Για τους περισσότερους τα Χριστούγεννα είναι η πιο μαγική περίοδος του χρόνου, γεμάτη χαρά, δώρα, στολίδια, φωτάκια. Όμως, για κάποιους ανθρώπους, οι γιορτές συνοδεύονται από μία μελαγχολία και όσο και αν ο κόσμος γύρω είναι πολύχρωμος, ένα γκρίζο πέπλο φαίνεται να τους σκεπάζει. Τι γίνεται, λοιπόν, όταν βιώνει κανείς συναισθήματα θλίψης μία τόσο χαρούμενη περίοδο όπως τα Χριστούγεννα;
Πρώτα απ’όλα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν είστε μόνοι και η μελαγχολία των γιορτών (holiday blues) είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο, πολύ πιο συνηθισμένο από ότι νομίζετε. Επίσης, μην τα βάζετε με τον εαυτό σας. Δεν πάει κάτι λάθος με εσάς επειδή δε συμμερίζεστε τη χαρά των υπολοίπων. Δε φταίτε εσείς ούτε για αυτό που είστε, ούτε για όσα νιώθετε. Τέλος, να θυμάστε πως υπάρχει τρόπος να αντιμετωπίσετε την αρνητική διάθεση. Το μόνο που χρειάζεται είναι θέληση. Ας δούμε, λοιπόν, μερικές από τις κυριότερες αιτίες της μελαγχολίας των γιορτών καθώς και τι μπορείτε να κάνετε για να την ξεπεράσετε.
Μοναξιά
Ένας από τους κυριότερους λόγους που μπορεί κανείς να εμφανίζει καταθλιπτικά συμπτώματα τη γιορτινή περίοδο δεν είναι άλλος από τη μοναξιά. Οι περισσότεροι άνθρωποι περνάνε τις γιορτές με τους φίλους και την οικογένεια, οπότε, εάν δεν έχουμε κάποιον δικό μας να μοιραστούμε μαζί τους τις γιορτές ή ζούμε μακριά από τις οικογένειες μας, είναι πολύ λογικό να αισθανόμαστε ακόμη περισσότερο μόνοι από ότι συνήθως. Σε αυτή την περίπτωση:
- Δεν απομονωνόμαστε και δεν κλεινόμαστε στον εαυτό σας. Βγαίνουμε έξω και κοινωνικοποιούμαστε. Βρίσκουμε τρόπους να απασχολήσουμε τον εαυτό σας. Οργανώνουμε μία εξόρμηση, παρακολουθούμε μία θεατρική παράσταση, ξεκινάμε κάποιο χόμπι. Εκμεταλλευόμαστε δημιουργικά τον χρόνο μας.
- Ασχολούμαστε με τον εθελοντισμό. Οι γιορτές είναι μία πολύ καλή ευκαιρία να προσφέρουμε σε όσους μας χρειάζονται. Δεν υπάρχει τίποτε πιο καταπραϋντικό για την ψυχή μας από το να νιώθουμε ότι με οποιονδήποτε τρόπο συμβάλαμε ώστε να κάνουμε τον κόσμο μας λίγο καλύτερο.
Παιδικές αναμνήσεις
Οι παιδικές μας αναμνήσεις διαμορφώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την τωρινή μας συμπεριφορά. Εάν, λοιπόν, ως παιδιά είχαμε βιώσει κάποιο τραυματικό γεγονός την περίοδο των γιορτών (π.χ. απώλεια αγαπημένου προσώπου), πιθανότατα να αναβιώνουμε κάθε χρόνο αυτό το τραγικό περιστατικό. Από την άλλη, μπορεί ως παιδιά να περνούσαμε υπέροχα στις γιορτές και να θέλουμε να τις ξαναζήσουμε ακριβώς όπως ήταν τότε, αρνούμενοι να δεχτούμε ότι ο χρόνος περνάει και τα πράγματα αλλάζουν. Εάν συμβαίνει αυτό:
- Δημιουργούμε νέες παραδόσεις. Εάν νομίζουμε ότι παραμένοντας προσηλωμένοι σε παλιές παραδόσεις, αυτό θα πυροδοτήσει συναισθήματα θλίψης, δεν έχουμε παρά να ξεκινήσουμε νέες, όλο δικές μας παραδόσεις.
