Γράφει η Ιωάννα Τσακαλάκου
Η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών μέσω των κρυπτοαγορών αποτελεί μια από τις σύγχρονες μορφές παράνομης δραστηριότητας, που οργανωμένες εγκληματικές ομάδες αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες με σκοπό να προωθήσουν παράνομα ναρκωτικές ουσίες και να πετύχουν τον σκοπό τους. Οι κρυπτοαγορές αποτελούν πλατφόρμες στο σκοτεινό διαδίκτυο (dark web) που μπορούν να εξασφαλίσουν ανωνυμία στους χρήστες. Έτσι, καθιστά δύσκολο τον εντοπισμό και την σύλληψη τους από τις Αρχές.
Πιο συγκεκριμένα, οι κρυπτοαγορές λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο όπως το Amazon ή το eBay, καθώς οι πωλητές αναρτούν παράνομα προϊόντα όπως είναι οι ψυχοδραστικές ουσίες και οι αγοραστές, στην συνέχεια, μπορούν να επιλέξουν να αγοράσουν με ανωνυμία μέσω κρυπτονομισμάτων όπως είναι τα Bitcoins και το Monero. Το σημαντικότερο πλεονέκτημα που προσφέρουν οι συγκεκριμένες πλατφόρμες αποτελεί η προστασία της ταυτότητας των χρηστών, η οποία παρέχεται μέσω συγκεκριμένων προγραμμάτων, όπως είναι το The Onion Router (TOR). Ο συγκεκριμένος τρόπος συναλλαγής προσφέρει ασφάλεια και αξιοπιστία στον χρήστη, καθώς τα κρυπτονομίσματα δεν ανιχνεύονται εύκολα στις κινήσεις των κεφαλαίων. Έτσι, επιτρέπει στα μέλη των οργανωμένων εγκληματικών ομάδων να ξεπλένουν τα παράνομα κέρδη τους με μεγαλύτερη ευκολία όπως συμβαίνει στην διακίνηση ναρκωτικών ουσιών.
Επιπλέον, ένα, ακόμη, πλεονέκτημα αποτελεί ότι οι πωλητές των κρυπτοαγορών βασίζονται στη χρήση τεχνολογιών κρυπτογράφησης για την ανταλλαγή μηνυμάτων αλλά και στις συναλλαγές, άρα είναι πιο δύσκολος ο εντοπισμός τους. Ακόμη, οι συγκεκριμένες πλατφόρμες προσφέρουν σύστημα πληρωμών μέσω ενδιάμεσων λογαριασμών (escrow accounts), διασφαλίζοντας ότι τα χρήματα θα δεσμευτούν μόνο όταν ο αγοραστής επιβεβαιώσει την παραλαβή του προϊόντος.
Έτσι, οι οργανωμένες εγκληματικές οργανώσεις έχουν υιοθετήσει ως νέα μέθοδο διακίνησης ναρκωτικών, τις κρυπτοαγορές. Καθώς, τα οφέλη που προσφέρουν οι διαδικτυακές πωλήσεις υπερβαίνουν τους κινδύνους σύλληψης. Επιπλέον, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ορθολογικής επιλογής εκτιμάται ότι η διαδικτυακή πώληση ναρκωτικών αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη, καθώς μειώνει τους κινδύνους βίας και σύλληψης του ατόμου δια ζώσης. Καθώς, όλες οι δραστηριότητες από την προμήθεια και την πώληση των ναρκωτικών ουσιών λαμβάνει χώρα πίσω από μια οθόνη υπολογιστή και το πρόβλημα της φυσικής ανασφάλειας απουσιάζει, γεγονός που προσελκύει περισσότερο έναν εγκληματία να δρα πίσω από το πέπλο της ανωνυμίας.
Οι συγκεκριμένες ομάδες λειτουργούν με χαλαρές ιεραρχίες και ευέλικτες δομές, οι οποίες εξαρτώνται από την χρήση ψηφιακών δεξιοτήτων για την αποτελεσματική διαχείριση των δραστηριοτήτων τους. Έτσι, η απουσία φυσικών περιορισμών στις κρυπτοαγορές οδηγεί τις οργανωμένες εγκληματικές ομάδες να διακινούν τις ψυχοδραστικές ουσίες διεθνώς χωρίς να υπάρχει ο φόβος για σύγκρουση με άλλες εγκληματικές ομάδες ούτε να υπάρχουν εδαφικά όρια ανάμεσα στις οργανωμένες εγκληματικές οργανώσεις.
