Social Media, Ασφάλεια διαδικτύου, Διαδίκτυο, Συμπεριφορά, Τεχνολογία, Ψυχική υγεία

Πώς το διαδίκτυο σχετίζεται με την ψυχική υγεία και την κατάθλιψη. Οι ενδείξεις και οι τρόποι αντιμετώπισής της

Γράφει η Μαρίνα Καρατζαφέρη, Κοινωνικός Επιστήμονας

Η πρόοδος της τεχνολογίας φέρνει μαζί της ευκαιρίες αλλά και κινδύνους. Κάθε εργαλείο που χρησιμοποιούμε, απαιτείται να το μάθουμε σωστά για να μην θέτουμε τον εαυτό μας σε κίνδυνο. Έτσι λοιπόν και με το διαδίκτυο, από όπου κι αν το χρησιμοποιούμε πρέπει να το κατανοήσουμε καλά και το χρησιμοποιούμε ορθά. Το διαδίκτυο μας προσφέρει ένα τεράστιο φάσμα δυνατοτήτων και μας βοηθά στους διάφορους τομείς της ζωής μας ή αντίθετα μπορεί να μας προκαλεί αρκετά προβλήματα, από το λιγότερο σοβαρό έως κάτι το πολύ επικίνδυνο. Η χρήση του διαδικτύου σε μεγαλύτερο βαθμό οδηγεί πολλές φορές σε σημαντική αύξηση της κατάθλιψης και της μοναξιάς και σε μείωση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.

Ο εθισμός στο διαδίκτυο είναι μια νέα σχετικά μορφή εξάρτησης. Το διαδίκτυο αποκτά μεγαλύτερη σημασία και προτεραιότητα στη ζωή των ατόμων από τους φίλους, την οικογένεια και την εργασία τους, κυριαρχεί στη καθημερινότητα τους και είναι ένα στοιχείο που δεν θέλει ο χρήστης να αποχωριστεί. Ένα από τα χαρακτηριστικά του διαδικτύου είναι ότι δίνει τη δυνατότητα να προβάλλει ο καθένας μια επιθυμητή και όχι την πραγματική εικόνα του εαυτού του, χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες. Η εξάρτηση από το διαδίκτυο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα άλλων ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας και κοινωνική φοβία. Ο χαρακτήρας και η ψυχοσύνθεση του χρήστη στο διαδίκτυο επηρεάζουν το πόσο και το πώς το χρησιμοποιεί. Ταυτόχρονα όμως, επιδρά  και στην ψυχική του κατάσταση.

Σύμφωνα με ερευνητές, η υπερβολική χρήση του διαδικτύου μεταβάλλει τον τρόπο ζωής μας και ευνοεί τις συνθήκες ανάπτυξης κατάθλιψης. Κάποιοι από τους παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την κατάθλιψη στους χρήστες διαδικτύου είναι, το ότι δεν κοιμούνται σωστά, κάνουν κατάχρηση του ίντερνετ, δεν τρώνε σωστά και δεν συνδέονται με έναν πιο υγιή τρόπο ζωής σε σχέση με άλλους ανθρώπους. Αντίθετα, εγκλωβίζονται σε διαδικτυακά παιχνίδια και σε “φανταστικές” σχέσεις. Κάθε δραστηριότητα που περιορίζει την αλληλεπίδραση του ατόμου με τους άλλους, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό περιορισμό της κοινωνικότητας του ατόμου. Τα άτομα αυτά υποφέρουν από κοινωνική στέρηση, είναι ευερέθιστα, παρουσιάζουν εναλλαγές στη διάθεση τους, έχουν δυσκολία συγκέντρωσης, αυξημένη ανησυχία, πιθανή επιθετική συμπεριφορά και παρορμητικότητα.

Προειδοποιητικές ενδείξεις για τον Εθισμό στο Διαδίκτυο και την δημιουργία της Κατάθλιψης

