Πολλές φορές όταν η καθημερινότητά μας είναι έντονη, μας πιέζει και μας ωθεί σε ένα συνεχές τρέξιμο, είναι πιθανό να δημιουργείται ένα άγχος, το οποίο, συνειδητά ή ασυνείδητα, μπορεί να αγνοούμε ή να παραμερίζουμε με σκοπό να συνεχίσουμε τις δουλειές μας. Άγχος που δεν εκδηλώνεται, δεν εκφράζεται αλλά παραμένει συσσωρευμένο μέσα στον οργανισμό μας.
Αυτό συχνά μπορεί να προκαλέσει μία πληθώρα συμπτωμάτων, που προκύπτουν στο σώμα μας και από τη στιγμή που δεν έχουν κάποια άμεση παθολογική εξήγηση ίσως να προκαλούν παραπάνω άγχος ή ανησυχία στα άτομα όταν παρουσιάζονται. Συμπτώματα όπως αυχεναλγία, τρέμουλο, ταχυπαλμίες, πονοκέφαλος, αϋπνία ή άλλου είδους προβλήματα ύπνου, κόπωση, εφίδρωση και γρήγορη αναπνοή ή δύσπνοια, που ακολουθούν καταστάσεις έντονου στρες ή το άγχος της καθημερινότητας είναι μερικά από τα πιο συχνά συμπτώματα της σωματοποίησης του άγχους.
Όταν μιλάμε για σωματοποίηση του άγχους και αν θέλουμε να δώσουμε έναν πιο ακριβή ορισμό για αυτό, θα λέγαμε ότι πρόκειται για συμπτώματα οργανικής φύσεως που σχετίζονται άμεσα με ψυχολογικά αίτια. Πρόκειται για μία άμεση αντίδραση του οργανισμού μας στην “απειλή” του άγχους, που εφόσον δεν εκφράζεται από εμάς, εκδηλώνεται στο σώμα μας. Η σωματοποίηση του άγχους είναι δύσκολα αναγνωρίσιμη, μιας και τα πιο συχνά συμπτώματά της θυμίζουν συμπτώματα οργανικών διαταραχών. Για να γίνει επομένως σωστά η διάγνωσή της, θα πρέπει αρχικά να αποκλειστούν οι οργανικές παθήσεις, από κάποιον γιατρό, ώστε να προχωρήσουμε έπειτα στην επιβεβαίωση ότι τα συμπτώματα οφείλονται σε καθαρά ψυχολογικά αίτια.
Πολύ συχνά, η σωματοποίηση, μπορεί να υπάρχει σε συννοσηρότητα και με άλλες ψυχικές διαταραχές. Παράλληλα, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο των κρίσεων πανικού που προέρχονται από τη σωματοποίηση του άγχους, αποτελώντας ένα τρόπο εκδήλωσης του συσσωρευμένου άγχους. Όταν κάποιος παθαίνει κρίση πανικού είναι πιθανό να φοβάται ότι θα πεθάνει, να έχει έντονες ζαλάδες ή λιποθυμικές τάσεις, πόνο στο στήθος ή μούδιασμα σε κάποιο μέρος του σώματος, αλλά και κάποιες φορές τάσεις για εμετό. Το σωματοποιημένο άγχος, ειδικά όταν βρίσκεται σε βαθμό που δυσχεραίνει τις καθημερινές ασχολίες του ατόμου, χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, ώστε το άτομο να μπορεί να απολαμβάνει την καθημερινότητά του χωρίς να έχει κάτι που το “βαραίνει”.
Η θεραπεία για το σωματοποιημένο άγχος εξαρτάται κυρίως από τα συμπτώματα που έχει ο καθένας, αλλά και από το βαθμό σοβαρότητας αυτών. Συνήθως, η πιο συχνή και αποτελεσματική θεραπεία για το άγχος είναι η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT). Παράλληλα, αν η θεραπεία δεν αποβεί αρκετή για την αντιμετώπιση της διαταραχής, αποτελεσματική φαίνεται να είναι και η φαρμακευτική αγωγή, σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία, που θα έχει χορηγήσει πρώτα ειδικός στο άτομο και μόνο αφού το κρίνει εκείνος απολύτως απαραίτητο.
Ονομάζομαι Χαρούλα Γιαννακοπούλου και είμαι επί πτυχίω φοιτήτρια του τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχω παρακολουθήσει σεμινάρια πάνω στον τομέα της Ψυχολογίας και αυτό το διάστημα συνεργάζομαι με το Διεθνές Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας – CSI Institute για την εκπόνηση της πρακτικής μου άσκησης.