Κοινωνία

Η επόμενη κούρσα εξοπλισμών: Η Κίνα αξιοποιεί την Τεχνητή Νοημοσύνη για να αποκτήσει πλεονέκτημα στους μελλοντικούς πολέμους  

Μεταφράζει η Χρυσάνθη Παράγιου

 

Οι ΗΠΑ απολαμβάνουν την υπεροχή στη στρατιωτική τεχνολογία από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Όμως αυτό το πλεονέκτημα εξανεμίζεται με ταχείς ρυθμούς από τον κύριο αντίπαλό τους, την Κίνα, η οποία φαίνεται αποφασισμένη να γίνει παγκόσμιος ηγέτης σε τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση (AI/ML) που θα μπορούσαν δυνητικά να φέρουν επανάσταση στον πόλεμο.

Καθώς το Πεκίνο επικεντρώνεται σε μια αμυντική στρατηγική για αυτό που αποκαλεί “νέα εποχή”, στόχος είναι να ενσωματώσει αυτές τις καινοτομίες στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό, δημιουργώντας μια δύναμη “παγκόσμιας κλάσης” που αντισταθμίζει τη συμβατική στρατιωτική υπεροχή των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό και ανατρέπει την ισορροπία δυνάμεων. Το πόσο σημαντική έχει γίνει η Τεχνητή Νοημοσύνη για την εθνική ασφάλεια και τις στρατιωτικές φιλοδοξίες της Κίνας τονίστηκε από τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ κατά τη διάρκεια του 20ού Συνεδρίου του Κόμματος τον περασμένο Οκτώβριο, όπου τόνισε τη δέσμευση του Πεκίνου για την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και τον “ευφυή πόλεμο” – μια αναφορά σε στρατιωτικά συστήματα που υποστηρίζονται από την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Η Κίνα όχι μόνο σχεδιάζει να γίνει η κορυφαία δύναμη τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο μέχρι το 2030, αλλά το Πεκίνο έχει στραφεί και σε μια στρατηγική συγχώνευσης στρατιωτικών και πολιτικών συστημάτων για να το επιτύχει. Αυτή η προσέγγιση επέτρεψε στη χώρα να επιταχύνει τις αμυντικές καινοτομίες, εξαλείφοντας τα εμπόδια μεταξύ των πολιτικών, ερευνητικών και εμπορικών τομέων της Κίνας και των στρατιωτικών και αμυντικών βιομηχανικών τομέων της. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Η Κίνα παράγει ήδη τους περισσότερους κορυφαίους επιστήμονες τεχνητής νοημοσύνης, με τη χώρα να φιλοξενεί τα εννέα πρώτα από τα 10 κορυφαία  ιδρύματα στον κόσμο που δημοσιεύουν άρθρα σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση AI Index Report του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.

Επιπλέον, εταιρείες όπως η Tencent Holdings, η Alibaba Group Holdings και η Huawei Technologies φέρονται να συγκαταλέγονται στις 10 κορυφαίες εταιρείες που διεξάγουν έρευνα για την τεχνητή νοημοσύνη. Οι Κινέζοι εμπειρογνώμονες είναι επίσης παραγωγικοί, δημοσιεύοντας το 27,5% όλων των άρθρων σε περιοδικά τεχνητής νοημοσύνης παγκοσμίως, ενώ οι Αμερικανοί ερευνητές αντιστοιχούν στο 12%, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Τεχνητής Νοημοσύνης με επίκεντρο τον άνθρωπο του Στάνφορντ.

Αλλά η προσπάθεια του Πεκίνου για τεχνολογική υπεροχή δεν σταματά με την τεχνητή νοημοσύνη. Η Κίνα ξεπερνά τις δυτικές δημοκρατίες σε ερευνητική παραγωγή σε 37 από τους 44 τεχνολογικούς τομείς που θεωρούνται κρίσιμοι για την οικονομική ανάπτυξη και τη στρατιωτική ισχύ, όπως το διάστημα, η ρομποτική, η ενέργεια, το περιβάλλον, τα προηγμένα υλικά και οι βασικοί τομείς της κβαντικής τεχνολογίας, ανέφερε σε πρόσφατη έκθεσή του το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής.

