Από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, μια νέα αρχή που μπορεί να μας τρομάζει

Γράφει ο Φλώρου Γεώργιος, Φοιτητής Ψυχολογίας

Μια πολύ δύσκολη χρονιά τελείωσε και επιτέλους έφτασε η στιγμή για μια νέα αρχή. Το άγχος και η κούραση των πανελληνίων, τα συνεχή διαγωνίσματα και οι τύψεις όταν ξεκουράζεσαι αντί να διαβάζεις πλέον έχουν τελειώσει. Τη θέση όλων αυτών πρόκειται να πάρει η φοιτητική ζωή, με τα θετικά και τα αρνητικά της, τα οποία θα ανακαλύψει ο καθένας με τον καιρό.

Αφήνοντας πίσω το σχολείο και μπαίνοντας στο πανεπιστήμιο έρχεται κανείς αντιμέτωπος με κάτι εντελώς καινούργιο. Οι συμμαθητές, τους οποίους ήξερε όλους ονομαστικά, πλέον είναι συμφοιτητές από τους οποίους μάλλον δε θα γνωρίσει ποτέ τους περισσότερους. Τα μαθήματα είναι σε μεγάλο βαθμό μη υποχρεωτικά και είναι στην δική του κρίση και ευχέρεια τι και πως θα παρακολουθεί. Ακόμη και σαν έκταση η σχολή θα είναι μάλλον πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι το σχολείο.

Πέρα από το περιβάλλον έρχονται αλλαγές και στην κοινωνική ζωή του ατόμου όταν ξεκινά τις σπουδές του. Δημιουργούνται μεγάλες παρέες που συχνά οδηγούν σε σημαντικές φιλίες. Μέσα από την σχολή θα γνωρίσει κανείς πολλά άτομα και θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει και να ξεχωρίσει αυτά με τα οποία ταιριάζει περισσότερο. Δίνεται η ευκαιρία για νέες εμπειρίες, νέους τρόπους διασκέδασης και νέα ενδιαφέροντα.

Αν μάλιστα κάποιος αλλάξει πόλη όλα αυτά συμβαίνουν ακόμη πιο έντονα. Πλέον θα χρειαστεί να μείνει μόνος του, να αναλάβει ευθύνες και να αποκτήσει προνόμια που δεν είχε μέχρι τώρα. Θα δει και θα ζήσει νέα πράγματα, θα κάνει νέες γνωριμίες και θα έρθει ένα βήμα πιο κοντά στην αυτονομία και την ανεξαρτησία. 

Όλες αυτές οι αλλαγές δεν έρχονται όμως χωρίς κάποιο κόστος. Όταν αφήνεις πίσω σου όλα όσα ήξερες μέχρι τώρα και καλείσαι να αντιμετωπίσεις μια νέα κατάσταση είναι λογικό να νιώθεις άγχος και φόβο, και το πέρασμα στην φοιτητική ζωή σου δίνει πολλές αφορμές για αυτό. Μπορεί να ανησυχείς για τις παρέες, για τα μαθήματα, για την ζωή μακριά από την οικογένειά σου και για ένα σωρό άλλες καταστάσεις. Η ρουτίνα που είχες συνηθίσει μέχρι τώρα ξαφνικά σπάει και βρίσκεσαι να βαδίζεις σε άγνωστα για σένα μονοπάτια.

Οι άνθρωποι έχουμε μια τάση να επιζητούμε την σταθερότητα και όταν αυτή απειλείται μπορεί να παγώσουμε, να μην ξέρουμε πως να δράσουμε και να νιώθουμε χαμένοι. Η τάση αυτή είναι μάλιστα τόσο δυνατή που ακόμη και μικρότερες αλλαγές μπορεί να μας κάνουν να παραλύσουμε. Όμως αν θέλουμε να πάμε μπροστά πρέπει να έρθουμε αντιμέτωποι με όλα αυτά που μας τρομάζουν, έστω και σταδιακά με ένα βήμα την φορά.

