Τεχνολογία

Μπορούν τα παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας που ελέγχονται από το μυαλό, να βοηθήσουν ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό;

Η εταιρεία νευροτεχνολογίας Cogitat αναπτύσσει ένα σύστημα που μπορεί να μεταφράσει τη δραστηριότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου σε ενέργειες, χωρίς καμία σωματική κίνηση. 

 Όταν φοράμε ένα πρωτότυπο σετ μικροφώνου – ακουστικού, οι βασικές ενέργειες στην εικονική πραγματικότητα (VR) μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με τη σκέψη μας. Για παράδειγμα, σε ένα VR παιχνίδι όπου το jet ski ελέγχεται από λαβές, αντί να σφίγγετε τα χέρια σας στις λαβές για να το κινήσετε, το κάνετε με το σκέψη σας. Η εταιρεία Neuralink του Elon Musk δουλεύει πάνω σε μια παρόμοια ιδέα, η οποία ονομάζεται διεπαφή εγκεφάλου – υπολογιστή. Τη συγκεκριμένη ιδέα, την ερευνούν και πολλές άλλες εταιρείες νευροτεχνολογίας. Ένας από τους βασικούς στόχους αυτής της ιδέας είναι ότι θα μπορούσε να επιτρέψει σε άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό ή έχουν άλλους εγκεφαλικούς τραυματισμούς, να ελέγχουν τα τηλέφωνα και τους υπολογιστές εξ’ αποστάσεως.

Η μέθοδος της Neuralink απαιτεί την τοποθέτηση ενός τσιπ στον εγκέφαλο. Μέχρι στιγμής η εταιρεία έχει δουλέψει πάνω σε αυτό μόνο με ζώα και έχει λάβει κριτική για τη μεταχείρισή τους. Η Neuralink δημοσίευσε ένα βίντεο και ισχυρίζεται ότι σε αυτό το βίντεο βλέπουμε έναν πίθηκο που παίζει το βιντεοπαιχνίδι Pong με το μυαλό του. Ακόμη, στο ίδιο βίντεο δείχνουν την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός χοίρου, ο οποίος έχει ένα τσιπ εμφυτευμένο στον εγκέφαλό του. Από την άλλη πλευρά, η Cogitat είναι μια από τις εταιρείες που αναπτύσσουν ένα σύστημα που λειτουργεί πάνω από το κεφάλι και όχι μέσα σε αυτό – το οποίο μια μέρα θα μπορούσε να πάρει τη μορφή ενός κεφαλόδεσμου που φοριέται με ένα ακουστικό VR. 

Ορισμένες εταιρείες δημιουργούν ήδη το δικό τους υλικό, αλλά η Cogitat ως μια εταιρεία προερχόμενη από πανεπιστήμιο, εστιάζει αποκλειστικά στην τεχνολογία που υπάρχει πίσω από αυτό – με επικεφαλής τον Allan  Ponniah, σύμβουλο της NHS, και τον Δημήτριο Αδάμο από το Imperial College του Λονδίνου. Η τεχνολογία βρίσκεται σε αναπτυξιακά στάδια, ωστόσο έχει ήδη δοκιμαστεί σε ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό, και τα αποτελέσματα είναι θετικά. Στόχος της εταιρείας είναι να ενθαρρύνει τους ασθενείς να συνεχίσουν τις ασκήσεις αποκατάστασης, κάνοντάς τες πιο ελκυστικές. “Όταν ένα άτομο έχει υποστεί εγκεφαλικό και δεν μπορεί να κουνήσει το χέρι του, είναι αρκετά αποκαρδιωμένο ώστε να λάβει μέρος στην αποκατάσταση. Αλλά η τεχνολογία μας, θα επιτρέψει σε αυτούς τους ανθρώπους να φαντάζονται ότι κουνάνε το χέρι τους και να βλέπουν ένα χέρι να κινείται στην οθόνη – πράγμα το οποίο πιστεύουμε ότι θα τους δώσει κίνητρο για να ξεκινήσουν τη διαδικασία της φυσιοθεραπείας”, είπε ο κ. Ponniah στο Tech Tent, podcast του BBC.