Αυτό έχει οδηγήσει αναλυτές όπως η Amy J. Nelson, εμπειρογνώμονας σε θέματα αναδυόμενων τεχνολογιών στο Ινστιτούτο Brookings, να πει ότι, σε γενικές γραμμές, οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι ήδη “στήθος με στήθος στην τεχνολογική καινοτομία, όσο καλύτερα μπορούμε να μετρήσουμε”. Το κλειδί είναι το πώς θα λειτουργήσουν αυτές οι τεχνολογίες. “Η Κίνα φημίζεται για τη συλλογή δεδομένων και, συνεπώς, για την ανάπτυξη αλγορίθμων, γεγονός που πιθανότατα θα καθορίσει το πλεονέκτημά της στο μέλλον”, δήλωσε η Nelson. “Οι ΗΠΑ αγωνίζονται να επιτύχουν ισοδυναμία σε αυτόν τον τομέα, οπότε αν οι προσπάθειες της Κίνας για τη συλλογή δεδομένων επιφέρουν μετρήσιμη βελτίωση των αλγορίθμων της σε σχέση με την αμερικανική εφευρετικότητα, η Κίνα θα μπορούσε να πάρει το προβάδισμα”.

Γιατί έχει σημασία αυτό;

Παρόλο που o Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) θεωρεί την AI/ML ως ζωτικής σημασίας για την προώθηση του πολέμου  επόμενης γενιάς, λίγα είναι γνωστά για το πώς ακριβώς θα ενσωματώσει την τεχνητή νοημοσύνη ή ποιες επιχειρησιακές έννοιες θα υιοθετήσει.

Παρ’ όλα αυτά, το Πεκίνο έχει ήδη δηλώσει στη Λευκή Βίβλο για την Άμυνα του 2019 ότι η εφαρμογή τεχνολογιών αιχμής -συμπεριλαμβανομένων της ΤΝ, της κβαντικής πληροφορίας, των μεγάλων δεδομένων, του υπολογιστικού νέφους και του Διαδικτύου των πραγμάτων- “επιταχύνεται στον στρατιωτικό τομέα”. Το τεχνολογικό άλμα της Κίνας έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στην Ουάσινγκτον και θεωρείται βασικός παράγοντας πίσω από την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν σαρωτικούς περιορισμούς στις εξαγωγές ημιαγωγών προς το Πεκίνο.

Αυτό συμβαίνει καθώς το πλεονέκτημα που παρέχει η AI/ML στο πεδίο της μάχης γίνεται όλο και πιο εμφανές. Από τα αυτόνομα συστήματα και την επιταχυνόμενη ανάλυση δεδομένων έως τις επιχειρήσεις παραπληροφόρησης, τη συλλογή πληροφοριών, τις κυβερνοεπιθέσεις και την ομαδική συνεργασία ανθρώπου-μηχανής, οι ειδικοί έχουν βρει πολλαπλές τακτικές και στρατηγικές εφαρμογές για τις τεχνολογίες αυτές. Η τεχνητή νοημοσύνη θα μεταμορφώσει τον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου σε κάθε τομέα από την υποθαλάσσια περιοχή έως το διάστημα, καθώς και στον κυβερνοχώρο και κατά μήκος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος”, αναφέρει η Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ για την Τεχνητή Νοημοσύνη (NSCAI) σε έκθεση του 2021.