Πως μπορούμε λοιπόν να διαχειριστούμε την αλλαγή γενικότερα και τις αλλαγές της φοιτητικής ζωής ειδικότερα; Χρειάζεται να περιορίσουμε αυτή την αβεβαιότητα και να νιώσουμε ότι είμαστε ικανοί και έχουμε τον έλεγχο. Έτσι:

• Προσπαθούμε να διατηρήσουμε θετική στάση. Όποτε νιώθουμε το άγχος να μας καταβάλει μπορούμε να εστιάσουμε σε κάτι θετικό. Για παράδειγμα μπορεί να έχουμε “χάσει” τις παρέες μας από το σχολείο και να μην ξέρουμε κανέναν, αλλά είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να γνωρίσουμε νέα άτομα, με τα οποία ενδέχεται να ταιριάξουμε πολύ!

• Ακούμε το σώμα μας. Το άγχος έχει πολλά σωματικά σημάδια και αν μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε είναι ευκολότερο να τα διαχειριστούμε. Μόλις νιώσουμε την καρδιά μας να “τρέχει” ή να έχουμε έναν “κόμπο” στο λαιμό μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια και να πάρουμε μια βαθιά ανάσα για 4 δευτερόλεπτα, κρατάμε την αναπνοή μας για 7 δευτερόλεπτα και έπειτα εκπνέουμε για 8. Συνεχίζοντας το για λίγα λεπτά μπορούμε να ηρεμήσουμε το σώμα μας σημαντικά!

• Εστιάζουμε σε πράγματα που έχουν μείνει σταθερά. Ακόμη και αν όλα γύρω μας αλλάξουν εμείς είμαστε αυτοί που ήμασταν και πριν. Ακόμη και αν έχουμε μεγαλύτερη απόσταση οι φίλοι μας παραμένουν φίλοι μας. Ίσως έχουμε κάποιο χόμπι ή ασχολία που μπορούμε να συνεχίσουμε και τώρα. 

• Εστιάζουμε σε πράγματα που είναι στο δικό μας έλεγχο. Πολλές φορές μπορεί να φοβόμαστε την αλλαγή γιατί θεωρούμε ότι είμαστε έρμαια της. Αυτό όμως δεν ισχύει. Υπάρχουν πράγματα που εξαρτώνται από εμάς. Είναι στο δικό μας χέρι για παράδειγμα το αν και πως θα μιλήσουμε σε κάποιον άγνωστο συμφοιτητή μας ή το πόσο συχνά θα επικοινωνούμε με την οικογένεια μας.

• Θυμόμαστε πάντα ότι δεν πειράζει να αποτύχουμε. Είναι φυσιολογικό όταν αντιμετωπίζουμε νέες καταστάσεις να κάνουμε λάθη. Μπορεί να μην κάνουμε αμέσως παρέες ή να δυσκολευόμαστε να μείνουμε μόνοι μας, αλλά με τον καιρό μπορούμε να τα καταφέρουμε. 
• Δε φοβόμαστε να δοκιμάσουμε νέα πράγματα. Όσο σημαντικό είναι να διατηρούμε μια αίσθηση ελέγχου, άλλο τόσο σημαντικό είναι να προκαλούμε τον εαυτό μας στα όρια που μπορούμε. Ο μόνος τρόπος να κάνουμε ένα βήμα μπροστά είναι κάνοντας κάτι καινούργιο και αυτό χρειάζεται θάρρος.

Οι αλλαγές είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής και δεν χρειάζεται να μας τρομάζουν. Όσο διατηρούμε θετική στάση και βάζουμε τα δυνατά μας μπορούμε να τα καταφέρουμε και, μέσα από την αλλαγή, να βελτιωθούμε και να κάνουμε τη ζωή μας πιο ενδιαφέρουσα. Δεν υπάρχει οπότε κανένας λόγος να τις φοβόμαστε.