Γράφει η Αγγελική Χατζημανώλη
Η ψηφιακή διακυβέρνηση αποτελεί εξαιρετικά σημαντική έννοια κυρίως λόγω των πλεονεκτημάτων που προσφέρει τόσο στη δημόσια διοίκηση, όσο και στο κοινωνικό σύνολο. Είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστεί η έννοια αυτή, προκειμένου να γίνει κατανοητή και να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα που προσφέρει σε ατομικό και συνολικό επίπεδο αντίστοιχα.
Κύριος στόχος της ψηφιακής διακυβέρνησης είναι να αναβαθμίσει τους κρατικούς μηχανισμούς και συνάμα να εκσυγχρονίσει τη δημόσια διοίκηση μέσω των τεχνολογικών πληροφοριών. Επείγουσα ανάγκη για την κοινωνία, καθίσταται η ομαλή συνύπαρξη κράτους και τεχνολογίας με απόρροια την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη λειτουργία του. Πρόκειται συνεπώς για τη δημιουργία γρήγορων υπηρεσιών σύμφωνα με τις οποίες οι δημόσιοι κρατικοί μηχανισμοί θα παρέχουν απρόσκοπτα ένα ασφαλές τεχνολογικό περιβάλλον στους πολίτες.
Ο τρόπος υλοποίησης της επιτυχημένης μετάβασης στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση προϋποθέτει την ενοποίηση των διαδικασιών των φορέων προκειμένου ο εκάστοτε πολίτης να έχει το αποτέλεσμα που επιθυμεί χωρίς όμως να χρειαστεί να ασχοληθεί με ενδιάμεσα τμήματα της διαδικασίας. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα μέσω της αυθεντικοποίησης των κινήσεων και των συναλλαγών να ελέγχεται η γνησιότητα όπου απαιτείται. Καθώς περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων και έχει την ανάλογη δυναμική στη λειτουργία των υπηρεσιών διακυβέρνησης, μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση στις ακόλουθες κατηγορίες: H ψηφιακή διακυβέρνηση προς τους πολίτες, προς την ίδια την κυβέρνηση, προς τις επιχειρήσεις και τέλος στους υπαλλήλους.
Αναμφίβολα, η ψηφιακή διακυβέρνηση προς τους πολίτες φωτίζει τις σχέσεις αλληλεπίδρασής τους με το κράτος. Οι πολίτες έχουν την δυνατότητα έμμεσης επικοινωνίας με κυβερνητικούς φορείς, προχωρούν σε πληρωμές μέσω συστημάτων, έχουν την έκδοση ηλεκτρονικών βεβαιώσεων και πιστοποιητικών και υποβάλλουν αιτήματα. Γίνεται επομένως κατανοητό ότι μειώνεται ο χρόνος αλλά και το κόστος διεκπεραίωσης διαδικασιών που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρες και ενδεχομένως δαπανηρές για τον εκάστοτε πολίτη. Ενθαρρύνεται επίσης, η συμμετοχή του στις κυβερνητικές διαδικασίες.
Η κυβέρνηση προς τις επιχειρήσεις σχετίζεται με την αλληλεπίδραση μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων και πιο συγκεκριμένα, η κυβέρνηση έμπρακτα προσπαθεί να παρέχει υλικά και υπηρεσίες μέσω ηλεκτρονικής μορφής, με αποτέλεσμα την ευεξία των επιχειρήσεων και την αντίστοιχη μείωση του χρόνου, του κόστους και της γραφειοκρατίας που παρουσιάζει αυτό το εγχείρημα. Ενθαρρύνεται η δημιουργία νέων επιχειρήσεων από τους πολίτες, οι μικρότερες επιχειρήσεις διεκδικούν συμφωνίες με το κράτος ώστε να προωθηθεί η επιχειρηματικότητα και η προσέλκυση νέων επενδυτών που οδηγεί σε πληθώρα οφελών όπως η δημιουργία νέων θέσεων στο εργασιακό σύστημα.
