Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού ανά την υφήλιο κατέχει πλέον έστω μία κινητή συσκευή. Είτε με σκοπό την επαγγελματική χρήση, είτε απλά για την εύκολη πρόσβαση στα social media και την επικοινωνία με τον κοινωνικό περίγυρο.
Ακριβώς λόγω της αυξημένης εξάρτησης στις κινητές συσκευές σε διάφορες ηλικίες, δημιουργήθηκε ο όρος της “nomophobia”, όπου ουσιαστικά αφορά το άγχος αποχωρισμού από το κινητό τηλέφωνο. Ο φόβος δηλαδή του να αποχωριστείς το κινητό τηλέφωνο και η συνεχής ανησυχία που έχεις με ένα άδειο χέρι, χωρίς τη δυνατότητα να συνδεθείς στο διαδίκτυο ή να απαντήσεις σε μηνύματα και κλήσεις. Η λέξη αυτή εφευρέθηκε το 2008 από τον Patrick O’ Neil, έναν ταχυδρομικό υπάλληλο, ώστε να περιγράψει το άγχος από την έλλειψη του κινητού. Είναι το ακρωνύμιο για τις λέξεις «no mobile phone phobia».
Σε περιπτώσεις του φαινομένου nomophobia το άτομο δεν αποχωρίζεται σχεδόν ποτέ το τηλέφωνό του, είναι διαρκώς συνδεδεμένο και το χρησιμοποιεί ακόμα και σε χώρους ακατάλληλους ή σε ακατάλληλες στιγμές. Κάποιες από αυτές τις στιγμές είναι στο αυτοκίνητο καθώς οδηγεί, σε σημαντικές συναντήσεις, στο ντους, ακόμα και πριν κοιμηθεί.
Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 66% του πληθυσμού στο Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει το σύνδρομο nomophobia. Άτομα ηλικίας 16 με 24 ετών είναι πιο πιθανό να εξαρτηθούν περισσότερο από τα κινητά τηλέφωνα και να αναπτύξουν nomophobia και συνεπώς να υποφέρουν και περισσότερο. Επιπλέον, όσον αφορά τα φύλα, οι γυναίκες είναι πιθανό να επηρεαστούν σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι άνδρες, διότι παρατηρείται μεγαλύτερη χρήση των social media από μεριάς τους.
Η nomophobia έχει ποικίλες συνέπειες στον τομέα της κοινωνικής ζωής αλλά και στην ψυχική υγεία. Σταδιακά το άτομο υποβαθμίζει τις ανθρώπινες, δια ζώσης, σχέσεις και καταφεύγει σε μια απόλυτα ψηφιακή πραγματικότητα. Παρουσιάζονται στη συνέχεια και υψηλά επίπεδα άγχους στα άτομα που υπό διαφορετικές συνθήκες δε θα εμφανίζονταν. Ακολουθεί η κοινωνική απομόνωση, καθώς χάνεται η επικοινωνία με τους ανθρώπους αλλά και οι σχέσεις βρίσκονται σε μία τεταμένη κατάσταση, δημιουργώντας αρνητικά συναισθήματα ανάμεσα στους συμμετέχοντες.
Είναι ένα φαινόμενο που όπως παρατηρούμε έχει εισβάλλει για τα καλά στις ζωές όλων μας και προσωπικά ο καθένας από εμάς έχει πιάσει τον εαυτό του να χάνεται με τις ώρες σε ένα κινητό τηλέφωνο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα smartphones αποτελούν εργαλεία, που σκοπό έχουν να διευκολύνουν τη ζωή μας, όχι να την κάνουν πιο δύσκολη και αγχώδη, προκαλώντας ψυχολογικές διαταραχές. Αν μη τι άλλο, οι ζωές όλων μας είναι έξω από τις ψηφιακές οθόνες και ποτέ μέσα σε αυτές.
Πηγή:
Ονομάζομαι Στέλλα Φουλούλη και είμαι απόφοιτη του τμήματος ψυχολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχω ασχοληθεί στο παρελθόν με την αρθρογραφία και τα τελευταία δύο χρόνια ασχολούμαι με την ποίηση και τη φωτογραφία. Επιπρόσθετα την περίοδο αυτή εργάζεται εθελοντικά στο Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας (CSIi) συμμετέχοντας σε δράσεις του ινστιτούτου και στη συγγραφή άρθρων.