Γράφει η Ιωάννα Μπάμπουρα, φοιτήτρια κοινωνιολογίας
Στις μέρες μας, όπου η τεχνολογία κυριαρχεί σε κάθε πτυχή της ζωής του ανθρώπου, η ενασχόληση των παιδιών με τα ψηφιακά μέσα αποτελεί μάστιγα της εποχής. Είναι μια συνήθεια που ξεκίνησε με την είσοδο της τηλεόρασης στα νοικοκυριά. Όπου και αν πάμε, όπου και αν κοιτάξουμε, θα δούμε μικρά παιδιά με ένα smartphone ή ένα tablet στο χέρι. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μικρών και μεγάλων και δυστυχώς είναι η νέα πραγματικότητα. Τι συνέπειες μπορεί να έχει όμως, η αντικατάσταση της “κουδουνίστρας” με μία οθόνη;
Οι περισσότεροι γονείς, καθώς περνάνε πολλές ώρες εργαζόμενοι, θεωρούν αυτονόητη τη χρήση ψηφιακών μέσων από τα παιδιά. Το αντίκτυπό αυτών είναι σαφώς διαφορετικό από τα παραδοσιακά μέσα. Για παράδειγμα, μία τηλεόραση που είναι μόνιμα ανοιχτή δε βοηθά τα μωρά να συγκεντρώνονται και αποσπάται πολύ εύκολα η προσοχή τους από τους διάφορους θορύβους που αυτή παράγει. Η έλλειψη συγκέντρωσης όμως, αποτελεί τη βάση για την εμφάνιση αρκετών προβλημάτων που αργότερα θα επηρεάσουν τις επιδόσεις των παιδιών στο σχολείο.
Οι αρνητικές επιδράσεις δεν σταματούν όμως εδώ. Κατά την πρώιμη παιδική ηλικία η πολύωρη έκθεση των παιδιών μπροστά από τις οθόνες, έχουν ως αποτέλεσμα να φθείρεται ο μετωπιαίος λοβός τους και να εμποδίζεται η φυσιολογική τους ανάπτυξη. Στην κρίσιμη ηλικία δηλαδή, των 3-7 ετών διαμορφώνεται η γνωστική τους ικανότητα και τα ερεθίσματα που δέχονται πρέπει να συμβάλλουν θετικά σε αυτά. Η φθορά όμως, του μετωπιαίου λοβού, που τα βοηθά να σκέφτονται, να κρίνουν και να συγκεντρώνονται, μπορεί να προκαλέσει τη λεγόμενη ΔΕΠ/Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/ Υπερκινητικότητας).
Οι οθόνες των smartphones και των tablets απαιτούν συγκεκριμένες κινήσεις, όπως είναι το “σκρολάρισμα” και το κλικάρισμα. Αυτά τα μοτίβα συμπεριφοράς δημιουργούν ένα είδος εξάρτησης, με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην μπορούν να διαχειριστούν τις παρορμήσεις τους και δεν είναι λίγες οι φορές που καταλήγουν να εμφανίζουν υπερδραστηριότητα και απροσεξία. Δημιουργείται έτσι, πρόσφορο έδαφος για να «ανθίσει» η δυσλεξία. Ακόμη και οι γονείς πολλές φορές τοποθετούν τα παιδιά μπροστά από την οθόνη, προκειμένου να μπορέσουν να τα ταΐσουν χωρίς αντιστάσεις. Με την ευκαιρία οι ίδιοι καταφέρνουν να εξοικονομήσουν χρόνο, αλλά και ψυχικά αποθέματα. Ωστόσο, η έλλειψη λεκτικής επικοινωνίας μπορεί να επιφέρει καθυστερημένη γλωσσική ανάπτυξη στο παιδί και αργότερα να του προκαλέσει δυσαναγνωσία.
Αναμφίβολα, τα οφέλη της τεχνολογίας όσον αφορά τη μάθηση και τις δεξιότητες μικρών και μεγάλων είναι πολλά. Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος που δεν πρέπει να αγνοούμε. Καλό θα ήταν οι γονείς:
- Nα ακολουθήσουν τον κανόνα «3-6-9-12» του Γάλλου ψυχαναλυτή-ψυχίατρου Serge Tisseron. Ο κανόνας αυτός λέει: “όχι τηλεόραση πριν από τα τρία χρόνια, όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα έξι, καθόλου internet πριν από τα εννέα χρόνια και καθόλου κοινωνικά μέσα πριν από τα 12”.
- Να χρησιμοποιούν άλλα μέσα προκειμένου να καθησυχάζουν τα παιδιά (πχ. παιχνίδια, παραμύθια, μουσική).
- Να μην αμελούν σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί έχει εθιστεί στο διαδίκτυο ή δυσκολεύεται να αποδώσει στις μαθησιακές του υποχρεώσεις ή έχει μαθησιακές δυσκολίες.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6059409/#pone.0199959.ref039
Ένας από τους σκοπούς του CSI Institute είναι η άμεση, έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση όλων των πολιτών. Πάντα κοντά σας για ενημέρωση και επαγρύπνηση.