Ο ρόλος της πανδημίας του covid-19 στο ηλεκτρονικό έγκλημα

Γράφει ο Δημήτρης Μπισιούκης, MSc Εγκληματολογίας

Η περίοδος που βιώνουμε αυτή την εποχή, με τα lockdown και τα αυστηρά μέτρα προστασίας να πλήττουν σε σημαντικό βαθμό την καθημερινότητα και τις συνήθειες μας, σε μια προσπάθεια να προστατευτούμε όσο γίνεται περισσότερο από την πανδημία του covid-19, έχουν στρέψει την μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού να ασχολείται περισσότερο με το διαδίκτυο και τα μέσα τεχνολογίας. Αυτό έχει ως συνέπεια να έχει αυξηθεί ραγδαία το ηλεκτρονικό έγκλημα, και ιδιαίτερα οι ηλεκτρονικές οικονομικές απάτες μέσω του διαδικτύου, γεγονός που σημαίνει ότι οι πολίτες δεν έχουν την κατάλληλη ενημέρωση για τον τρόπο χειρισμού του διαδικτύου και για το ποιες ενέργειες θα πρέπει να ακολουθούν ακριβώς, ώστε να μην πέφτουν θύματα ηλεκτρονικής απάτης.

Χιλιάδες επιτήδειοι χάκερς επιχειρούν καθημερινά (και μάλιστα τις περισσότερες φορές το καταφέρνουν) να αποσπάσουν από ανυποψίαστους πολίτες μεγάλα ποσά με διάφορους τρόπους, όπως είναι το λεγόμενο “phishing” (το “ηλεκτρονικό ψάρεμα”), απάτη με πρόφαση την επιδιόρθωση Η/Υ, αγορές και πωλήσεις μέσω “ψεύτικων” αγγελιών στο διαδίκτυο, αλλά και επενδυτικές απάτες. Σε μια εποχή όπου υπάρχει αδράνεια λόγω καραντίνας, ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη και ελλιπής ενημέρωση καθώς τα περισσότερα θύματα ηλεκτρονικής απάτης είναι <<ηλεκτρονικά αναλφάβητα>>, όλοι οι επιτήδειοι εγκληματίες του κυβερνοχώρου έχουν την ικανότητα να εξελίσσουν σε μεγάλο βαθμό τις ικανότητες τους και να βρίσκουν νέες και πιο ισχυρές πρακτικές εξαπάτησης ανίδεων ατόμων στο διαδίκτυο.

Όλοι οι χρήστες του διαδικτύου θα πρέπει να γνωρίζουν, προκειμένου να αποφύγουν όσο γίνεται περισσότερο τις οικονομικές απάτες, πως καμία τράπεζα δεν θα στείλει ποτέ κανένα email ή μήνυμα σε Η/Υ, κινητό ή ταμπλέτα ώστε να ζητήσει από τους πελάτες της να αλλάξουν τους κωδικούς των τραπεζικών τους λογαριασμών. Αυτή είναι μια καθαρή κίνηση των εγκληματιών, ώστε να αποσπάσουν χρηματικά ποσά από ανυποψίαστους πολίτες κλέβοντας τους κωδικούς τους, όσον αφορά το <<ηλεκτρονικό ψάρεμα ή phishing>>. Πρέπει να ενημερώνουν άμεσα την τράπεζα τους όταν διαπιστώνουν οποιαδήποτε περίεργη συναλλαγή.

Επίσης, όταν κάποιο άτομο δέχεται μια κλήση από μεγάλη πολυεθνική εταιρεία πληροφορικής και ενημερώνουν για κάποια πιθανή σοβαρή βλάβη ή μόλυνση του Η/Υ, χωρίς να έχει ζητήσει το ίδιο το άτομο κάποια επιδιόρθωση, πρέπει να διακόπτουμε την κλήση αμέσως και να μην προχωρούμε σε τυχόν ενέργειες που μας ζητούν, διότι με αυτόν τον τρόπο εισέρχονται στα προσωπικά μας δεδομένα χωρίς να το καταλαβαίνουμε και παρακολουθούν την κάθε μας κίνηση στο διαδίκτυο.

Επιπλέον, μια πολύ συνηθισμένη ηλεκτρονική απάτη είναι οι ψεύτικες αγγελίες για αγορές και πωλήσεις. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση κανένας πολίτης, ο οποίος χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για τις αγορές του, να δίνει οποιαδήποτε προκαταβολή χωρίς να έχει βεβαιωθεί πρώτα για την αξιοπιστία της σελίδας επικοινωνώντας μαζί τους τηλεφωνικά, πόσο μάλλον αν δεν έχει δει πρώτα τα προϊόντα που προσφέρονται στην συγκεκριμένη ιστοσελίδα. Είναι απαραίτητο να ελέγχουμε τους λογαριασμούς μας για το ακριβές ποσό το οποίο μας πιστώνει ο αγοραστής.

Ακόμη, μια πολύ συνηθισμένη απάτη που γίνεται στον κυβερνοχώρο είναι οι διαδικτυακές απάτες. Οποιοσδήποτε πολίτης ο οποίος επιθυμεί να ανοίξει λογαριασμό σε μια online επενδυτική πλατφόρμα, θα πρέπει να διενεργεί πρώτα πολύ αυστηρό έλεγχο προκειμένου να δει αν η πλατφόρμα αυτή έχει άδεια και νομική κάλυψη από κάποια υπαρκτή ή αρμόδια εποπτική αρχή. Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές αυτοί οι οποίοι επενδύουν τα χρήματα τους, βλέπουν τα οικονομικά τους ποσά να αυξάνονται “εικονικά” σε μεγάλο βαθμό και αισθάνονται ικανοποιημένοι. Όταν όμως ζητήσουν να τους αποδοθούν αυτά τα ποσά, τότε μόνο συνειδητοποιούν πως τα χρήματα όπου είχαν επενδύσει έχουν χαθεί και πως έπεσαν θύματα εξαπάτησης.

Υπάρχουν καθημερινά χιλιάδες καταγγελίες για ηλεκτρονικές απάτες από ανυποψίαστους πολίτες, οι οποίοι άθελά τους έπεσαν θύματα οικονομικής απάτης στο διαδίκτυο. Θα πρέπει όλοι μας να ενημερωνόμαστε καθημερινά για τις εγκληματικές πράξεις που διαπράττονται στον κυβερνοχώρο, καθώς έχουν εξελιχθεί πολύ και θυματοποιούνται καθημερινά χιλιάδες άτομα εν αγνοία τους, με πολύ σοβαρές οικονομικές και έπειτα ψυχολογικές επιπτώσεις.

Το CSIi (Cyber Security International Institute) πραγματοποιεί καθημερινά μέσω facebook και instagram σημαντικές ενημερώσεις για τις ηλεκτρονικές απάτες και τα εγκλήματα που διαπράττονται στον κυβερνοχώρο, καθώς υπάρχει και δημοσίευση πολλών σημαντικών άρθρων σχετικά με τέτοια θέματα.

Πηγές:

https://www.iefimerida.gr/ellada/pandimia-ilektroniki-apati-epohi-koronoioy-thyma-perigrafei