Παιδί και φαντασία στην μετά καραντίνας εποχή!

Όλοι αντιλαμβανόμαστε και έχουμε βιώσει ανάμεικτα συναισθήματα εν καιρώ πανδημίας, με τους κατ΄οίκον (και όχι μόνο) περιορισμούς που τέθηκαν, με την απομάκρυνση από φίλους, συγγενείς και γενικότερα την αποκοπή από κάθε είδους δραστηριότητα που θεωρούσαμε ως δεδομένη έως ότου ήρθαμε αντιμέτωποι με την COVID-19.  Πρόκειται για ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση με τόσες πολλές επιδράσεις σε όλα τα άτομα ανεξαρτήτως ηλικίας, για τον κάθε ένα σήμαινε το ¨τέλος¨ κάποιων σχεδίων, την αναπροσαρμογή σε νέα δεδομένα κ.α. Δεν αμφισβητούνται οι ψυχολογικές, κοινωνικές και κάθε άλλου είδους συνέπειες που παρατηρούνται ανεξαρτήτως ηλικίας, ομάδας, επαγγέλματος κλπ, ωστόσο στο συγκεκριμένο άρθρο, θα γίνει αναφορά στην παιδική ηλικία και πως η φαντασία των παιδιών έχει ¨επηρεαστεί¨ ενδεχομένως από τον εγκλεισμό. Σε αυτό σημαντικό ρόλο έχει διαδραματίσει και η συνεχής ενασχόληση με την τεχνολογία ( το πρωί λόγω μαθημάτων του σχολείου, ύστερα κάποια έξτρα μαθήματα αγγλικών, όσες δραστηριότητες μπορούσαν να επιτευχθούν διαδικτυακά και τέλος ο ¨ελεύθερος¨ χρόνος που απέμενε θα περιλάβανε σε μεγάλο ποσοστό ενασχόληση με το διαδίκτυο ή την τηλεόραση).

Πως η συνεχής ενασχόληση με το διαδίκτυο επηρέασε ενδεχομένως τη φαντασία των παιδιών;

Αρχικά, και μόνο ο περιορισμός και η αποκοπή από την καθημερινή ρουτίνα, τις δραστηριότητες και τις φιλίες των παιδιών δημιουργούν μια δύσκολη κατάσταση. Πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε Ιταλία και Ισπανία με τη συμμετοχή γονέων παιδιών ηλικίας από 3 ώς 18 ετών (Orgilés, M., Morales, A., Delveccio, E., Mazzeschi, C., & Espada, J. (2020). Immediate psychological effects of the COVID-19 quarantine in youth from Italy and Spain), διαπίστωσε ότι ένα συντριπτικό ποσοστό των γονέων (85,7%) εκλάμβανε αλλαγές στη συμπεριφορά των παιδιών τους κατά τη διάρκεια της καραντίνας, με συχνότερα συμπτώματα τη δυσκολία συγκέντρωσης (76,6%), τη νωχελικότητα (52%), την ευερεθιστότητα (39%), την ανησυχία (38,8%), τη νευρικότητα (38%), το συναίσθημα της μοναξιάς (31,3%), τη δυσφορία (30,4%) και την ανησυχία (30,1%). Όπως είναι αναμενόμενο όλα αυτά τα συναισθήματα ή και η εναλλαγή των συναισθημάτων έχουν επίδραση στο ψυχισμό τους και κατά συνέπεια στον τρόπο σκέψης τους , στην ικανότητα δημιουργικής σκέψης η οποία ¨στηρίζεται¨ στην ύπαρξη περιέργειας, φαντασίας και κριτικής σκέψης. Από τη στιγμή που τα παιδιά ¨στέκονται¨ μπροστά από μια οθόνη, χωρίς τον κατάλληλο έλεγχο , χωρίς περιορισμούς και παρακολούθηση , ουσιαστικά μπαίνουν σε μια κατάσταση αδράνειας, όπου πέρα από τις συνέπειες για την υγεία τους υπάρχουν και ανησυχητικές επιπτώσεις στην ψυχολογία τους. Επιπλέον, πολλά είναι τα παιδιά που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας λογαριασμό στα κοινωνικά δίκτυα, παρά το νεαρό της ηλικίας τους.

Ποιες οι συνέπειες ;

• Κοινωνική απομόνωση που αντιλαμβάνεται κανείς κυρίως μετά την λήξη της καραντίνας
• Αδυναμία συγκέντρωσης
• ¨Φτωχά¨ περιεχόμενα σε εκθέσεις και εργασίες σχολείου
• Απουσία νοήματος και όρεξης σε σχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες
• Ελλιπής επικοινωνία στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον

Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε στην ουσία , είναι πως το παιδί θα επανέλθει σιγά σιγά και ομαλά στην κανονικότητα. Γονείς, δάσκαλοι και ειδικοί μπορούν να προχωρήσουν σε συνεργασίες όπου κρίνεται απαραίτητο, αναλαμβάνοντας δραστηριότητες διαδικτυακά ελεγχόμενες αλλά κυρίως δια ζώσης όπου θα στοχεύουν τον επαναπροσδιορισμό της ομαδικότητας, της συνύπαρξης, του διαλόγου και της δημιουργικής σκέψης( πχ μέσω παιχνιδιών, τεχνών , αθλητισμού κ.α.).

Επομένως πρόκειται για μια κατάσταση που έχει επηρεάσει ήδη αρκετά και θα συνεχίσει να το κάνει, γιατί είναι αναπόφευκτο.

Δεν παύουμε όμως να ελπίζουμε σε ένα αύριο χωρίς τους περιορισμούς και τις επιφυλάξεις…ας δώσουμε λοιπόν τον κατάλληλο χρόνο!

Πηγές : https://www.kathimerini.gr/society/1078317/ti-synevi-sta-paidia-kata-ti-diarkeia-tis-pandimias/

https://www.paidiatros.com/paidi/anaptixi/diliourgikotita-kritiki-skepsi-paidia