Λεκτική βία, μια μεγάλη πληγή

Γράφει, η Κέλλυ Καρατζιά

Η λεκτική βία είναι μια μορφή κακοποίησης, ίσως είναι η πιο κρυφή, με τον μεγαλύτερο ψυχικό πόνο και με την μεγαλύτερη δυσκολία να αποδείξεις ότι συμβαίνει. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν αφήνει σωματικά σημάδια τα οποία είναι αποδεικτικά στοιχεία αλλά σημάδια στη ψυχή που είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν και να καταπολεμηθούν. Είναι επίσης, μια μορφή βίας που πολλοί δεν την αντιλαμβάνονται άμεσα, διότι, τις περισσότερες φορές γίνεται από κοντινά άτομα που υπάρχει συγγενική σχέση και αγάπη.  

Όταν μιλάμε για βία τις περισσότερες φορές αναφερόμαστε στη σωματική που αφορά ξυλοδαρμό, όπως σφαλιάρες, μπουνιές, κλωτσιές, αθέμιτες σεξουαλικές πράξεις και περιορισμό της ελευθερίας. Ωστόσο, η λεκτική βία είναι πιο ύπουλη, καθώς αφήνει εσωτερικά τραύματα που γίνονται αντιληπτά στο βάθος του χρόνου, τα οποία επηρεάζουν εμμέσως την ψυχική κατάσταση.

Πολλοί θύτες δεν έχουν την πρόθεση να δημιουργήσουν πληγές στα θύματα τους, το κάνουν έχοντας στο μυαλό τους ότι τα αγαπάνε, ότι δεν θέλουν να πάθουν κάτι κακό, πως δεν θέλουν να τα χάσουν και έτσι χωρίς να το επιδιώξουν, τους κάνουν οι ίδιοι μεγάλο κακό χωρίς να έχουν τύψεις.

Άθελα τους, για παράδειγμα, το κάνουν γονείς στα παιδιά, σύντροφοι μέσα στη σχέση, ένας εργοδότης στη δουλειά ακόμη και φίλοι μεταξύ τους. Είναι άνθρωποι χειριστικοί που ξέρουν τον τρόπο να χτυπάνε στο συναίσθημα και πολλές φορές έχουν γίνει οι ίδιοι θύματα, με αποτέλεσμα να αντιστρέψουν τους ρόλους. Είναι άνθρωποι που πολλές φορές θέλουν να επιδείξουν την δύναμη τους για να νιώσουν κυρίαρχοι. Νιώθουν καλύτερα μέσα από την υποτίμηση και τον έλεγχο στους άλλους.  

Άνθρωποι που βιώνουν κάτι ανάλογο στιγματίζονται για όλη τους τη ζωή, ειδικά αν γίνεται από μικρή ηλικία. Μεγαλώνουν με υποτίμηση, ψυχική φθορά, άγχος, φόβο, μειονεξία και μεγάλο θυμό για τους θύτες. Αναδύονται ψυχικά τραύματα όπως, η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές. Χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη για να ξεπεράσουν ή να μειώσουν την ένταση των τραυμάτων τους. Επίσης, έχουν ανάγκη από σχέσεις εμπιστοσύνης, από ανθρώπους που καταλαβαίνουν τον πόνο και τα βιώματα τους, που έχουν υπομονή και επιμονή.

Επιπλέον, τα θύματα ζουν μέσα στις τύψεις, κατηγορώντας τον εαυτό τους για τη συμπεριφορά που έλαβαν. Έχουν άρνηση για αρκετά σημαντικά θέματα όπως, η δουλειά τους, οι διαπροσωπικές σχέσεις και η κοινωνική ζωή τους, γιατί πιστεύουν πως δεν αξίζουν τίποτα από αυτά, αφήνουν τον εαυτό τους στο περιθώριο, παλεύοντας να ανταπεξέλθουν καθημερινά.

Καλό θα ήταν για τους ίδιους να μιλάνε, να μην κλείνονται στον εαυτό τους, να εκφράζουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους, όσο αρνητικά και να είναι. Καλό θα ήταν να προσπαθούν όσο γίνεται να έρχονται κοντά με τον ψυχολόγο τους, εάν και εφόσον έχουν ζητήσει τη βοήθεια του. Με αυτό τον τρόπο θα αποκτήσουν μια σχέση εμπιστοσύνης, με τον καιρό θα το καταφέρουν και με άλλους ανθρώπους. Τα χόμπι και τα ενδιαφέροντα παρακινούν τα άτομα, νιώθουν χρήσιμα και παραγωγικά.

Όταν μια ζωή ζεις με το φόβο της ψυχολογικής βίας που έχεις βιώσει, όταν θεωρείς πως όλοι οι άνθρωποι που γνωρίζεις ή που έχεις δίπλα σου θα σου κάνουν το ίδιο, δεν ζεις ελεύθερα. Ζεις στην ίδια γνώριμη καταπίεση, μέσα στον πόνο και με τη μοναξιά. Χρειάζεται δύναμη και προσπάθεια να ξεπεραστούν αυτά τα συναισθήματα, αλλά είναι εφικτό.

Για να μειωθεί το φαινόμενο της λεκτικής κακοποίησης είναι αναγκαίο να υπάρχει άμεση κινητοποίηση και από τις δύο πλευρές, όταν αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει. Επιπλέον, καλό θα ήταν να γίνεται ενημέρωση και πρόληψη από αρμόδιους φορείς και σε άτομα που δέχονται βία και σε αυτούς που ασκούν, καθώς και οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν πρόβλημα.  

Πηγή: psychologynow.gr