- Θυμόμαστε ότι η ζωή κάνει τον κύκλο της. Τα φετινά Χριστούγεννα δεν θα είναι ίδια με τα περσινά, ούτε με τα Χριστούγεννα του επόμενου έτους. Δε μένουμε δέσμιοι του παρελθόντος.
Οικογενειακές συγκρούσεις
Όπως προαναφέραμε τα Χριστούγεννα είναι μία κατεξοχήν οικογενειακή γιορτή, οπότε ίσως την περίοδο αυτή έρθουμε αντιμέτωποι με πιθανά προβλήματα στη σχέση μας με την οικογένειά μας, τα οποία τον υπόλοιπο χρόνο δεν τα σκεφτόμαστε τόσο πολύ, λόγω των γρήγορων ρυθμών τις καθημερινότητας. Σε αυτή την περίπτωση είναι πιθανό να νιώσουμε δυσφορία και η όποια προσπάθεια να περάσουμε τις γιορτές μας οικογενειακά να αποβούν καταναγκαστικές. Εάν η σχέση μας με την οικογένειά μας περνάει κρίση:
- Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε ευθέως το πρόβλημα που έχει προκύψει και δεν το “κρύβουμε κάτω από το χαλάκι”. Συζητάμε ανοιχτά για να λύσουμε την όποια παρεξήγηση.
- Εάν δεν είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το οικογενειακό ζήτημα, δεν πιέζουμε τον εαυτό μας για χάρη ενός γιορτινού οικογενειακού τραπεζιού. Πρέπει να θέλουμε πραγματικά να λύσουμε το πρόβλημα και όχι να το κάνουμε εν όψει των γιορτών που έρχονται, αλλιώς θα είναι ανειλικρινές και άνευ νοήματος.
Μη ρεαλιστικές προσδοκίες
Πολλές φορές ίσως δεν μπορούμε να συμβαδίσουμε με το γενικότερο κλίμα των γιορτών και αυτή την επιβαλλόμενη από τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ατμόσφαιρα, στην οποία πρέπει όλοι να είμαστε χαρούμενοι, να διασκεδάζουμε, να αγοράζουμε δώρα. Ίσως η δική μας πραγματικότητα να διαφέρει κατά πολύ από αυτό που κυριαρχεί την περίοδο των γιορτών, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι υστερούμε σε κάτι αφού όλοι οι άλλοι περνούν τέλεια ενώ εμείς όχι τόσο. Εάν για τον οποιοδήποτε λόγο πιάσουμε τους εαυτούς μας να νιώθουν ανεπαρκείς:
- Θυμόμαστε ότι στα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι όλα όπως φαίνονται. Η ζωή που διαφημίζει κανείς με τη ζωή που πραγματικά κάνει μπορεί να απέχει παρασάγγας και η τελειότητα αυτή πολύ συχνά στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια.
- Η ιδέα του κάθε ανθρώπου για την ευτυχία μπορεί να διαφέρει κατά κόρον. Μία influencer μπορεί να χαίρεται με τα ατελείωτα ψώνια που έκανε στο Παρίσι, ενώ ένα παιδάκι είναι ευτυχισμένο με το κουταβάκι που πήρε δώρο από τον Άι Βασίλη. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και δεν πρέπει να μπαίνουμε σε διαδικασίες σύγκρισης.
Η μελαγχολία των Χριστουγέννων δεν πρέπει να μας πανικοβάλλει, κάτι έχει να μας πει. Ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας να τη βιώσει και να μάθει από αυτή, να την αποδεχτεί ως ένα απολύτως φυσιολογικό συναίσθημα. Άλλωστε, εάν δεν υπήρχε η θλίψη, η χαρά θα είχε παρά μόνο μικρή αξία!
Πηγή: psycom.net
Ονομάζομαι Βουρλιωτάκη Αγγελική και είμαι τελειόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη διάρκεια των σπουδών μου έχω παρακολουθήσει σεμινάρια πάνω στην εγκληματολογία, ενώ τη συγκεκριμένη περίοδο παρακολουθώ διαδικτυακό σεμινάριο με θέμα την Ψυχολογία της Ποινικής Δικαιοσύνης από το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ της Αυστραλίας. Ασχολούμαι ενεργά με την αρθρογραφία και κάνω την πρακτική μου άσκηση στο Διεθνές Ινστιτούτο για την Κυβερνοασφάλεια, συμμετέχοντας στη συγγραφή άρθρων και στη γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης.