Η κατάθλιψη στην εφηβεία

Είναι γεγονός ότι οι καταθλιπτικές διαταραχές είναι από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες στις μέρες μας αφού παρουσιάζονται σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων και ειδικότερα, ο κίνδυνος εμφάνισης τους αρχίζει να αυξάνει από την εφηβεία και έπειτα. Μπορούμε να περιγράψουμε την κατάθλιψη ως μια κατάσταση συνεχούς θλίψης, συναισθήματος μοναξιάς, απόγνωσης, άγχους και χαμηλής αυτοεκτίμησης που βιώνει το άτομο και προκύπτει συνήθως μετά από ένα τραυματικό για εκείνο γεγονός. Ωστόσο τα συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο και ενώ οι περισσότεροι ασθενείς αντιμετωπίζουν επαναλαμβανόμενα καταθλιπτικά επεισόδια για αρκετά χρόνια, μπορεί κάποιος να εμφανίσει μόνο ένα επεισόδιο διαταραχής που μπορεί να διαρκέσει μέχρι και μήνες. 

Όπως είπαμε, οι έφηβοι συχνά βιώνουν τα αρνητικά συναισθήματα που προκαλεί η κατάθλιψη και κάποιοι από τους κυριότερους λόγους που οδηγούν εκεί είναι η προσπάθεια δημιουργίας προσωπικής, σεξουαλικής και κοινωνικής ταυτότητας και η έντονη ανάγκη για αποδοχή από τον περίγυρο τους. Η εφηβεία αποτελεί μια δύσκολη περίοδο για τους νέους καθώς κατά τη διάρκεια της αρχίζει να πλάθεται και να μορφοποιείται η προσωπικότητα τους, ενώ παράλληλα προσπαθούν να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότερο στο κοινωνικό σύνολο. Γι’ αυτό το λόγο πολλές φορές η μη αποδοχή από τους συνομηλίκους ενδέχεται να προκαλέσει αρνητικές αντιδράσεις και πολύ συχνά, ακόμα και καταθλιπτικά συμπτώματα, όπως είναι κάποια από τα ακόλουθα:

• Θλίψη, μελαγχολία, υπερευαισθησία, έντονο άγχος, σημάδια συναισθηματικής κατάπτωσης.
• Έλλειψη ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης για όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες, διαρκής κούραση, αίσθημα κόπωσης και έλλειψη ενεργητικότητας. Αυτό οδηγεί σε δυσκολία επαρκούς ανταπόκρισης στα σχολικά μαθήματα και σε χαμηλές σχολικές επιδόσεις. 
• Αδυναμία συγκέντρωσης, μειωμένη ικανότητα σκέψης και μνήμης.
• Αϋπνία ή υπερυπνία. Δυσκολία να σηκωθεί το πρωί για το σχολείο.
• Ελάττωση ή αύξηση της όρεξης το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές διαταραχές και αύξηση ή απώλεια βάρους. 
• Έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις, εκρήξεις θυμού και έντονος εκνευρισμός. 

Θα ήταν πολύ βοηθητικό οι γονείς να απευθυνθούν σε κάποιο σύμβουλο ψυχικής υγείας, καθώς θα τους καθοδηγήσει στο πως να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, στο τι στάση να κρατήσουν απέναντι στο παιδί καθώς και στο να βρουν τρόπους να το προσεγγίσουν με τον καλύτερο τρόπο, με σκοπό τη δημιουργία μιας αμοιβαίας σχέσης, με θεμέλια την ειλικρίνεια και την ενσυναίσθηση. Η επικοινωνία των γονέων με τα παιδιά η οποία βασίζεται στην κατανόηση, την αγάπη, την φροντίδα, την υποστήριξη και την αποδοχή, μπορεί να έχει πολύ ωφέλιμα αποτελέσματα και να αποτελέσει καταλυτικό ρόλο στη ψυχολογία των εφήβων καθώς και στην αντιμετώπιση των αρνητικών τους συναισθημάτων.