Η τοξική θετικότητα στα social media

“Μόνο θετικές σκέψεις”, “Good vibes only” ή “σκέψου πως υπάρχουν και χειρότερα/θα μπορούσε να ήταν και χειρότερα” και φράσεις παρόμοιες με αυτές βομβαρδίζουν καθημερινά τις αρχικές σελίδες των social media. 

Φράσεις σαν και αυτές απαρτίζουν τη λεγόμενη θετική τοξικότητα, ένα σύνηθες φαινόμενο που μπορεί να βρει ο καθένας μας μπροστά του με μία απλή περιήγηση στο διαδίκτυο και στα social media. 

Καθημερινά βλέπουμε τόσο φωτογραφίες όσο και βίντεο που προωθούν σημαντικά ζητήματα όπως, για παράδειγμα, είναι το “body positivity”, βασική ιδέα του οποίου είναι ότι το σώμα σου ανήκει μόνο στον εαυτό σου και κανένας άλλος δε μπορεί να έχει λόγο πάνω στο πώς μοιάζει αυτό. Είτε έχει να κάνει με το βάρος του, με δερματικά προβλήματα ή με οτιδήποτε άλλο υπάρχει ή αποφασίζει κάποιος να έχει στο σώμα του. Άλλο παράδειγμα μπορεί να είναι η προώθηση μιας υγιούς ζωής, που αποτελείται από μία πλούσια και υγιεινή διατροφή, καθημερινή, ή έστω συχνή, άθληση και παραγωγικές μέρες. Όλα αυτά, βέβαια, παρουσιάζονται σε εμάς με ένα καλαίσθητο τρόπο, μέσω φωτογραφιών και βίντεο.

Γιατί, όμως, αυτού του είδους η θετικότητα καταλήγει τοξική;

Καθένας από εμάς βιώνει καθημερινά μία πληθώρα συναισθημάτων, τόσο θετικών όσο και αρνητικών, που όλα τους είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ψυχικής μας υγείας. Το να ερχόμαστε αντιμέτωποι με την μόνιμη προώθηση μιας θετικής στάσης, ειδικά όταν περνάμε μία δύσκολη κατάσταση, ή το να βλέπουμε αναρτήσεις που προβάλλουν την παραγωγικότητα, σε μέρες που δεν έχουμε αρκετή ενέργεια ούτε να σηκωθούμε από το κρεβάτι, λειτουργεί σαν επιβαρυντικός παράγοντας στην ψυχική μας υγεία.

Αντί, λοιπόν, να δεχόμαστε όλα τα αναγκαία συναισθήματα της ανθρώπινης φύσης, η τοξική θετικότητα μας κάνει να αισθανόμαστε χειρότερα για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε και να πιστεύουμε ότι τα συναισθήματα που νιώθουμε στην παρούσα φάση είναι λανθασμένα, γιατί δεν ταιριάζουν με εκείνα που προβάλλουν καθημερινά τα social media. 

Πώς η τοξική θετικότητα κατέλαβε το χώρο του διαδικτύου;

Ίσως να είχε την αφετηρία της με την εμφάνιση της πανδημίας και του εγκλεισμού στο σπίτι, που όλοι αναζητούσαμε μία δόση θετικότητας στη μέρα για να μας βοηθήσει με το άγχος της νεόφερτης αυτής κρίσης, ή ίσως, καλύτερα, τότε να βρήκε γόνιμο έδαφος για να λάβει περαιτέρω έκταση και να φτάσει στο σημείο να μας κατακλύζει μέρα με τη μέρα. 

Δεν είναι νέο για κανέναν μας πως τα social media προβάλλουν έναν εντελώς μη ρεαλιστικό και φαινομενικά εξιδανικευμένο τρόπο ζωής, με τη μεταμόρφωση μίας μόνο φωτογραφίας ή ενός βίντεο μερικών δευτερολέπτων, που προσπαθούν να μας πείσουν ότι αντιπροσωπεύουν μία μόνιμη κατάσταση και όχι μία μόνο στιγμή της ημέρας του ατόμου που τα αναρτά. 

Καθώς είναι γνωστό ότι τα social media μπορούν να αποβούν επιβλαβή για την ψυχική μας υγεία, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι στην πραγματικότητα ο καθένας από εμάς επιλέγει τον τρόπο με τον οποίο επιθυμεί να τα χρησιμοποιήσει.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε ή να αντιμετωπίσουμε τη τοξική θετικότητα στα social media;

1. Το unfollow σε σελίδες και άτομα που μας κάνουν να αισθανόμαστε λιγότερο καλά με τους εαυτούς μας με το περιεχόμενο που αναρτούν αποτελεί πρωταρχικό τρόπο αποφυγής της τοξικής θετικότητας.
2. Σε περίπτωση που δεν θέλουμε να κάνουμε unfollow τις σελίδες και τα άτομα αυτά, αλλά δεν θέλουμε να εμφανίζεται το περιεχόμενό τους στην αρχική μας σελίδα, υπάρχει και η επιλογή της σίγασης, του “mute”.
3. Μπορούμε επίσης να αποφύγουμε για λίγο τα social media και να μάθουμε να αναγνωρίζουμε ότι το περιεχόμενό τους δεν αντιστοιχεί πλήρως στην πραγματικότητα. 
4. Τέλος, η θεραπεία αποτελεί πάντοτε μια καλή λύση για την “θωράκιση” της πνευματικής μας υγείας και την ενίσχυση της σιγουριάς για τον εαυτό μας.