Ωστόσο, παρατηρείται ότι η ισχύ της αγοράς των ναρκωτικών ουσιών γίνεται περισσότερο αντιληπτή κατά την διάρκεια του COVID-19, ώστε για να μπορέσει να συνεχίσει το εμπόριο ναρκωτικών, άρχισαν να χρησιμοποιούν περισσότερο υπηρεσίες μηνυμάτων με κρυπτογράφηση και διαδικτυακών πόρων, ψηφιοποιώντας περισσότερο τις αγορές ναρκωτικών, αλλά εφαρμόζοντας και την κατ’ οίκον παράδοση (delivery).
Όμως, αν και οι Αρχές συχνά προσπαθούν να τους εντοπίσουν είτε σε εθνικό είτε σε διεθνές επίπεδο, δεν μπορούν να τους αποκρυπτογραφήσουν και στην συνέχεια να προχωρήσουν σε συλλήψεις. Παρόλα αυτά, υπάρχουν επιχειρήσεις των Αρχών που έχουν στεφθεί με επιτυχία. Παράδειγμα αποτελεί η επιχείρηση SpecTor που αφορά μια συντονισμένη διεθνής προσπάθεια που εκτείνεται σε τρεις ηπείρους, από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Νότια Αμερική έως και την Ευρώπη, για διακίνηση φαιντανύλης και οπιοειδών στο σκοτεινό διαδίκτυο. Αποτελεί μια από τις σημαντικότερες και μεγαλύτερες επιχειρήσεις, εφόσον αριθμούν λίγες στο σύνολο τους, καθώς περιλάμβανε 288 συλλήψεις και κατασχέσεις όπλων, 850 κιλών ναρκωτικών ουσιών αλλά και 53,4 εκατομμυρίων δολαρίων σε μετρητά και κρυπτονομίσματα.
Εν κατακλείδι, η μετάβαση των οργανωμένων εγκληματικών οργανώσεων στο χώρο των κρυπτοαγορών έχει μειώσει αξιοσημείωτα τους κινδύνους σύλληψης και βίας, καθιστώντας τις παράνομες δραστηριότητες να είναι πιο ελκυστικές. Ωστόσο, η χρήση των συγκεκριμένων αγορών είναι ακόμη μικρή σε σύγκριση με το συνολικό εμπόριο ναρκωτικών ουσιών διεθνώς. Για αυτό, η καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών στις κρυπτοαγορές αποτελεί πρόκληση, καθώς οι μέθοδοι επιβολής του νόμου είναι περιορισμένες σχετικά με τον κυβερνοχώρο. Άρα, υπάρχει ανάγκη για συνεργασία των διεθνών οργανισμών και η χρήση νέων τεχνολογιών για την παρακολούθηση συναλλαγών με κρυπτονομίσματα. Επιπλέον, είναι σημαντικής σημασίας η ενίσχυση της εφαρμογής των κανόνων για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, καθώς και η συμμόρφωση των παρόχων υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων. Τέλος, είναι εξίσου σημαντικό οι Αρχές να εντείνουν τις προσπάθειες καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών ουσιών μέσω των διαδικτυακών πλατφόρμων, σε συνδυασμό με τεχνολογικές λύσεις, διεθνή συνεργασία και νομοθετικές παρεμβάσεις.
Πηγές
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S294979142300026X#screen-reader-main-title
https://www.ektepn.gr/sites/default/files/2021-06/3.EMCDDA%20COVID19%20TRENDSPOTER.pdf
Η εθελοντική ομάδα του CSI Institute, αποτελούμενη από εξειδικευμένους επιστήμονες όπως, ψυχολόγους, εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους καθώς και τεχνικούς δικτύων & πληροφορικής, είναι κοντά σας παρέχοντας πληροφορία, ενημέρωση και γνώση μέσα από ποικίλα θέματα αρθρογραφίας.