Πως η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει το νομικό πεδίο

Γράφει η Βασιλική Κατσούλη

Η έλευση της τεχνητής νοημοσύνης (AI, Artificial Intelligence) προκάλεσε ένα κύμα αναδιαμόρφωσης στην μέχρι τώρα καθημερινή ανθρώπινη ζωή, χωρίς βέβαια να αφήσει ανέπαφους τους μαθησιακούς, δημιουργικούς και εργασιακούς τρόπους των σύγχρονων κοινωνιών. Η επιρροή της AI αρχίζει από την αυτοματοποίηση καθημερινών διαδικασιών, την δημιουργία νέων λύσεων έως και την ενσωμάτωσή της σε εργασίες που έως τώρα φάνταζαν αποκλειστικά ανθρώπινη υπόθεση.

Ένας από τους κλάδους που έχει αρχίσει ήδη να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα που έχει επιφέρει η AI, είναι ο νομικός, ένας τομέας γνωστός για το βαρύ φόρτο εργασίας του, για το υψηλό υπόβαθρο γνώσης που απαιτεί, καθώς και για την σημαντικότητα της ύπαρξης του, ως ένα αναπόσπαστο γρανάζι στην απονομή της δικαιοσύνης. Όπως αναφέρεται και σε μια πρόσφατη μελέτη του 2023 από ερευνητές του Πανεπιστημίου Princeton της Πενσυλβάνια και του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης διαπιστώθηκε ότι οι “νομικές υπηρεσίες” συγκαταλέγονται μεταξύ των κλάδων, που είναι περισσότερο εκτεθειμένοι σε επαγγελματικές αλλαγές από τη Γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη (Generative AI), ενώ παράλληλα μια άλλη έκθεση, που δημοσιεύθηκε το 2023 από οικονομολόγους της Goldman Sachs, εκτιμά ότι το 44% των νομικών εργασιών θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί από τα αναδυόμενα εργαλεία AI.

Υπό αυτό το πρίσμα, η ύπαρξη της AI στον δικηγορικό κλάδο θα μειώσει το φόρτο εργασίας του, καθώς θα βοηθήσει στην αυτοματοποίηση πολλών χρονοβόρων διαδικασιών, αφού τα εργαλεία της θα μπορούν να χειρίζονται την ατελείωτη ανάγνωση, σύνοψη, δημιουργία και αρχειοθέτηση εγγράφων, που συνήθως ανατίθενται σε κατώτερους δικηγόρους ή βοηθούς, μειώνοντας παράλληλα το κόστος της υπηρεσίας ή υποστηρίζοντας πλέον την δωρεάν παροχή της έως ενός βαθμού.

Ωστόσο, όπως γίνεται κατανοητό από τα παραπάνω, η ύπαρξη αλλαγών τόσο ριζικών που είναι ικανές να απειλήσουν ήδη υπάρχουσες θέσεις με το να τις κάνουν μη χρήσιμες είναι λογικό να εγείρει αντιδράσεις, ερωτήματα και προειδοποιήσεις ήδη από το παρελθόν σχετικές με τον επερχόμενο εκδιωγμό των δικηγόρων, ύστερα από την έλευση της AI στον κλάδο. Κυριότερος στόχος βέβαια της ανάπτυξης μιας τέτοιας τεχνολογίας είναι η χρησιμότητα της να πλαισιώνει το επάγγελμα αυτό και όχι να το αντικαταστήσει.

Ακολουθούν μερικοί τρόποι από τους οποίους η AI χρησιμοποιείται στον νομικό κλάδο.

Αυτοματοποίηση της γραφειοκρατίας:

