Πρόσφατη έρευνα του BBC αποκάλυψε δεκάδες σελίδες στο Facebook που φέρονται να πωλούν θανατηφόρο δηλητήριο σε άτομα με αυτοκτονικές τάσεις. Πως λειτουργούν όμως οι συγκεκριμένοι απατεώνες;
«Είναι αργά, ανοίγω το WhatsApp και βλέπω ένα μήνυμα από τον έμπορο, ο οποίος ισχυρίζεται ότι μπορεί να μου πουλήσει θανατηφόρα χάπια. Η ελάχιστη παραγγελία είναι 100 γραμμάρια και θα σας κοστίσει 150 λίρες. Συσκευάζονται σε διακριτικό περιεχόμενο και στέλνονται από τη Ντουάλα του Καμερού».
Ο έμπορος ζητάει να μάθει που είμαι και πόσο σκοπεύω να παραγγείλω. Τον ρωτάω αν πρέπει να πιστέψω τους ισχυρισμούς που εμφανίζονται στη σελίδα του: είναι τα χάπια πραγματικά θανατηφόρα;
«Είναι αλήθεια, αλλά ελπίζω να ξέρετε πραγματικά τι θέλετε! Εγώ απλά πουλάω».
Έπειτα μου περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια πώς θα πρέπει να κάνω χρήση των χαπιών και πώς θα δράσουν. Δεν με ρωτάει αν έχω ζητήσει βοήθεια, δεν προσπαθεί να με αποτρέψει, ούτε να με κάνει να σκεφτώ τις συνέπειες που μπορεί να έχουν οι ενέργειες μου, για την οικογένεια και τους φίλους μου. Γι’ αυτόν είναι απλώς μία ακόμα συναλλαγή.
“Το κάνουμε εδώ και πολύ καιρό”
Όλα ξεκίνησαν με ένα βίντεο που βρήκα τυχαία, στο Facebook, όπου έδειχνε το χέρι κάποιου να ανοίγει ένα κουτί που περιέχει μια πλαστική σακούλα γεμάτη με χοντρά λευκά χάπια. Το βίντεο υποτίθεται ότι έδειχνε θανατηφόρα χάπια προς πώληση. Ο πωλητής ήταν ξεκάθαρος στη σελίδα του στο Facebook, περιγράφοντας το δηλητήριό του ως “99% καθαρό”.
Η χημική ουσία που ισχυρίστηκε ότι πουλούσε, έχει βιομηχανικές χρήσεις, ορισμένες από τις οποίες ο πωλητής αναφέρεται στη σελίδα του.
Αλλά ανάμεσα στις υποσχέσεις του για “ανταγωνιστικές τιμές” και “γρήγορη παράδοση”, βρήκα επίσης δημοσιεύσεις που περιγράφουν ότι τα χάπια του θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από κάποιον που σχεδιάζει να αυτοκτονήσει.
Χρησιμοποιώντας με, ως δυνητικό πελάτη, άρχισα να του στέλνω μήνυμα. Ήθελα να δω πόσο μακριά θα πήγαινε τα ψέματά του.
Μου υποσχέθηκε γρήγορη παράδοση εάν τον πλήρωνα χρησιμοποιώντας κάποιο κρυπτονόμισμα, κάτι που θα τον βοηθούσε να παραμείνει ανώνυμος. Είπα ότι ανησυχούσα για τη νομιμότητα της συμφωνίας: στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι παράνομο να πουλάτε αυτό το συγκεκριμένο χημικό σε οποιονδήποτε δεν διαθέτει άδεια. Αλλά μου είπε ότι δεν ήταν εμπόδιο.
“Το κάνουμε εδώ και πολύ καιρό”, έγραψε. “Να είστε σίγουροι, θα έχετε το προϊόν σας.”
Δίκτυο απάτης
Αρχικά, νόμιζα ότι η σελίδα στο Facebook ήταν έργο ενός απλού δόλιου πωλητή, αλλά σύντομα έγινε σαφές ότι δεν ήταν μόνος. Βρήκα περισσότερες από 60 σελίδες που ισχυρίζονται ότι πουλούσαν αυτό το συγκεκριμένο δηλητήριο, οι περισσότερες από αυτές προωθούσαν ανοιχτά τα χάπια ως εργαλείο αυτοκτονίας.
“Θέλετε να αγοράσετε [τα χάπια] επειδή έχετε κουραστεί από αυτήν τη ζωή και τα χρειάζεστε για να την τερματίσετε;” ρώτησε μας.