  • Αδυναμία του ατόμου να σταματήσει τη δραστηριότητά του στο διαδίκτυο ή ανεπιτυχείς προσπάθειες να μειώσει ή να ελέγξει το χρόνο ενασχόλησης με το διαδίκτυο
  • Επιθυμία να περνά ολοένα και περισσότερο χρόνο στο Διαδίκτυο
  • Παραμέληση ή και απομόνωση από την οικογένεια και τους φίλους και απώλεια σημαντικών σχέσεων ή εκπαιδευτικών ευκαιριών
  • Συναισθηματικό κενό, ανησυχία, άσχημη διάθεση, επιθετικότητα, όταν δεν είναι online ή όταν προσπαθεί να περιορίσει τη χρήση
  • Αίσθηση ευεξίας, ευτυχίας και ευφορίας όταν βρίσκεσαι στον υπολογιστή
  • Αισθήματα ενοχής ή αμυντική συμπεριφορά σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου που μπορούν να εκδηλωθούν και με ψέματα προς τα μέλη της οικογένειας ή φίλους, προκειμένου να αποκρύψει το χρόνο παραμονής στο Διαδίκτυο
  • Χρήση του Διαδικτύου σαν ένα τρόπο για να ξεφύγει ο χρήστης από τα προβλήματα ή να απαλλαγεί από αυτά
  • Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
  • Ξηροφθαλμία
  • Ημικρανίες και σοβαροί πονοκέφαλοι
  • Προβλήματα και πόνοι στη μέση
  • Διατροφικές ατασθαλίες, κακή διατροφή ή παράλειψη γευμάτων
  • Παραμέληση της προσωπικής υγιεινής
  • Διαταραχές του ύπνου και αλλαγές στις ώρες του ύπνου, όπως υπνηλία τις πρωινές ώρες, εξαιτίας της χρήσης του Διαδικτύου τη νύχτα

Τρόποι Αντιμετώπισης του φαινομένου

  • Εάν το πρόβλημα αναγνωριστεί σε αρχικό στάδιο, είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπισθεί
  • Να ζητήσουμε βοήθεια από το οικογενειακό ή φιλικό μας περιβάλλον και στην καλύτερη περίπτωση από κάποιον ειδικό
  • Να καλλιεργούμε σωστές στάσεις αξιοποίησης του διαδικτύου, έτσι ώστε να απολαμβάνουμε τα θετικά της τεχνολογίας,  χωρίς αρνητικές συνέπειες
  • Να μην παραμελούμε τις δραστηριότητές μας, τον ύπνο μας, τους φίλους μας και την οικογένειά μας για χάρη του Internet

Φυσικά δεν ξεχνάμε ότι η ΠΡΟΛΗΨΗ σώζει ανθρώπους και ζωές από μία ενδεχομένη κατάχρηση του διαδικτύου σε διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας όπως είναι η κατάθλιψη.

Μερικές Συμβουλές

  • Οριοθετείστε τη χρήση

Ορίστε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα κάνετε χρήση του διαδικτύου και φροντίστε να μην το υπερβείτε.

  • Χρησιμοποιήστε το για να συνδεθείτε

Συνδεθείτε με τους φίλους και την οικογένειά σας, χρησιμοποιώντας κοινωνικές ιστοσελίδες όπως το Facebook , το Twitter ή το Instagram.

  • Προσέξτε για τα προειδοποιητικά σημάδια

Αν αποφεύγετε τους φίλους και την οικογένεια σας για να σερφάρετε στο Διαδίκτυο, παρακάμπτετε γεύματα, αποφεύγετε καθημερινές ευθύνες, ή παραμελείτε την προσωπική σας υγιεινή, τότε είναι σημαντικό να διερευνήσετε το κατά πόσο έχετε ένα πρόβλημα. Ένας ειδικός μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε κατά πόσο η χρήση του internet επιδρά στην καθημερινότητά σας.

  • Βασιστείτε στη δύναμη των άλλων

Μια απλή λύση είναι να επιτρέψετε στους φίλους σας να σας επιτηρούν και να σας επιπλήττουν όταν αφιερώνετε πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή.

Ωστόσο, ορισμένοι πιστεύουν ότι όλα τα παραπάνω είναι απλώς μια ψευδαίσθηση και ότι το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι καθόλου πρόβλημα… Επίσης επισημαίνουν ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε καλύτερη αποδοχή στην αναζήτηση βοήθειας και στη διάγνωση των προβλημάτων ψυχικής υγείας. Ίσως να υπήρχε πάντα η Κατάθλιψη και απλώς τα τελευταία χρόνια να είμαστε πιο ευαισθητοποιημένοι σε αυτό το θέμα…

 

Πηγή:

https://jenny.gr/well-being/psyhologia/323718/pos-shetizetai-i-anodos-tis-katathlipsis-me-diadiktyo

https://www.onmed.gr/ygeia-psyhikh/story/347635/ethismos-sto-diadiktyo-me-poia-provlimata-psyxikis-ygeias-syndeetai