Κοινωνία, Συμπεριφορά, Ψυχική υγεία

Στίγμα και ψυχικές ασθένειες

Πολλοί αναρωτιόμαστε ποιες είναι οι δυσκολίες των ανθρώπων που πάσχουν από μια ψυχική ασθένεια. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι μόνο το προφανές καθώς τα άτομα με ψυχικές διαταραχές έχουν να αντιμετωπίσουν και άλλες επιπτώσεις εκτός από τα συμπτώματα που επιφέρει η νόσος και τις περιόδους ύφεσης τους.

Το στίγμα και η προκατάληψη αποτελούν όρους που δυστυχώς έχουν εμφανιστεί στη ζωή μας από τους παλαιούς καιρούς και αναφέρεται σε μειονοτικούς χαρακτηρισμούς , «ετικετοποίηση» και περιθωριοποίηση ανθρώπων που βρίσκονται σε μια μειονοτική ομάδα. Για τα άτομα που πάσχουν από κάποια ψυχική νόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο ευχάριστα. Ιδιαίτερα , τα παλαιότερα χρόνια όπου η ψυχική ασθένεια δεν είχε μελετηθεί από επιστήμονες και ιατρούς, τα άτομα που αντιμετώπιζαν θέματα ψυχικής υγείας στιγματίζονταν ως «τρελά» , «δαιμονισμένα» και με άλλους απεχθείς όρους, με αποτέλεσμα να ζουν απομονωμένα χωρίς την κατάλληλη στήριξη και παρέμβαση.

Άραγε στη σύγχρονη εποχή η στάση της κοινωνίας έχει αλλάξει απέναντι σε άτομα με ψυχικές διαταραχές ;

Αυτή είναι μια συζήτηση που μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις και να αναλυθεί βάσει διαφόρων παραγόντων. Ως επί το πλείστον, η επιστήμη έχει προχωρήσει σε εξειδικευμένες έρευνες και μελέτες σχετικά με τη ψυχική νόσο. Οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες έχουν αναγνωρίσει τα άτομα που βρίσκονται σε αυτή την ευαίσθητη ομάδα και τις ανάγκες τους και παρέχουν μέριμνα και υπηρεσίες ψυχικής υγείας τόσο για τις ομάδες των ανθρώπων που έχουν διαγνωσθεί όσο και για τις ομάδες υψηλού κινδύνου. Το ίδιο όμως δεν συμβαίνει σε όλα τα κράτη, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ακόμα κοινωνικά πλαίσια που δεν αποδέχονται και δεν αναγνωρίζουν τη σημασία της ψυχικής ασθένειας, κάτι το οποίο επιφέρει δυσμενείς συνέπειες για τους πάσχοντες.

Το στίγμα λοιπόν λειτουργεί σαν μια κηλίδα μακράς διάρκειας, η οποία  συνδράμει στη ζωή του ατόμου με ψυχική διαταραχή. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι, καθώς επίσης επηρεάζει ακόμα και την εξέλιξη της ψυχικής τους κατάστασης. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε από πού πηγάζει αυτή η συμπεριφορά των ανθρώπων, δηλαδή να στιγματίζουν και να κατηγοριοποιούν έναν συνάνθρωπό τους με βάση κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Οι προκαταλήψεις, οι αρνητικές σκέψεις και οι αμφιβολίες για τα άτομα μιας μειονοτικής ομάδας τροφοδοτούνται από την άγνοια και την παραπληροφόρηση. Ένα άτομο μπορεί να οδηγηθεί σε αυθαίρετα συμπεράσματα και σε στερεοτυπικές αντιλήψεις διότι δεν γνωρίζει σχετικά με μια ψυχική νόσο, τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε αυτή, τα αίτια καθώς και τον τρόπο που πρέπει να διαχειριστεί ένα άτομο που πάσχει από αυτή. Η απουσία γνώσεων ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τη περιθωριοποίηση των ατόμων με ψυχικές ασθένειες καθώς πολλές φορές «τρομάζει», φαίνεται κάτι μη οικείο και μπερδεύει. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να ενημερωνόμαστε από μικρή ηλικία για τη σημασία της ψυχικής ασθένειας.

Η σωστή διαπαιδαγώγηση, η ενημέρωση και η μελέτη της ψυχικής διαταραχής θα συνεισφέρουν στη καλύτερη ποιότητα ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από ψυχικά νοσήματα. Όπως ένας άνθρωπος που πάσχει από μια οργανική ασθένεια δέχεται φροντίδα και κατάλληλη αγωγή για την αντιμετώπιση της, έτσι και ένας άνθρωπος που έχει διαγνωσθεί με μια ψυχική νόσο πρέπει να υποστηρίζεται και να δέχεται τη κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση. Η «αγκαλιά» από το κοινωνικό σύνολο και η αποδοχή της διαφορετικότητας συμβάλει στην εξάλειψη του κοινωνικού αποκλεισμού ατόμων με ψυχικές ασθένειες, διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο τη ζωή τους.

The following two tabs change content below.

Στέλλα Σιμωνίδου

Ονομάζομαι Στέλλα Σιμωνίδου και είμαι απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στα πλαίσια του αντικειμένου μου, με απασχολεί ιδιαίτερα η φύση του ηλεκτρονικού εγκλήματος και η παροχή βοήθειας σε εφήβους και ενήλικους.