Οι καινοτομίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το 2021

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Ministry of Digital Governance) συστάθηκε στις 8 Ιουλίου 2019. Το Υπουργείο αποτελεί μια νέα μονάδα δημόσιας διοίκησης, η οποία για πρώτη φορά συγκεντρώνει όλες τις δομές πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών που σχετίζονται με την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους πολίτες και το ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας μας. Σκοπός του Υπουργείου είναι πριν από την μετατροπή οποιαδήποτε διαδικασίας σε ψηφιακή, αυτή να απλοποιείται προκειμένου να αποφεύγεται η ψηφιοποίηση της γραφειοκρατίας.

Στις δραστηριότητες του περιλαμβάνονται: 

α) η Κυβερνοασφάλεια –> Η Γενική Διεύθυνση Κυβερνοασφάλειας υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων του Υπουργείου και καταρτίζει την Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας, στην οποία καθορίζονται οι στρατηγικοί στόχοι, οι προτεραιότητες και τα μέτρα πολιτικής και κανονιστικής ρύθμισης, με σκοπό την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας για τα συστήματα τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής σε εθνικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα: 

• Διατυπώνει την πολιτική ασφάλειας συστημάτων τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας (ΤΠΕ) για το δημόσιο τομέα και προωθεί την εφαρμογή της
• Ορίζει απαιτήσεις και κανόνες ασφάλειας, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος κάθε έργου ΤΠΕ του δημοσίου και ενσωματώνονται σε αυτά από τη φάση της σχεδίασης, ως απαραίτητη προϋπόθεση των αρχών του ενιαίου σχεδιασμού
• Συνεργάζεται με τις αρμόδιες Ανεξάρτητες και Ρυθμιστικές Αρχές, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών και ακαδημαϊκούς φορείς για την υιοθέτηση ενιαίων πολιτικών ασφαλείας στο πλαίσιο της δημόσιας διοίκησης
• Συνεργάζεται με την Εθνική Αρχή Αντιμετώπισης Ηλεκτρονικών Επιθέσεων και την Τεχνικής Φύσεως Αρχή Ασφάλειας Πληροφοριών της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. καθώς επίσης και με τα CERTs που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα για θέματα αρμοδιότητας του Τμήματος
• Προωθεί δράσεις εκπαίδευσης και ενημέρωσης του προσωπικού που διαχειρίζεται και υποστηρίζει κρίσιμα συστήματα και υποδομές του Δημοσίου

β) οι Τηλεπικοινωνίες-Ταχυδρομεία –> Στρατηγικοί σκοποί για τις τηλεπικοινωνίες και τα ταχυδρομεία είναι η ανάπτυξη ποιοτικών, αξιόπιστων, ασφαλών και ανταγωνιστικών υπηρεσιών, εντός του σύγχρονου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος, προς όφελος των πολιτών και ιδίως:

• Η χάραξη ενιαίας αναπτυξιακής πολιτικής
• Η διαμόρφωση και παρακολούθηση εφαρμογών και υπηρεσιών μέσω της ανάπτυξης του τομέα τηλεπικοινωνιών, του διαδικτύου, των νέων τεχνολογιών
• Η εγκατάσταση και λειτουργία σύγχρονων και αποτελεσματικών δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών
• Η διασφάλιση της βέλτιστης χρήσης του φάσματος ραδιοσυχνοτήτων, της ανάπτυξης σύγχρονων ασύρματων, κινητών, δορυφορικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ευρυεκπομπής
• Η ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας και ανάπτυξης καινοτόμων υπηρεσιών, εφαρμογών και εξοπλισμού
• Η χάραξη, εφαρμογή και ανάπτυξη πολιτικής ενός σύγχρονου, απελευθερωμένου και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος ταχυδρομικών υπηρεσιών
• Ο χειρισμός θεμάτων και η συνεργασία με εποπτευόμενους φορείς και επιτελικές δομές σε ζητήματα σχεδιασμού και εφαρμογής πολιτικών και δράσεων για την ανάπτυξη δικτύων
• Η παρακολούθηση της Ενιαίας Ψηφιακής Αγοράς σε θέματα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, τηλεπικοινωνιών και ταχυδρομείων

Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα εργαλεία που έχουν υλοποιηθεί υπό την εποπτεία και διοίκηση του εν λόγω Υπουργείου, καθώς έχουν φανεί ιδιαίτερα χρήσιμα αλλά και εύχρηστα από τους πολίτες κατά την διάρκεια της πανδημίας. Για παράδειγμα, οι κύριες καινοτομίες που έχει επιμεληθεί το Υπουργείο για το έτος 2021 συνοψίζονται ως εξής:

