά θα πρέπει να κινούνται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο σταδιακά θα διευρύνεται με τελικό στόχο να μπορούν να επιλέγουν σωστά, να μην εκθέτουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο, να μην πέφτουν θύματα εξαπάτησης, απειλής ή οποιασδήποτε μορφής κακοποίησης.

  • Σχέση Εμπιστοσύνης

Επενδύουμε σε μια σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά μας. Διατηρούμε το κανάλι της επικοινωνίας ανοιχτό, ακούμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες των παιδιών και εξηγούμε το σκεπτικό με το οποίο βάζουμε πιθανούς περιορισμούς. Τα παιδιά ενδεχομένως θα κάνουν λάθος επιλογές και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μέρος της διαδικασίας της μάθησης. Είναι σημαντικό να νιώθουν ότι μας έχουν δίπλα τους και ότι μπορούν να μας μιλήσουν για να βρούμε μαζί τη λύση. Η εμπιστοσύνη χτίζεται μέρα με τη μέρα και ενισχύεται από τη δική μας στάση στις εμπειρίες που μοιράζονται τα παιδιά μαζί μας.

  • Ελευθερία

Τελικά, το ζητούμενο δεν είναι ο έλεγχος να έρχεται πάντα από εμάς. Στόχος μας θα πρέπει να είναι το παιδί να αναπτύξει ένα εσωτερικό κέντρο αξιολόγησης. Το παιδί θα πρέπει σταδιακά να μπορεί να αξιολογεί τις καταστάσεις και να επιλέγει με γνώμονα την ασφάλεια και (όχι την αποδοχή από τρίτους) . Στον έφηβο θα πρέπει να δώσουμε την ελευθερία που διεκδικεί και είναι απαραίτητη για να οδηγηθεί στην αυτονόμηση. Αν έχουμε επενδύσει στη σχέση μας με το παιδί μας και αν έχουμε δουλέψει συστηματικά όλα τα προηγούμενα χρόνια περνώντας ομαλά  από τα στάδια που ήδη έχουμε συζητήσει τότε η ελευθερία έρχεται ως μια φυσική συνέπεια του αναπτυξιακού σταδίου στο οποίο βρίσκεται το παιδί μας.

Η προσέγγιση μας στο σοβαρό θέμα της χρήσης του διαδικτύου δε θα πρέπει να είναι διαφορετική από κάθε ζήτημα που αφορά στην ασφάλεια των παιδιών μας. Θέλουμε να μεγαλώσουμε αυτόνομα, υπεύθυνα παιδιά , με κριτική σκέψη και ικανότητα να αντιλαμβάνονται τους πιθανούς κινδύνους για να είναι σε θέση να προστατεύουν τον εαυτό τους. Και ο δρόμος για να οδηγηθούμε εκεί είναι αυτός της καλής επικοινωνίας μέσα σε μια σχέση εμπιστοσύνης και αποδοχής του παιδιού μας.