Ένα αρκετά σύνηθες φαινόμενο που παρατηρείται στον δικηγορικό κλάδο είναι αυτό της γραφειοκρατίας, η ύπαρξη δηλαδή μακροσκελών εγγράφων, τα οποία χρειάζονται αρκετό χρόνο ώστε να διαβαστούν, να αναλυθούν, να συνοψιστούν καθώς και να ταξινομηθούν έγκαιρα και ορθά. Πλέον, η δημιουργία μεγάλων γλωσσικών μοντέλων, ή η δημιουργία του υποκείμενου συστήματος πλατφορμών όπως το ChatGPT, είναι ικανά να αναλάβουν τις παραπάνω διαδικασίες με μεγάλη επιτυχία δίχως καθυστερήσεις, συμβάλλοντας στην αυτοματοποίηση του μεγαλύτερου μέρους της γραφειοκρατικής διαδικασίας. Παράλληλα, λογισμικά AI τα οποία επικεντρώνονται στο δίκαιο, όπως τα Casetext, Latch, Harvey και άλλα, έχουν λάβει το GPT-4 και άλλα γλωσσικά μοντέλα και τα έχουν προσαρμόσει στο συγκεκριμένο είδος νομικής εργασίας. Συνεπώς, μπορούν να βοηθήσουν τους δικηγόρους να ερευνήσουν τη σχετική νομολογία, τα καταστατικά, τους κανονισμούς και τις νομικές γνωμοδοτήσεις, κοσκινίζοντας χιλιάδες σελίδες μέσα σε λίγα λεπτά, ώστε όχι μόνο να βρουν έγγραφα, αλλά και να τα συνοψίσουν και να επισημάνουν σημαντικά αποσπάσματα.

E-Discovery (Ηλεκτρονική ανεύρεση)

Με βάση την λογική που αναφέρθηκε παραπάνω, όπου η AI μπορεί να οργανώσει, καθώς και να ταξινομήσει έγγραφα γρήγορα και αποτελεσματικά μπορεί να ωφελήσει και στην ηλεκτρονική ανακάλυψη εγγράφων. Η ηλεκτρονική ανακάλυψη είναι μία νομική διαδικασία αναζήτησης κατά την οποία οι δικηγόροι ή βοηθοί δικηγόρων προσπαθούν να ανακτήσουν αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με την υπόθεσή τους μέσω ψηφιακών μορφών, όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή τα κοινωνικά δίκτυα. Λόγω λοιπόν του όγκου των πληροφοριών που υπάρχουν στο διαδίκτυο, η ηλεκτρονική ανεύρεση καθίσταται ένα αρκετά βοηθητικό εργαλείο αφού μπορεί να μειώσει σημαντικά την χρονοβόρα αυτή διαδικασία, αντικαθιστώντας την με την αναζήτηση μέσω λέξεων κλειδιών, φράσεων ή άλλων γραπτών ψηφιακών εγγράφων ταυτόχρονα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση των διαδικασιών και την εύρεση στοιχείων, που θα μπορούσαν να “ξεφύγουν” από την χειροκίνητη αναζήτηση.

Ανάλυση συμβάσεων και δημιουργία εγγράφων

Τα εργαλεία AI μπορούν ακόμη να χρησιμοποιηθούν σε ένα αρκετά απαιτητικό νομικό κομμάτι, την σύνταξη και επιμέλεια συμβολαίων, συμβάσεων, καθώς και στην γενικότερη δημιουργία εγγράφων, μια διαδικασία κατά την οποία ο δικηγόρος εισάγει συγκεκριμένες απαιτήσεις ή βασικές λεπτομέρειες στο σύστημα, το οποίο παράγει ένα προκαταρκτικό σχέδιο. Εδώ βέβαια είναι απαραίτητο να σημειωθεί πως θεωρείται καίριας σημασίας τα έγγραφα αυτά να αναθεωρηθούν και να βελτιωθούν από ανθρώπους επαγγελματίες.

Όπως γίνεται κατανοητό λοιπόν, τα εργαλεία AI θα αποδειχθούν ικανά να αυτοματοποιήσουν διαδικασίες που στάθηκαν και στέκονται ακόμη, τροχοπέδες του νομικού κλάδου, όπως η γραφειοκρατία και ίσως οι υψηλές αμοιβές των δικηγόρων, αλλά δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο, τουλάχιστον όχι στην παρούσα φάση, καθώς η νομική είναι κάτι περισσότερο από την απλή πρόβλεψη λέξεων, κάτι για το οποίο είναι ικανή προς το παρόν μόνο η Genarative AI. Εκτός των άλλων, πέραν του διαβάσματος και της απομνημόνευσης, η καλή άσκηση της νομικής απαιτεί πραγματικά πολλές μοναδικά ανθρώπινες δεξιότητες.

Πηγές

https://builtin.com/artificial-intelligence/ai-lawyer

https://www.bradford.ac.uk/news/archive/2021/prepare-for-the-rise-of-the-ai-lawyer.php