Ενεργοποιητές, πολλαπλασιαστές και διασπαστές

Ανάλογα με τη χρήση τους, οι τεχνολογίες που υποστηρίζονται από την AI/ML ταξινομούνται σε γενικές γραμμές ως ενεργοποιητές, πολλαπλασιαστές ή/και διασπαστές δυνάμεων. Για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμεύσουν ως ενεργοποιητές, καθώς μπορούν να βελτιώσουν την επίγνωση της κατάστασης και τις ικανότητες πληροφοριών επιταχύνοντας την επεξεργασία μεγάλων και πολύπλοκων συνόλων δεδομένων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο συνδυασμός της μηχανικής μάθησης με τα μεγάλα δεδομένα παρέχει αναλυτικές ικανότητες που υπερβαίνουν τις δυνατότητες των ανθρώπων. “Καθώς παράγεται ολοένα και μεγαλύτερος όγκος δεδομένων στα πεδία των μαχών, η ικανότητα ανάλυσης και διαχείρισης μεγάλου όγκου δεδομένων ταχύτερα από τον αντίπαλο είναι κρίσιμη”, δήλωσαν οι Jean-Marc Rickli και Federico Mantelassi από το Κέντρο Πολιτικής Ασφάλειας της Γενεύης (GCSP).

“Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης όχι μόνο μπορούν να αφομοιώσουν, να κατηγοριοποιήσουν και  να αναλύσουν περισσότερα δεδομένα από τους ανθρώπινους αναλυτές, αλλά μπορούν επίσης να βρουν συσχετισμούς στα δεδομένα που διαφεύγουν από το ανθρώπινο μυαλό”, πρόσθεσαν οι εμπειρογνώμονες, σημειώνοντας ότι τα συστήματα με δυνατότητα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να επεξεργαστούν δεδομένα από αισθητήρες πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης αναλύοντας εξονυχιστικά τεράστιους όγκους κειμένων, εικόνων και ήχου, απαλλάσσοντας από το έργο των αναλυτών.

Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός φέρεται να στοχεύει να χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη για την επεξεργασία πληροφοριών από πολλές πηγές, μεταξύ άλλων από ένα δίκτυο μη επανδρωμένων συστημάτων και υποθαλάσσιων αισθητήρων που περιβάλλουν την Κίνα. Οι τεχνολογίες αυτές μπορούν επίσης να εφαρμοστούν για να βοηθήσουν τους διοικητές να λαμβάνουν καλύτερες, ταχύτερες και πιο σχετικές αποφάσεις στο πεδίο της μάχης, ενώ υποστηρίζουν τον σχεδιασμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων, ιδίως σε περιορισμένους χρόνους.

Αυτό είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η Κίνα αναμένει ότι ο ρυθμός των στρατιωτικών επιχειρήσεων θα ξεπεράσει τελικά την ανθρώπινη νόηση, γι’ αυτό και ο Στρατός θέλει η τεχνητή νοημοσύνη να ενισχύσει τη δομή διοίκησης και ελέγχου και να επιτύχει “υπεροχή αποφάσεων” στον “έξυπνο” πόλεμο, δήλωσε ο Rickli. Η ιδέα είναι οι αλγόριθμοι να βοηθήσουν να συνδεθούν οι τελείες εκεί όπου οι άνθρωποι από μόνοι τους δεν μπορούν να δουν την πλήρη εικόνα. Εκτός από την επεξεργασία πληροφοριών, υπάρχουν και άλλες βασικές εφαρμογές. Σχεδόν όλοι οι προηγμένοι στρατοί, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Κίνας, της Ρωσίας και των ΗΠΑ, πειραματίζονται επιλεκτικά με τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης που ενσωματώνονται στη ρομποτική και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Επιπλέον, αναπτύσσουν συστήματα “συνεργατικής μάχης”, ενσωματώνοντας αλληλεπιδράσεις ανθρώπου-μηχανής, όπως μη επανδρωμένα αεροσκάφη που πετούν συγχρονισμένα με προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη, δήλωσε ο Michael Raska, συντονιστής του προγράμματος στρατιωτικών μετασχηματισμών στη Σχολή Διεθνών Σπουδών S. Rajaratnam με έδρα τη Σιγκαπούρη. Άλλες στρατιωτικές χρήσεις περιλαμβάνουν επιχειρήσεις στον κυβερνοχώρο, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση προηγμένων κυβερνοεπιθέσεων, εφαρμογές εφοδιαστικής και προγνωστικής συντήρησης που μπορούν να βελτιστοποιήσουν τη διαθεσιμότητα και την ανάπτυξη στρατιωτικών μονάδων και μέσων, πρόσθεσε ο Raska, ο οποίος είναι επίσης ο εκδότης ενός νέου βιβλίου με τίτλο “The AI Wave in Defence Innovation: Αξιολόγηση Στρατιωτικών Στρατηγικών, Δυνατοτήτων και Πορειών Τεχνητής Νοημοσύνης”.