Η ψηφιακή διακυβέρνηση προς την ίδια την κυβέρνηση περιλαμβάνει ένα είδος εσωτερικής επικοινωνίας και ανταλλαγής ηλεκτρονικών δεδομένων στους κυβερνητικούς οργανισμούς και γενικώς στις κρατικές υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, στόχος είναι να μοιράζονται πληροφορίες, να μειώνονται οι δαπάνες πληροφορικής, να επιτυγχάνεται ταχύτερη και ποιοτική συνεργασία, βέλτιστη αποδοτικότητα και φυσικά σημαντική εξοικονόμηση διοικητικών πόρων. Ο στόχος στην περίπτωση αυτή είναι η αναβάθμιση των διοικητικών υπηρεσιών σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων.
Στην τελευταία κατηγορία που αφορά τους υπαλλήλους της κυβέρνησης, βασικό στόχο αποτελεί η έγκυρη ενημέρωση των εργαζομένων και η παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών στο διαδίκτυο. Με αυτό τον τρόπο οι υπάλληλοι της κυβέρνησης αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, ανταλλάσσουν πληροφορίες, γνώσεις και επικοινωνούν με τη διοίκηση όπου κρίνεται απαραίτητο.
Η καθολική ενσωμάτωση των τεχνολογικών διαδικασιών στη ζωή των ανθρώπων αποτελεί σημαντικό και απαραίτητο στοιχείο για την ψηφιακή ανάπτυξη του κράτους και την ένταξη της στον ευρωπαϊκό ψηφιακό χάρτη. Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης στη σύγχρονη εποχή, η μετάβαση από ένα μοντέλο που χρήζει αλλαγής, η μετάβαση από μια γραφειοκρατική εποχή σε μια νέα αποτελεσματική και αξιοκρατική διοίκηση αποτελούσε κύρια και επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη των τεχνολογικών διαδικασιών στον πυρήνα της λειτουργίας του κράτους. Επίσης, η ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων πολιτών άλλαξε ριζικά με την πρόσβαση στις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Ωστόσο, γίνεται κατανοητό ότι για συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες που δυσκολεύονται ή ακόμα και αδυνατούν να έχουν πρόσβαση στις ηλεκτρονικές διαδικασίες, υπάρχει ανισότητα πρόσβασης και ως συνέπεια αδυναμία πρόσβασης στις πληροφορίες και τις διαδικασίες, βιώνοντας ένα είδος ψηφιακού αποκλεισμού. Τα υψηλά επίπεδα φτώχειας, οι άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας, η έλλειψη εξοικείωσης με το διαδικτυακό πλαίσιο και άνθρωποι με αναλφαβητισμό, δυσκολεύονται να συμμετέχουν στις ψηφιακές δραστηριότητες, το ψηφιακό χάσμα μεγαλώνει, απαιτείται η κατάλληλη μέριμνα και αποτελεί επιτακτική ανάγκη να ληφθούν σοβαρά υπόψη κατά τον ψηφιακό σχεδιασμό.
Σε συνδυασμό με το παραπάνω, είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ο κίνδυνος που ελλοχεύει αναφορικά με την υποκλοπή προσωπικών δεδομένων που βρίσκονται στο διαδίκτυο, αν οι χρήστες πέσουν θύματα κυβερνοεγκληματιών.
Συνοψίζοντας, απαιτείται η δημιουργία και η χρήση σωστών εφαρμογών ασφαλείας και η ενημέρωση των πολιτών για την υιοθέτηση και την ορθή χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, μέσω ενημερωτικών ημερίδων και οδηγών χρήσης ανάλογα με την πληθυσμιακή ομάδα στην οποία απευθύνονται. Με αυτό τον τρόπο όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες θα μπορούν να καταρτιστούν και να έχουν πρόσβαση στις ψηφιακές υπηρεσίες.
Η εθελοντική ομάδα του CSI Institute, αποτελούμενη από εξειδικευμένους επιστήμονες όπως, ψυχολόγους, εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους καθώς και τεχνικούς δικτύων & πληροφορικής, είναι κοντά σας παρέχοντας πληροφορία, ενημέρωση και γνώση μέσα από ποικίλα θέματα αρθρογραφίας.