COVID-19, Έρευνες

Ο Covid-19 σχετίζεται με γνωστική εξασθένηση και με συμπτώματα όμοια με του Alzheimer

Επιμέλεια Γεώργιος Φλώρου, φοιτητής ψυχολογίας

Ερευνητές, με διεθνή συνεργασία, οι οποίοι μελετούν τα μακροχρόνια αποτελέσματα του Covid-19 στο κεντρικό νευρικό σύστημα εντοπίζουν προβλήματα στη μνήμη και βιολογικές ενδείξεις παρόμοιες με αυτές που εντοπίζονται στη νόσο του Alzheimer. Και οι δύο περιπτώσεις χαρακτηρίζονται από φλεγμονή στον εγκέφαλο. Ο Dr. Gabriel de Erausquin, καθηγητής νευρολογίας στο University of Texas Health Science Center και οι συνεργάτες του μελέτησαν πάνω από 200 άτομα ηλικίας 60 και άνω από την Αργεντινή που είχαν νοσήσει από Covid-19. Όσοι είχαν εμμένουσα απώλεια όσφρησης ήταν πιο πιθανό να αντιμετωπίζουν γνωστικά προβλήματα, ανέφεραν στο Alzheimer’s Association International Conference.

Τρεις με έξι μήνες μετά από την μόλυνση περισσότεροι από τους μισούς αντιμετώπιζαν προβλήματα με την μνήμη τους και περίπου το ένα τέταρτο αντιμετώπιζε γνωστικές δυσκολίες. Το πόσο βαριά είχε αρρωστήσει κάποιος δεν συσχετιζόταν με την εμφάνιση γνωστικής εξασθένησης. “Η σοβαρότητα της αρχικής ασθένειας δεν προβλέπει ποιος θα το αντιμετωπίσει. Πολλοί είχαν πολύ μικρά συμπτώματα, όπως ένα απλό κρυολόγημα ή απώλεια όσφρησης” ανέφερε στο CNN ο Erausquin.

Τα γνωστικά ζητήματα – συμπεριλαμβανομένης της έντονης τάσης να ξεχνάνε πράγματα, να δυσκολεύονται στις εργασίες και να ξεχνάνε λέξεις ή προτάσεις – είναι κοινά με αυτά των νοσούντων από Alzheimer. Ο Erausquin σημείωσε ότι τα τμήματα του εγκεφάλου υπεύθυνα για την όσφρηση είναι κοινά με αυτά που επηρεάζει η νόσος του Alzheimer. Ανέφερε επίσης ότι, τα συμπτώματα αυτά διαφέρουν σημαντικά από την αποκαλούμενη “εγκεφαλική ομίχλη” που είναι μακροχρόνια αποτελέσματα της νόσου που εμφανίζονται συνήθως σε νεότερες ηλικίες.

“Η εγκεφαλική ομίχλη σε νέους είναι διαφορετική” είπε ο Erausquin, “Έχουν πιο πολλά προβλήματα προσοχής και συγκέντρωσης και συχνά αντιμετωπίζουν περισσότερο άγχος και κατάθλιψη”. Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε αν τα συμπτώματα στο μέλλον θα χειροτερέψουν, όπως συμβαίνει στο Alzheimer, ή αν οι ασθενείς θα αναρρώσουν, προσθέτει.

Βιολογικές ενδείξεις που σχετίζονται με το Alzheimer

Σε επιπλέον έρευνες που παρουσιάστηκαν στο ίδιο συνέδριο, ο Dr. Thomas Wisniewski, καθηγητής νευρολογίας στο New York University Grossman School of Medicine, και οι συνεργάτες του αναφέρουν ότι οι ασθενείς από Covid-19 ηλικίας 60 και άνω παρουσιάζουν παρόμοιες αιματολογικές ενδείξεις με τους ασθενείς από Alzheimer. Σε έρευνα σε 310 ασθενείς του New York University Langone Health εντοπίστηκε ότι όσοι παρουσίαζαν νευρολογικά προβλήματα είχαν και περισσότερες βιολογικές ενδείξεις παρόμοιες με αυτές του Alzheimer.

“Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι ασθενείς με Covid-19 ίσως παρουσιάζουν επιτάχυνση συμπτωμάτων και παθολογίας του Alzheimer” δήλωσε ο Wisniewski, ενώ αναφέρει και ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε πώς οι βιολογικές ενδείξεις επηρεάζουν την μακροχρόνια γνωστική λειτουργία στους νοσούντες από Covid-19. Οι ερευνητές είναι εδώ και καιρό υποψιασμένοι γύρω από την σύνδεση του αναπνευστικού συστήματος και του εγκεφάλου, σύμφωνα με δήλωση της Heather Snyder, αντιπροέδρου ιατρικών και επιστημονικών σχέσεων του Alzheimer’s Association στο CNN. Παρόμοιες αλλαγές στην νόηση και την συμπεριφορά, όπως αυξημένο άγχος και διαταραχές ύπνου, είχαν εμφανιστεί και σε άτομα που νόσησαν απο SARS το 2003-2004 και το MERS.

Απορίες για το μέλλον

Η Snyder είπε ότι οι ερευνητές δουλεύουν σκληρά για να καταλάβουν τις μακροχρόνιες επιπτώσεις αυτών των ευρημάτων στην νόηση. “Πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ να κατανοήσουμε την επιρροή στον εγκέφαλο, γενικότερα, επειδή γνωρίζουμε ότι όταν οι εγκέφαλοι μας είναι επιρρεπείς για άλλους λόγους, μπορεί να αυξάνεται ο κίνδυνος για εμφάνιση Alzheimer” δήλωσε η Snyder. 

Ο Erausquin τόνισε ότι η έρευνα δεν φανερώνει ότι ο Covid-19 αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης Alzheimer και αυτό είναι κάτι που θα φανεί περνώντας ο καιρός. “Προσπαθώ να καταλάβω αν ο ιός επιταχύνει μια προϋπάρχουσα κατάσταση ή αν προκαλεί την δημιουργία και πρόοδο μιας νέας πάθησης παρόμοιας με το Alzheimer ή αν είναι ένα συγκεκριμένο πρόβλημα που γιατρεύεται πλήρως”.

Αυτό που οι ερευνητές όμως γνωρίζουν είναι ότι οι ενήλικες μπορούν να κάνουν κάποια πράγματα για να ελαττώσουν το ενδεχόμενο γνωστικής βλάβης, όπως η σωματική άσκηση, οι κοινωνικές επαφές και η σωστή διατροφή. “Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ανεξαρτήτως του λόγου της γνωστικής εξασθένησης, το μυαλό είναι πλαστικό και υπάρχουν πολλές παρεμβάσεις που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εξασθένησης ή την επιδείνωση της”  δηλώνει ο Erausquin.

Πηγή:

https://edition.cnn.com/2021/07/29/health/covid-cognitive-decline-alzheimers/index.html