Η ειδική αγωγή είναι μια πρόσφατη σχετικά επιστήμη η οποία έχει ως στόχο τη διευκόλυνση και ομαλή κοινωνική ένταξη των μαθητών με ιδιαίτερες μαθησιακές ανάγκες, με ή χωρίς αναπηρία. Τα άτομα αυτά χρήζουν ιδιαίτερης διδασκαλίας και μεταχείρισης κάτω από την αιγίδα του ειδικού παιδαγωγού, ο οποίος διαθέτοντας ειδικές διαγνωστικές, ιατρικές, ψυχολογικές και εκπαιδευτικές γνώσεις θα μπορέσει να πράξει καταλλήλως. Στην όλη διαδικασία είναι άκρως βοηθητική και η συμβολή των γονέων ακολουθώντας ορισμένες πρακτικές συμβουλές για άτομα με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) που καταγράφονται παρακάτω.
Σε διεθνή κλίμακα, είναι αξιοσημείωτος ο αριθμός των παιδιών με ειδικές δυσκολίες καθώς αποτελούν περίπου το 10% του γενικού μαθητικού πληθυσμού. Από την οπτική αυτή διαφαίνεται η σημασία που έχει η υποστήριξη προς τα άτομα αυτά.
Άτομα με μαθησιακές δυσκολίες, αναπτυξιακές διαταραχές, διαταραχές επικοινωνίας, συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαταραχές και πολλές άλλες ακόμη θεωρούνται κατάλληλα να δεχτούν ειδική εκπαίδευση. Ωστόσο, στην Ελλάδα η ιστορική διαδρομή της ειδικής αγωγής είναι βραδυκίνητη και περισσότερο καρπός ατομικών προσπαθειών, ενώ η απουσία του κρατικού τομέα, το επίπεδο των επιστημών, η έλλειψη έρευνας και το κοινωνικό κλίμα είναι μερικοί παράγοντες που έχουν σαν αποτέλεσμα τη στασιμότητα.
Οι ελλείψεις αυτές οδηγούν σε φαινόμενα λαθεμένης μεταχείρισης και αγωγής των ατόμων αυτών, όπως το πρόσφατο περιστατικό του 14χρονου μαθητή από το Ξυλόκαστρο, όπου η άγνοια και η ημιμάθεια της εκπαιδευτικού δυσκόλευε τη ζωή του ανηλίκου με ΔΕΠΥ. Είναι, λοιπόν, αναγκαίο να αναφερθούν μερικές συμβουλές προς τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς που συναναστρέφονται με άτομα με ΔΕΠΥ.
Συμβουλές προς τους εκπαιδευτικούς
- Τροποποίηση του περιβάλλοντος της τάξης
Τοποθετείστε τα παιδιά μακριά από ποικίλα οπτικά ερεθίσματα, όπως παράθυρα και φωτογραφίες.
- Προσαρμογή διδασκαλίας
Παρουσιάστε το μαθησιακό υλικό με διαφορετικό τρόπο, συνοψίστε το προηγούμενο μάθημα, ελέγχετε αν ο μαθητής το κατανοεί, δώστε σαφείς και απλές οδηγίες, μειώστε τον φόρτο εργασίας και παραχωρείστε τον χρόνο και την επιλογή της εργασίας από τον μαθητή.
- Διαχείριση συμπεριφοράς στην τάξη
Δώστε χρόνο εκμάθησης της αποδεκτής κοινωνικής συμπεριφοράς, βρείτε τρόπους άμεσης επιβράβευσης, ενημερώστε το παιδί για τους κανόνες της τάξης, ελέγχετε τη συμπεριφορά του, και διορθώστε την σε περίπτωση παρεκτροπής.
- Συνεργασία με γονείς
Λάβετε πληροφορίες από τους γονείς σχετικά με χρήσιμα στοιχεία του παιδιού, όπως το τρόπο και τον χρόνο που μελετά το παιδί.
Συμβουλές προς τους γονείς
Συμπεριφορά
Κοινή αντιμετώπιση του παιδιού και από τους δύο γονείς, ορισμός σαφών ορίων και κανόνων, προσοχή στην τήρηση και διατύπωση των κανόνων αυτών από τους γονείς, εστίαση στην επιθυμητή συμπεριφορά, σταθερό ωράριο ύπνου και διατροφής, αφανισμός των σωματικών τιμωριών και αντικατάστασή τους από νουθεσίες ήρεμες, άμεσες και κατανοητές.
Μελέτη
Συγκεκριμένος και μεγάλος χώρος μελέτης, με τη μελέτη να είναι οργανωμένη και γεμάτη διαλείμματα, συχνή και άμεση ανατροφοδότηση, εμπλουτισμός των μαθημάτων με σχεδιαγράμματα, εφαρμογή διαγωνισμάτων απομνημόνευσης και σειροθέτησης.
Ψυχαγωγία και εξωσχολικές δραστηριότητες
Αναθέστε του δουλειές στο σπίτι, την τακτοποίηση του δωματίου του, ασκήσεις προσανατολισμού και κατευθύνσεων στο χώρο, ασκήσεις υπευθυνότητας και οργάνωσης, εγγραφή σε ομαδικές εξωσχολικές δραστηριότητες με φυσική εκτόνωση (π.χ. κολύμπι) ή δραστηριότητες συγκέντρωσης και προσοχής (π.χ. σκάκι) και δραστηριότητες αυτοέκφρασης και οπτικό-κινητικού συντονισμού (π.χ. θέατρο ή μουσική).
Καίριας σημασίας για τους γονείς είναι να απενεχοποιήσουν τον εαυτό τους και το παιδί για την ύπαρξη της ΔΕΠΥ.
Συμπερασματικά, η παροχή ειδικής αγωγής στα σχολεία είναι απαραίτητη ώστε να ενισχύονται τα παιδιά με ειδικές δυσκολίες και να αποφεύγονται ψυχοφθόρα και επικίνδυνα περιστατικά. Όλοι οι μαθητές δικαιούνται να προσλαμβάνουν τα προτερήματα που προσφέρουν οι σχολικές μονάδες, πόσο μάλλον εκείνοι που εμφανίζουν εμπόδια και ιδιαιτερότητες.
Πηγές:
Χρήστος Τέκας