Ενδοοικογενειακή βία και Γυναικοκτονίες: ορισμοί, περιστατικά και νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα

Γράφει η Πελαγία η Σωτήρκου, φοιτήτρια Κοινωνιολογίας

Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, μετράμε κάποια από τα πιο στυγερά εγκλήματα εις βάρος γυναικών. Αξέχαστη έχει μείνει σε όλους μας η υπόθεση της φοιτήτριας, Ελένης Τοπαλούδη, η οποία βιάστηκε και δολοφονήθηκε από δύο νεαρούς άνδρες, επειδή αρνήθηκε να συνευρεθεί μαζί τους, καθώς και η πρόσφατη υπόθεση στην Μακρινίτσα στο Πήλιο, της γυναίκας που δολοφονήθηκε από τον πρώην σύζυγό της. Ερχόμαστε τώρα στην υπόθεση των Γλυκών Νερών, όπου ο σύζυγος της Κάρολαϊν, ομολόγησε πως εκείνος δολοφόνησε τη σύζυγό του και μητέρα του βρέφους τους, ενώ είχε πλάσει ολόκληρο σενάριο περί ληστείας στην κατοικία τους. Δυστυχώς ο προσωπικός χώρος πολλών θυμάτων από ασφαλές μέρος καταλήγει σε εφιάλτη.

Τί κοινό έχουν τα εγκλήματα αυτά; Ότι αποτελούν εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας και γυναικοκτονίες.

• Η ενδοοικογενειακή βία, αποτελεί μορφή έμφυλης βίας και διαδραματίζεται μέσα στην οικογένεια, στο νοικοκυριό. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για την λεκτική ψυχολογική/συναισθηματική, σωματική, σεξουαλική, οικονομική κακοποίηση ή απειλή βίας, που ασκείται μεταξύ (πρώην ή νυν) συζύγων/συντρόφων/μερών του συμφώνου συμβίωσης, ή μεταξύ άλλων μελών μιας οικογένειας
• Γυναικοκτονία, πρόκειται για ανθρωποκτονία γυναικών, από πρόθεση, επειδή είναι γυναίκες, αποτελεί ακραία μορφή έμφυλης και σεξιστικής βίας και έχει ως κίνητρο την άσκηση κοινωνικού ελέγχου στις επιλογές και τα σώματα των γυναικών. Η Νταϊάνα Ράσελ, κατέγραψε τον όρο γυναικοκτονία (femicide) (1976), ορίζοντας έτσι το εγκληματολογικό και ανθρωπολογικό αυτό φαινόμενο. Τα εγκλήματα αυτά, στηρίζονται σε αντιλήψεις ριζωμένες βαθιά στο χρόνο, σε εμπεδωμένες κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γυναίκες είναι κατώτερες και υποδεέστερες από την ανδρική εξουσία και “πρέπει” να «τιμωρηθούν» και να «ελεγχθούν» μέσω αυτής της βίας.
Στην Ελλάδα, οι δολοφονίες γυναικών δεν υπάγονται σε κάποια «ειδική κατηγορία» και εμπίπτει στην εκ προθέσεως ανθρωποκτονία (299 ΠΚ).
Στις περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας (ν. 3500/2006), η γυναικοκτονία ως αποτέλεσμα ενδοοικογενειακής βίας εμπίπτει είτε στην εκ προθέσεως ανθρωποκτονία (299 ΠΚ), είτε στη θανατηφόρα σωματική βλάβη (311 ΠΚ).
Μήπως άραγε θα έπρεπε να υπάρξει διαφοροποίηση στη ρύθμιση σε τέτοιου είδους εγκλήματα, ενώ παράλληλα να έχουν αναλογιστεί πολλά στοιχεία όπως πχ τα κίνητρα των δραστών;
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε ως κοινωνία, είναι πως κάποια στερεότυπα και αντιλήψεις που κυριαρχούσαν παλιότερα, σχετικά με τη θέση και τον ρόλο της γυναίκας, δεν πρέπει να εξακολουθούν να διαιωνίζονται. Αυτό εν μέρει, μπορεί να επιτευχθεί με τη σωστή μόρφωση και διαπαιδαγώγηση των ατόμων ήδη από την νεαρή ηλικία, μαθαίνοντας σε όλους, ανεξαιρέτως, τον σεβασμό, την ισότητα και την αλληλεγγύη που θα πρέπει να δείχνουν στον συνάνθρωπό τους, δίνοντας έμφαση σε κρίσιμα σημεία που διαμορφώνουν συμπεριφορές, δημιουργώντας σωστά πρότυπα μακριά από τοξικότητες και έμφυλους διαχωρισμούς.
Ας ελπίσουμε σε ένα καλύτερο μέλλον, όπου όλοι θα αισθάνονται ασφαλείς μέσα και έξω από την κατοικία τους!

ΠΗΓΕΣ
https://www.crimetimes.gr/%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%BD%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BA%CF%84%CE%BF-%CE%AD%CE%B3%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CE%BC/

https://diotima.org.gr/gynaikoktonia-i-proti-aitia-thanatoy/