Ζούμε σε μία κοινωνία που η τεχνολογία και η πληροφορία είναι κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταβάλλει το μεγαλύτερο μέρος της ζωή μας, σε σημείο που χρησιμοποιούνται περισσότερες ώρες από τις καθημερινές – απαραίτητες δραστηριότητες, οι οποίες πρέπει να γίνουν για την επιβίωσή μας. Το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι δύο έννοιες που απασχολούν εδώ και καιρό τον επιστημονικό κόσμο και ο λόγος είναι η δυναμική πορεία, εξέλιξη και ανάπτυξή τους τα τελευταία χρόνια.
«Υπάρχει η τέλεια ζωή»!…. ή μήπως έτσι θέλουμε να πιστεύουμε;
Ο συναρπαστικός κόσμος των social media έχει τη «δύναμη» να επηρεάσει χιλιάδες άτομα όσον αφορά τις ιδέες, τις αποφάσεις, τις φιλοδοξίες, το styling, το πώς να ενεργήσουν, το πώς να γίνουν αποδεκτοί και τόσα άλλα που ο νους ενός ανθρώπου αδυνατεί να δεχτεί. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η «φωνή», θα λέγαμε, για το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων, καθώς μέσα από αυτά οι άνθρωποι εκφράζονται, αλληλεπιδρούν, συνομιλούν, μοιράζονται και επικοινωνούν. Η κοινωνική δικτύωση έχει «διεισδύσει και εγκατασταθεί», σε μέγιστο βαθμό, στην καθημερινή, κοινωνική αλλά και προσωπική ζωή των ανθρώπων και το Facebook, το Instagram, το Twitter, το Tik Tok, είναι η «παρέα» που πολλοί αναζητούν, είναι η αντικατάσταση των ανθρώπινων σχέσεων, των συμπεριφορών, του χρόνου και της εικόνας.
Αρκετοί άνθρωποι, αγόρια – κορίτσια, παιδιά – έφηβοι, ανήλικοι – ενήλικοι επιθυμούν να μοιάσουν σε άλλους χαρακτήρες, να αλλάξουν την προσωπικότητά τους, το «είναι και το «φαίνεσθαι», ώστε να γίνουν αποδεκτοί από τον υπόλοιπο κόσμο ή έτσι πιστεύουν τουλάχιστον.
Ο χρόνος έχει την ικανότητα να μας δείχνει τι πραγματικά έχει σημασία…
Καθημερινά, οι άνθρωποι κατακλύζονται από πληθώρα εικόνες, βίντεο όπου δείχνουν την τέλεια ζωή, κυρίως των διάσημων, την καλύτερη εκδοχή τους, ότι δεν υπάρχει δυστυχία στην καθημερινότητά τους, έχουν τον τέλειο σύντροφο, μία φίλη που τους αγαπάει και μία οικογένεια που είναι πάντα δίπλα. Μια παραμυθένια ζωή, χωρίς εντάσεις, καταστάσεις και γεγονότα που δεν αντιπροσωπεύουν μία φυσιολογική ζωή αλλά ούτε και την ήδη υπάρχουσα πραγματικότητα. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση, μία συναισθηματική αδυναμία, οι ανασφάλειες, η αρνητική εικόνα για τον εαυτό, η μη αποδοχή από τους άλλους, το να «είμαι τέλειος σε όλα», η αναγνώριση, οι αρνητικές πεποιθήσεις, είναι λίγα από αυτά που ωθούν το άτομο να πιστέψει διπλά ότι υπάρχει αυτή η ‘τέλεια’ ζωή που τα social media προβάλλουν. Τα άτομα αυτά αναζητούν επιβεβαίωση για όλα! Όμως, δεν είναι έτσι!
Εδώ έρχονται «με φόρα» τρία καθοριστικά και σημαντικά στοιχεία, η λογική, ο ρεαλισμός και η κριτική σκέψη, σου ‘‘φωνάζουν’’, έρχονται σαν τη φωνή της λογικής, ώστε να σε κρατήσουν σε επαγρύπνηση και να σε επαναφέρουν στην ρεαλιστική πραγματικότητα. Μην επικεντρώνεσαι σε ό,τι βλέπεις, αλλά να είσαι ικανός ώστε να βλέπεις και πέρα από αυτό, το τι υπάρχει πίσω και τι πραγματικά συμβαίνει. Να είσαι ρεαλιστής, και να έχεις κριτική σκέψη.
Τα social media είναι ικανά να επηρεάσουν, σε σημαντικό βαθμό, την ψυχολογία του ανθρώπου, καθώς όσο εκτίθεται κάποιος στο χώρο του διαδικτύου, τόσο πιο εύκολα μπορεί να γίνει αντικείμενο παρενόχλησης αλλά και δυσφήμισης από άλλα άτομα. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν και ευθύνονται για τα υψηλά ποσοστά καταθλιπτικών συμπτωμάτων, είναι το κενό που παρατηρείται μεταξύ του ιδανικού εαυτού στον κυβερνοχώρο με εκείνο τον πραγματικό. Όταν το άτομο δεν μπορεί να φτάσει την εικόνα που επιθυμεί και ονειρεύεται, τότε επέρχεται η σύγκρουση και η ψυχολογική ισορροπία του ανθρώπου διαταράσσεται στο μέγιστο.
Πίσω από μία οθόνη δεν γνωρίζεις, ούτε καταλαβαίνεις συναισθήματα, δεν μπορείς να ξέρεις εάν ο άλλος βιώνει ένα είδος κατάθλιψης ή όχι, αν νιώθει ανασφαλής, εάν το χαμόγελό του είναι ‘‘ψεύτικο’’, ποια είναι η πραγματική ζωή του χρήστη, αν αισθάνεται χαρούμενος ή λυπημένος. Γι’ αυτό μην βγάζεις συμπεράσματα μέσα από μία εικόνα, καθώς η εικόνα αυτή ή το βίντεο αυτό δεν δείχνει τι πραγματικά ισχύει.
Θυμήσου, δεν είσαι τέλειος και να μην αναζητάς το τέλειο, γιατί δεν υπάρχει… Κανείς και τίποτα δεν βρίσκεται δίπλα στη λέξη ‘τέλειο’. Όποιος σου πει ότι είναι τέλειος, δεν είναι… είναι απλά η επιθυμία του, το να είναι τέλειος!
Ονομάζομαι Ιωάννα Σκλιάμη, είμαι πτυχιούχος του Τμήματος Θεολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είμαι απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Μητροπολιτικού Κολλεγίου και μεταπτυχιακή φοιτήτρια (MSc) εγκληματολογίας στο University of Nicosia. Είμαι κάτοχος εξειδικευμένων προγραμμάτων πάνω στην Εγκληματολογία, Ανακριτική και Δικαστική Ψυχολογία. Συνεργάζομαι με το CSI Institute, συμμετέχοντας στην συγγραφή άρθρων, βοηθώντας σε διάφορες δράσεις κατακτώντας, παράλληλα, και μια θέση στο Hr του Ινστιτούτου.