Περίεργη Εμπειρία

 Το δοκίμασα και είναι μια πολύ περίεργη εμπειρία. Για τους αρχάριους είναι πιο δύσκολο απ’ όσο ακούγεται να σκεφτείς να κάνεις μια κίνηση, χωρίς να την κάνεις στην πραγματικότητα. Επίσης, πρέπει να προσπαθήσεις να μη σκέφτεσαι άλλα πράγματα, πράγμα που αυξάνει την δραστηριότητα του εγκεφάλου και δημιουργεί περισσότερη “βαβούρα” στην αποκωδικοποίηση της τεχνολογίας, ενώ αναζητητά το σήμα για να γίνει η κίνηση. Ποτέ άλλοτε δεν είχα δει τη δική μου εγκεφαλική δραστηριότητα να εμφανίζεται σε πραγματικό χρόνο μπροστά μου σε μια οθόνη, όπως ένα περίπλοκο  καρδιογράφημα πολλαπλών επιπέδων. Το να βλέπω την ουσία των σκέψεων μου σε ένα γράφημα, ήταν από μόνο του πολύ παράξενο. Αλλά όταν ακούς αυτό το βρυχηθμό από τον κινητήρα  του VR jet ski, μόνο και μόνο επειδή το σκέφτηκες να το κάνεις, είναι ένα απίστευτο συναίσθημα. Φυσικά, η πρωτότυπη συσκευή δεν διάβαζε πλήρως το μυαλό μου. Δεν μετέφραζε τις σκέψεις μου, ούτε κοιτούσε βαθιά μέσα στη ψυχή μου – επικεντρώθηκε αποκλειστικά στα σήματα των κινητικών μου δεξιοτήτων. Ο κ. Αδάμος αναφέρει ότι: “Αν δεν επιλέξεις να αλληλεπιδράσεις με το σύστημα, δεν συμβαίνει τίποτα. Δεν μπορεί να “πάρει” τίποτα από εσένα εάν σταματήσεις να το χρησιμοποιείς”.

Άλλες εταιρείες εστιάζουν σε διαφορετικούς τρόπους εγκεφαλικής δραστηριότητας – για παράδειγμα στα οπτικά σήματα, ώστε να μπορείτε να εστιάσετε σε έναν αριθμό και να πατήσετε κουμπιά σε μια οθόνη. Αν και αμφιλεγόμενο, είναι επίσης δυνατόν, να επικεντρωθείτε σε πιο προσωπικές απαντήσεις, όπως οι απαντήσεις  “μου αρέσει” και “δεν μου αρέσει”. Η Cogitat ισχυρίζεται ότι αναμένει να έχει ένα λειτουργικό πρωτότυπο αυτής της τεχνολογίας μέσα στους επόμενους 12 μήνες – ωστόσο υπάρχουν αρκετές προκλήσεις που εξακολουθούν να προηγούνται της νευροτεχνολογίας.

Οι ειδικοί συνεχίζουν να μαθαίνουν για την εγκεφαλική δραστηριότητα. Είναι ξεχωριστό για το κάθε άτομο και είναι κάτι που δεν πατάει πάνω σε μια σταθερά. Κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλάζει και παράγοντες όπως η κούραση, η αφυδάτωση, ακόμα και η γήρανση, μπορούν να το επηρεάσουν. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα συστήματα ανάγνωσης εγκεφαλικής δραστηριότητας χρειάζονται συνεχή επαναβαθμονόμηση.  Η Cogitat εκπαιδεύει την τεχνολογία της σε μια βάση δεδομένων που έχει δοκιμαστεί από εκατοντάδες εθελοντές – πράγμα που επιταχύνει τη διαδικασία βαθμονόμησης. Συνάντησα μερικούς από την ομάδα – φοιτητές κυρίως, οι οποίοι ήταν πολύ ενθουσιώδεις, για να μη πω υπομονετικοί, καθώς με καθοδήγησαν κατά τη διάρκεια της επίδειξης.  Ο κ. Αδάμος μου είπε με περηφάνια ότι σε ένα πρόσφατο παγκόσμιο διαγωνισμό μηχανικής μάθησης, η Cogitat, δεν πήρε μόνο τη πρώτη θέση, αλλά κέρδισε και μια ομάδα του στρατού των ΗΠΑ. Ο κ. Αδάμος πρόσφερε σε όλους λίγο χρόνο για να γιορτάσουν, αλλά κανείς δεν το έκανε. Ο ίδιος ανέφερε ότι: “ Ήταν όλοι εκεί την επόμενη μέρα. Είναι πραγματικά συναρπαστικό για εμάς, και για όποιον συμμετείχε σε αυτό τα ταξίδι”.

Πηγή: https://www.bbc.com/news/technology-64720533