Ανθρώπινες Σχέσεις, Εγκλήματα, Συμπεριφορά, Ψυχική υγεία

Social media και κοινωνική αντίδραση: ποιος ο ρόλος τους σε πολύκροτες υποθέσεις

Γράφει η Πελαγία Σωτήρκου, φοιτήτρια Κοινωνιολογίας

Αμέτρητες είναι οι περιπτώσεις, όπου υποθέσεις ποινικών αδικημάτων, έχουν γίνει ευρέως γνωστές στην κοινή γνώμη μέσω των social media και έχουν “επηρεάσει” θα λέγαμε κατά κάποιον τρόπο τη δημοσιότητα, ίσως και την πορεία τους. Πιο συγκεκριμένα θα αναφερθώ στο περιστατικό που διαδραματίστηκε στην Νέα Σμύρνη τις προάλλες, όπου ο 22χρονος νεαρός φοιτητής ακολούθησε την 25χρονη Δανάη, ενώ εκείνη επέστρεφε στο σπίτι της, επιδεικτικά,  προσβάλλοντας την γενετήσια αξιοπρέπειά της, όπως διαπιστώθηκε από το υλικό της κάμερας στην πολυκατοικία της την επόμενη ημέρα. Όπως φαίνεται, υπάρχουν και αλλά παρόμοια περιστατικά εις βάρος του 22χρονου, ο οποίος την ερχόμενη Δευτέρα θα οδηγηθεί στον εισαγγελέα.

Είναι αρκετά σημαντικό το γεγονός πως υπήρξαν αποδεικτικά στοιχεία έτσι ώστε να οδηγηθούν οι αρχές στη σύλληψή του (υλικό από τις κάμερες στην πολυκατοικία και αποτυπώματα από την πόρτα που άγγιξε). Επιπλέον, η κοπέλα κοινοποίησε το βίντεο από τις κάμερες της πολυκατοικίας της στα social media (Facebook & Instagram, έτσι ώστε στην συνέχεια να αναμεταδοθεί το υλικό από διάφορα ειδησεογραφικά site και λογαριασμούς στα social media (Facebook, Instagram, Twitter κ.ά.) με σκοπό την ενημέρωση και την άμεση κινητοποίηση του κοινού έτσι ώστε να γίνει ευρέως γνωστό το περιστατικό αλλά και για να πάρουν θάρρος να μιλήσουν ενδεχομένως και άλλα θύματα του ίδιου δράστη, γεγονός που από ότι φαίνεται έδρασε θετικά. Έτσι, με τη διασταύρωση πολλαπλών πληροφοριών και ενδεικτικών στοιχείων ήρθε και το προφίλ του στη δημοσιότητα.

Πώς αντιδρά η κοινή γνώμη στα social media σε τέτοιου είδους καταστάσεις;

Αρχικά, πρέπει να αναφερθεί πως η άμεση κινητοποίηση τόσο από την πλευρά της κοπέλας όσο και από τους χρήστες των social media, συνετέλεσαν στο να ταυτοποιηθεί ο νεαρός. Η κοινοποίηση του υλικού από τις κάμερες, έγινε με ρυθμό ταχύτατο τόσο στα ειδησεογραφικά site, όσο και σε διάφορους λογαριασμούς σε Facebook και Instagram, που έχουν ρόλο ενημερωτικό, συμβουλευτικό, προληπτικό και υποστηρικτικό. Ιδιαίτερα ελπιδοφόρο αποτελεί το γεγονός πως τέτοιοι λογαριασμοί βρίσκουν ανταπόδοση και από νεαρά άτομα. Η μαζική επικοινωνία, πρόκειται για ένα χαρακτήρα κοινωνικής σχέσης όπου συμπεριλαμβάνονται πολλά άτομα και ομάδες.

Η κοινωνία, μεταβάλλεται ολοένα και περισσότερο και το κίνημα του #METOO ξεκινάει να ανθίζει και στην Ελλάδα. Δυστυχώς, τέτοιου είδους περιστατικά θεωρούνταν “ταμπού” (και εξακολουθούν να θεωρούνται από κάποιους) καθώς, η νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας ψάχνει πολλές φορές να βρει στο πρόσωπο του θύματος τον υπαίτιο (γιατί έβγαινε έξω τέτοια ώρα, τι φορούσε, τον προκάλεσε κλπ) και αδυνατεί να “κοιτάξει” ένα βήμα παραπέρα, τα πραγματικά αίτια δηλαδή κάθε προβληματικής κατάστασης όπου βρίσκονται ριζωμένα σε αντιλήψεις ξεπερασμένες, λανθασμένες ή πρόκειται για άτομα που χρήζουν ψυχολογικής ή ψυχιατρικής θεραπείας λόγω της συμπεριφοράς που παρουσιάζουν.

Η πλειοψηφία καταδίκασε το περιστατικό στην Νέα Σμύρνη, κοινοποιώντας, σχολιάζοντας και λαμβάνοντας ενεργά συμμετοχή με οποιονδήποτε τρόπο (συμπαράσταση, ενημέρωση κ.ά.) μπορεί ο καθένας πίσω από μια οθόνη και πραγματικά τέτοια αλληλεγγύη και ενότητα θα επιθυμούσαμε να υπήρχε σε όλων των ειδών τις σχέσεις. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο, δίνεται η ευκαιρία σε άτομα που έχουν βρεθεί σε παρόμοιες καταστάσεις να μιλήσουν και να μοιραστούν τις δικές τους εμπειρίες, ενώ τόσο καιρό φοβόντουσαν να κάνουν αυτό το πρώτο βήμα. Μπορούμε να μιλήσουμε δηλαδή για μια  μορφή “ανακούφισης” και δικαίωσης, όταν υπάρχει η ενσυναίσθηση και η αλληλοκατανόηση μεταξύ ανθρώπων γενικότερα και χρηστών του διαδικτύου ειδικότερα.

Τι θα πρέπει να αποφεύγεται;

Στα social media βέβαια, οι χρήστες δημιουργούν ασυνείδητα ή συνειδητά πολλές φορές το λεγόμενο «λαϊκό δικαστήριο», όπου “δικάζουν” υπόπτους, θύματα κι άλλους, μέσω επιθετικών ή και υβριστικών σχολίων τους σε δημοσιεύσεις. Καλό θα ήταν τέτοιου είδους συμπεριφορές να αποφεύγονται και να αφήσουμε τους φορείς της ποινικής δικαιοσύνης να πράξουν το έργο τους.

Ας ελπίσουμε πως και σε ανάλογες μελλοντικές υποθέσεις, η κινητοποίηση να είναι τόσο γρήγορη έτσι ώστε να αποφεύγονται παρόμοια ή και χειρότερα περιστατικά. Ιδανικά, θα επιθυμούσαμε να εξαλειφθούν τέτοιου είδους εγκληματικές συμπεριφορές, ωστόσο μάλλον θα μιλούσαμε για μια ουτοπική κοινωνία…

 

Πηγή:

https://www.protothema.gr/greece/article/1121414/nea-smurni-ta-social-media-voithisan-stin-exihniasi-tis-upothesis-tou-22hronou-saturou/