Ένας άλλος σημαντικός τομέας έρευνας και ανάπτυξης είναι τα αυτόνομα οχήματα που απομακρύνουν τραυματισμένους στρατιώτες από το πεδίο της μάχης. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως ανασταλτικός παράγοντας στον γνωστικό πόλεμο, για παράδειγμα, για την υποστήριξη εκστρατειών παραπληροφόρησης, πράγμα που σημαίνει ότι η εξακρίβωση της αλήθειας και της αξίας των πληροφοριών θα γίνει δυσκολότερη. Οι εξελίξεις στην επεξεργασία φυσικής γλώσσας και τη βαθιά μάθηση οδηγούν ήδη σε περισσότερο πλασματικό περιεχόμενο, ή deepfakes, είτε μέσω ψεύτικου κειμένου, είτε μέσω εικόνων ή βίντεο, δήλωσε ο Rickli.

Αλλά αυτές οι εφαρμογές μπορεί να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς είναι βέβαιο ότι θα προκύψουν νέες χρήσεις. Ο Raska επισημαίνει ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να διεισδύσουν στο δίκτυο και τα κέντρα δεδομένων ενός αντιπάλου για να χειραγωγήσουν αλγορίθμους ή να αλλοιώσουν δεδομένα. Επιπλέον, θα μπορούσαν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο σε θανατηφόρα αυτόνομα οπλικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων εναέριων και υποβρύχιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε σμήνη.

Υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα, όπως δήλωσε ο Raska. Αυτές οι αναδυόμενες τεχνολογίες αυξάνουν τις αβεβαιότητες σχετικά με την ακεραιότητα των δεδομένων, τη μεροληψία και τα ζητήματα αξιοπιστίας, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε απρόβλεπτες συνέπειες. Επιπλέον, υπάρχει το ερώτημα κατά πόσον οι υπάρχοντες κανόνες και μηχανισμοί διακυβέρνησης θα εμποδίσουν τους στρατούς να περάσουν σε μια νέα φάση “αυτοματοποιημένου πολέμου”, όπου οι αλγόριθμοι επιτρέπουν στα ρομποτικά όπλα να επιλέγουν και να εμπλέκουν στόχους χωρίς ανθρώπινο έλεγχο.

Η πρόοδος της Κίνας στον τομέα της ΤΝ θα εξαρτηθεί από την ικανότητά της να θέσει σε λειτουργία τα αναδυόμενα στρατιωτικά συστήματα, κάτι που σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες θα απαιτήσει την υπέρβαση των σημερινών τεχνολογικών και οργανωτικών προκλήσεων στις δοκιμές, την εκπαίδευση και τις επιχειρησιακές έννοιες. Το συμπέρασμα είναι απογοητευτικό για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους: Ένας νέος αγώνας εξοπλισμών έχει ξεκινήσει, χωρίς κανόνες και με λίγες προστατευτικές μπάρες. Εάν δεν αναληφθεί ταχεία δράση, η ισορροπία της στρατιωτικο-τεχνολογικής ισχύος θα μετατοπιστεί σύντομα από τη Δύση στην Ανατολή, με δυνητικά απρόβλεπτες συνέπειες.

Πηγή:

https://www.japantimes.co.jp/news/2023/04/20/asia-pacific/china-ai-future-wars/