1. Έκδοση του Εγχειριδίου Κυβερνοασφάλειας (Cybersecurity Handbook), που απευθύνεται σε οργανικές μονάδες ασφάλειας πληροφοριακών συστημάτων και πληροφορικής των Υπουργείων, λοιπών φορέων της δημόσιας διοίκησης, καθώς και των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα. Απευθύνεται επίσης στους υπεύθυνους ασφάλειας πληροφοριών και δικτύων, στους υπεύθυνους προστασίας δεδομένων καθώς και λοιπά στελέχη επιφορτισμένα ιδίως με την ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων Οργανισμών του Δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
2. Δημιουργία της πλατφόρμας emvolio.gov.gr, όπου απλουστεύεται η διαδικασία ραντεβού για το εμβόλιο κατά της Covid-19 νόσου και επισπεύδεται η διαδικασία χωρίς την ανάγκη μιας χρονοβόρας γραφειοκρατίας, χρησιμοποιώντας μόνο τον ΑΜΚΑ, καθώς όλα τα υπόλοιπα στοιχεία αντλούνται αυτόματα, μέσα από τις διασυνδέσεις των μητρώων.
3. Δημιουργία του Covid Free GR Wallet, που προσφέρει τη δυνατότητα να αποθηκεύουν οι πολίτες τα πιστοποιητικά και τις βεβαιώσεις COVID-19 (εμβολιασμού, νόσησης ή διαγνωστικού ελέγχου) σε εφαρμογή wallet του κινητού ή του tablet τους.
4. Σε συνέχεια της παραπάνω καινοτομίας, προστέθηκε και η επιλογή του Πιστοποιητικού Ταυτοπροσωπίας, όπου εμφανίζεται στην εφαρμογή η αστυνομική ταυτότητα, με στοιχεία όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης και φωτογραφία. Με τον τρόπο αυτό, σε όποιο σημείο απαιτείται έλεγχος πιστοποιητικού COVID-19 κατά την είσοδο, αντί για την ταυτότητά τους οι πολίτες μπορούν πλέον να επιδεικνύουν το πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω αρχείο δεν υποκαθιστά σε καμία άλλη περίπτωση την Αστυνομική Ταυτότητα, ούτε αποτελεί ταξιδιωτικό έγγραφο.
5. Δημιουργία της πλατφόρμας “edupass.gov.gr”, όπου γίνεται η δήλωση παρουσίας και συμμετοχής των ενδιαφερόμενων στη δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία σε δημόσιες δομές με βάση το πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης ή αρνητικού rapid test ή self-test.  Με τη δήλωση αυτή, ο Διευθυντής μιας σχολικής μονάδας θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να επιβεβαιώνει ότι εντός αυτής βρίσκονται μόνο πρόσωπα (μαθητές/τριες, εκπαιδευτικοί, επισκέπτες), τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις φυσικής παρουσίας στη δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται σε όλες τις εκπαιδευτικές δομές και βαθμίδες. 
6. Δημιουργία της πλατφόρμας dikes.moj.gov.gr, μια νέα υπηρεσία η οποία παρέχει σε κάθε ενδιαφερόμενο (δικηγόρο, διάδικο, μάρτυρα κτλ.) ενημέρωση μέσω Διαδικτύου και σε πραγματικό χρόνο για την πορεία των πινακίων/εκθεμάτων στα πολιτικά και ποινικά Δικαστήρια. Δίνεται, έτσι, η δυνατότητα σε όποιον το επιθυμεί να γνωρίζει ποια υπόθεση εκδικάζεται εκείνη τη στιγμή σε ένα συγκεκριμένο πινάκιο ή μια συγκεκριμένη αίθουσα δικαστηρίων, συμβάλλοντας στην αποφυγή συνωστισμού στις αίθουσες των δικαστηρίων και στην ομαλότερη ροή των δικαστηριακών διαδικασιών.
7. Ανάπτυξη των υπηρεσιών «Ψηφιακή Βεβαίωση Εγγράφου και «Ψηφιακή Βεβαίωση Ιδιωτικού Συμφωνητικού», που επιτρέπουν στους πολίτες να βεβαιώνουν ψηφιακά την υπογραφή τους σε κάθε είδους έγγραφο ή συμφωνητικό και έρχονται να πλαισιώσουν τις υπηρεσίες της ψηφιακής έκδοσης Υπεύθυνης Δήλωσης και Εξουσιοδότησης. Ολοκληρώνεται, έτσι, πλήρως η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών που σχετίζονται με το γνήσιο της υπογραφής για το σύνολο των ιδιωτικών εγγράφων που συντάσσουν πολίτες και επιχειρήσεις.

Αξίζει να υπογραμμιστεί επίσης ότι το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης απέσπασε τον περασμένο Νοέμβριο μια παγκόσμια διάκριση, καθώς αναδείχθηκε Global ICT Award Winner στην κατηγορία “Digital Opportunity/ Inclusion Award (Public Sector)”, λαμβάνοντας την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ όλων των υποψηφιοτήτων σε όλες τις κατηγορίες, για τις υπηρεσίες που βελτιώνουν και διευκολύνουν την καθημερινή ποιότητα ζωής και την παραγωγικότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων, μέσω της απλοποίησης και της ψηφιοποίησης του κράτους. 

Τα επόμενα βήματα του Υπουργείου αφορούν νέες ψηφιακές καινοτομίες, καθώς για το έτος 2022 έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής έργα που αφορούν τη δωρεάν διάθεση ψηφιακών υπογραφών σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις/επιχειρηματίες όπως δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, λογιστές, διαχειριστές κτλ., καθώς και την αναβάθμιση των ψηφιακών λειτουργιών του ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο).