Γράφει η Θέτις Δημητροπούλου, φοιτήτρια Ψυχολογίας
Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται όλο και συχνότερα σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής. Είναι όμως απόλυτα ασφαλή ή κρύβουν κινδύνους για απάτες και κλοπή δεδομένων;
Το πιο βασικό εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης είναι αυτήν τη στιγμή το ChatGPT: πρόκειται για ένα chatbot το οποίο είναι σε θέση να δέχεται ερωτήσεις και να απαντά με ανθρωπόμορφο τρόπο βοηθώντας στην επίλυση καθημερινών ζητημάτων. Η πιο πρόσφατη προσθήκη του ChatGPT υπολογίζεται να γίνει στο snapchat,πλατφόρμα την οποία χρησιμοποιούν κυρίως παιδιά, μέσω ενός βοηθού τεχνητής νοημοσύνης. Είναι όμως αυτό καλή ιδέα;
Μπορεί τα chatbot να είναι πολύ χρήσιμα γιατί βοηθούν στην επίλυση καθημερινών προβλημάτων, αλλά παράλληλα συλλέγουν τεράστιο αριθμό προσωπικών δεδομένων, όπως η τοποθεσία του χρήστη. Τα chatbots όπως το ChatGPT βρίσκονται διαθέσιμα στο διαδίκτυο για όλους αλλά το γεγονός ότι θα γίνουν χαρακτηριστικό μιας εφαρμογής, που χρησιμοποιείται κυρίως από νέα παιδιά θα πρέπει να μας κάνει να προσέξουμε κάποιες δικλίδες ασφαλείας, που αφορούν τη χρήση της εφαρμογής.
Είναι ασφαλές ένα chatbot για τα παιδιά;
Είναι αρκετά εύκολο μέσω κάποιου chatbot να διαδοθεί η παραπληροφόρηση και σαφώς ένα παιδί μικρής ηλικίας δεν είναι σε θέση να φιλτράρει σωστά της πληροφορίες, που θα δεχτεί ως απάντηση ή δε θα μπορέσει εύκολα να καταλάβει ποια δεδομένα μπορεί να μοιραστεί και ποια είναι επικίνδυνο να κοινοποιήσει. Υπάρχει πάντα και ο κίνδυνος το chatbot να διαδώσει εκφοβιστικές συμπεριφορές και οι δράστες να κρυφτούν πίσω από τη δικαιολογία ότι “το chatbot το έγραψε και δεν έχω ευθύνη”. Οι έφηβοι, συχνά, έχουν την τάση να ρισκάρουν και να δοκιμάζουν τα όρια τους κι έτσι αν αναρωτηθούν για κάποια επικίνδυνη ενέργεια το chatbot είναι αυτό που θα τους δώσει την απάντηση, αυξάνοντας ίσως έτσι τα ποσοστά βίας, ηλεκτρονικού εκφοβισμού ή απάτης.
Βέβαια, ίσως, το πιο ανησυχητικό να είναι το γεγονός ότι αυτός o βοηθός τεχνητής νοημοσύνης θα φαντάζει αρκετά αληθινός και θα παρομοιάζεται με “βοηθό-φίλο”.Ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να εξοικειωθούν οι χρήστες περισσότερο με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, που παρέχονται από τους δημιουργούς. Ωστόσο, το chatbot-βοηθός έχει φτάσει σε σημείο να αρνείται ότι είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης και να παρομοιάζεται με πραγματικό άνθρωπο. Αυτό μπορεί να μπερδέψει τα παιδιά και να τα κάνει να πιστεύουν ότι όντως πρόκειται για άνθρωπο κι έτσι να περνάνε ολοένα και περισσότερο χρόνο συνομιλώντας με το chatbot παρά με τους πραγματικούς τους φίλους. Ο κίνδυνος μεταφέρεται και σε ότι αφορά τη σχολική επίδοση, αφού όλο και περισσότεροι μαθητές θα χρησιμοποιούν το βοηθό προκειμένου να δώσει λύση στις εργασίες τους, ευνοώντας τη μηχανική σκέψη και τη λήψη έτοιμων απαντήσεων, γεγονός που υποβαθμίζει πλήρως το στόχο της παιδείας.
Τα προβλήματα φαίνεται να είναι όλο και βαθύτερα όταν κάποιος παίρνει την απόφαση να ενσωματώσει ένα εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης μέσα σε μια εφαρμογή ευρείας χρήσης και ειδικά από παιδιά. Κανείς δεν παραγνωρίζει το γεγονός ότι η νέα αυτή η γενιά θα είναι η πιο προετοιμασμένη να συμβιώσει με την τεχνητή νοημοσύνη και τα chatbots που θα γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς τους, βοηθώντας στις εργασίες, στη δουλειά ή στα χόμπι των παιδιών. Θα ήταν όμως αφελές να παραμερίσουμε όλους αυτούς τους κινδύνους που ενέχει η ευρεία και χωρίς σωστή εκπαίδευση χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και ειδικά ενός βοηθού-φίλου στο snapchat. Είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν καλή επιτήρηση ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ανησυχητικά σημάδια εξάρτησης με τη συνομιλία με το βοηθό ή κακής επιρροής στο παιδί αυτού του νέου αρκετά αμφιλεγόμενου φίλου.
Πηγή:
Η εθελοντική ομάδα του CSI Institute, αποτελούμενη από εξειδικευμένους επιστήμονες όπως, ψυχολόγους, εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους καθώς και τεχνικούς δικτύων & πληροφορικής, είναι κοντά σας παρέχοντας πληροφορία, ενημέρωση και γνώση μέσα από ποικίλα θέματα αρθρογραφίας.