Διαδίκτυο, Εγκλήματα

Κάθε σαράντα δευτερόλεπτα αυτοκτονεί ένας άνθρωπος: Ο ρόλος των media

Aπό την Μάρη Γαργαλιάνου,

 

Κάθε σαράντα δευτερόλεπτα αυτοκτονεί ένας άνθρωπος. Ένας άνθρωπος που λανθασμένα πολλοί πιστεύουν ότι μπαίνει στη λογική μιας «παρορμητικής» πράξης και σίγουρα στέλνει κάποια προειδοποιητικά μηνύματα με τον τρόπο του, για ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει…

Σε αυτόν τον άνθρωπο αντιστοιχούν τουλάχιστον έξι στενά πρόσωπα τα οποία βιώνουν σοκ, άρνηση, ντροπή, ενοχές, θυμό, μοναξιά, κατάθλιψη και στίγμα, εξαιτίας της τελευταίας του πράξης. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το στίγμα που φέρουν οι επιζώντες, θεωρείται ένα από τα πιο ισχυρά.

Αυτοκτονία, ίσως η μεγαλύτερη ανθρώπινη τραγωδία και ταυτόχρονα ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας που απαιτεί προσοχή, σοβαρότητα, πρόληψη και φυσικά ενημέρωση.

Όλα αυτά, δεν αποτελούν «εύκολα» εγχειρήματα, ακόμα και εν έτη 2019, ωστόσο κανείς δε μπορεί να πει ότι οι στρατηγικές και οι «καλές πρακτικές», οι οποίες παγκόσμια λειτουργούν –σε κάποιες χώρες με επιτυχία, σε άλλες λιγότερο- είναι ανέφικτες.

Η λεγόμενη «Πρόληψη για την Αυτοκτονία» περιλαμβάνει μια ολόκληρη σειρά δραστηριοτήτων, οι οποίες κυμαίνονται από την παροχή των καλύτερων δυνατών συνθηκών για την ανατροφή των παιδιών και των νέων μέχρι την αποτελεσματική θεραπεία των ψυχιατρικών διαταραχών, τον περιβαλλοντικό έλεγχο των παραγόντων κινδύνου και άλλα.

Σαφώς, η κατάλληλη διάχυση πληροφοριών και η ενημέρωση του κοινού αποτελούν ουσιαστικές μεθόδους για την επιτυχία των προγραμμάτων πρόληψης.

Ο ρόλος των media στο κομμάτι της πρόληψης της αυτοκτονίας, είναι αδιαπραγμάτευτα σημαντικός και πρέπει να είναι. Κατά καιρούς και δυστυχώς το τελευταίο διάστημα όλο και πιο έντονα, γινόμαστε αποδέκτες ειδήσεων «καυτών» αυτοκτονικών θεμάτων, μοιραίων αυτοτραυματισμών και όχι μόνο, όπου δημοσιογράφοι-παρουσιαστές-συντάκτες-ραδιοφωνικοί παραγωγοί και λοιποί περιγράφουν με κάθε δυνατή λεπτομέρεια τον τρόπο με τον οποίο πήγε να γίνει μια απόπειρα, τα μέσα με τα οποία ο X αυτόχειρας έβαλε τέλος στη ζωή του, τον τόπο που βρισκόταν και άλλα, χωρίς καν να ενημερώνουν το κοινό σχετικά με το που μπορεί να ζητήσει βοήθεια σχετικά αν χρειαστεί.

Η εμπειρία μου, στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΜΚΟ Κλίμακα, όπου εργάστηκα στον τομέα της Επικοινωνίας, μου έμαθε ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα τεράστιο «Χ» στις παγκόσμιες στρατηγικές πρόληψης και αυτό γιατί ενέχει πάντα ο κίνδυνος να καλλιεργηθούν στο άτομο μιμητικές συμπεριφορές.

Σκεφτείτε ένα παιδί για παράδειγμα γύρω στα εφτά… Μόλις έμαθε τα πάντα γύρω από την αυτοκτονία του αγαπημένου του ροκ ειδώλου μέσα από το X site. Δεν πίστευε όσα διάβαζε. Έτσι μπήκε και σε ένα δεύτερο site… Τα ίδια. Μπήκε και σε τρίτο… ε, εκεί του δόθηκαν οι πιο «καυτές» πληροφορίες. Μάλιστα στο συγκεκριμένο site ηρωοποίησαν τον αυτόχειρα. Αλήθεια, τι μπορεί να σκέφτεται τώρα αυτό το παιδί; Τι μπορεί να έχει στη ψυχή του; Στο μυαλό του; Το αναρωτηθήκαμε ποτέ αυτό; Το ότι το πρότυπό του έβαλε τέλος στη ζωή του και τον ηρωοποίησαν για τους x,y λόγους ίσως το επηρεάσει… τι λέτε εσείς;

Σύμφωνα με δημοσίευμα της αμερικανικής έκδοσης της HuffPost, πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry και αφορά στο κομμάτι του «μιμητισμού» αποκαλύπτει ότι η γνωστή σειρά του Netflix «Thirteen reasons why» συνδέεται με περισσότερες από 195 αυτοκτονίες εφήβων, ηλικιών μεταξύ 10-17 ετών, αφού η εν λόγω σειρά έκανε το ντεμπούτο της.

Και αφού λοιπόν μιλήσαμε για όλα όσα δεν πρέπει να εξακολουθούν να κάνουν οι άνθρωποι των media, βασιζόμενοι πάντα στις παγκόσμιες στρατηγικές πρόληψης για την αυτοκτονία, πάμε σε κάτι που πρέπει όπως και δήποτε να κάνουν. Να παραθέτουν στο τέλος μιας είδησης, μια γραμμή βοήθειας και υποστήριξης για το κοινό. Η συγκεκριμένη πρακτική -όπως μπορείτε να δείτε και στο σχετικό δημοσίευμα εφαρμόζεται παγκόσμια και δειλά δειλά αρχίζει να συμβαίνει και στην Ελλάδα…

Πληροφορίες σχετικά με τις επιλογές που υπάρχουν για την αναζήτηση βοήθειας θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο τέλος μιας είδησης που αφορά μια αυτοκτονία, καθώς έτσι παρέχεται μια άμεση οδός υποστήριξης σε ανθρώπους που είτε είναι απελπισμένοι, είτε έχουν την παρόρμηση να κάνουν κακό στον εαυτό τους, είτε και τα δύο, ως αποτέλεσμα μιας δημοσιευμένης αυτοκτονίας.