Η ανατομία μιας απάτης
Δημιουργώντας μια σελίδα αφιερωμένη σε αυτό το δηλητήριο, ο απατεώνας δημιουργεί επί της ουσίας ,έναν πάγκο αγοράς που μπορεί εύκολα να βρεθεί στο Facebook. Άτομα που έχουν αυτοκτονικές τάσεις μπορεί να αναζητήσουν τέτοιες χημικές ουσίες και να βρουν αυτές τις σελίδες. Πληρώνουν τους πωλητές, τα χάπια όμως δεν παραδίδονται ποτέ. Ο έμπορος εκμεταλλεύεται ευάλωτα άτομα για το κέρδος.
“Είναι πολύ απίθανο [τα θύματα] να το αναφέρουν στις αστυνομικές αρχές “, λέει ο Τζέικ Μουρ, πρώην αστυνομικός και ειδικός στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο στην εταιρεία ασφάλειας Διαδικτύου Eset.
Η αντιπαράθεση
Ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσω τον έμπορο που στέλναμε γραπτά μηνύματα.
Αφού αποκάλυψα ότι ήμουν δημοσιογράφος του BBC, έμεινε σιωπηλός για μερικές μέρες. Αλλά τελικά απάντησε στα κείμενά μου, ισχυριζόμενος , ότι η επιχείρησή του δεν παραβίασε κανέναν νόμο. Αρνήθηκε επίσης να αποκαλύψει την ταυτότητά του ή το όνομα και τη φυσική διεύθυνση της επιχείρησής του (εάν υπήρχε ποτέ).
Πήγα στο Facebook με τα στοιχεία που συγκέντρωσα. Αρχικά, κατάργησαν ορισμένες από τις σελίδες σε χώρε όμως όπου είναι δυνατό να αγοραστεί αυτό το δηλητήριο χωρίς άδεια, οι σελίδες παρέμειναν προσβάσιμες.
Αμέσως μόλις ζήτησα περισσότερες λεπτομέρειες από το Facebook, η εταιρεία άλλαξε γνώμη και αφαίρεσε όλες τις σελίδες. Σε μια δήλωση το Facebook είπε: “Δεν επιτρέπουμε περιεχόμενο στην πλατφόρμα μας που ενθαρρύνει την αυτοκτονία και απαγορεύουμε την πώληση ναρκωτικών αυτού του είδους.
“Αφαιρέσαμε αμέσως τις σελίδες που εντοπίστηκαν από το BBC και πραγματοποιήσαμε λεπτομερή έρευνα, αφαιρώντας μια σειρά από άλλες σελίδες που παραβιάζουν την ίδια δραστηριότητα.”
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το εμπόριο αυτής της συγκεκριμένης χημικής ουσίας ελέγχεται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Εκπρόσωπος του Υπουργείου είπε: “Η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει στους εγκληματίες να παρασύρουν ευάλωτα άτομα στο διαδίκτυο και οι εταιρείες τεχνολογίας θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για την προστασία των χρηστών τους. Θα νομοθετήσουμε το συντομότερο δυνατό μια νέα εφαρμογή φροντίδας σε διαδικτυακές εταιρείες για την προστασία των χρηστών τους από παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο.”
Ωστόσο, η απόφαση του Facebook να αφαιρέσει όλες τις σελίδες που εντοπίστηκαν από το BBC δεν απέτρεψε τους απατεώνες. Νέες σελίδες που ισχυρίζονται ότι πωλούν το δηλητήριο έχουν εμφανιστεί στο διαδίκτυο τις τελευταίες ημέρες.
Ο Τζέικ Μουρ, προτείνει μια λύση που πολλές εταιρείες τεχνολογίας χρησιμοποιούν για να περιορίσουν μια σειρά από άλλες δυνητικά επιβλαβείς συμπεριφορές.
Εάν το Facebook “μπορούσε να αφαιρέσει το όνομα του δηλητηρίου από τη χρήση του σε σελίδες, τότε μπορεί να επιτευχθεί ένας τρόπος εξάλειψης αυτού του προβλήματος!’’
Μετάφραση – Απόδοση : Χριστιάνα Ευσταθίου
Πηγή : ΒΒC
Ονομάζομαι Κέλλυ Ιωάννου. Είμαι Υπ. Διδάκτωρ Ψηφιακής Εγκληματολογίας και Τrauma Coach. Ως Διευθύντρια του CSI Institute, υποστηρίζω θερμά το όραμα του Ινστιτούτου που προάγει εκπαιδευτικούς και κοινωφελείς σκοπούς όπως την πρόληψη και την αντιμετώπιση θεμάτων ασφαλείας στο διαδίκτυο. Διαθέτω κλινική εμπειρία στον τομέα του Hλεκτρονικού Τραύματος (εξαρτήσεις από διαδίκτυο/ διαδικτυακούς εκβιασμούς, εκφοβισμούς, παρενοχλήσεις κ.ο.κ) και είμαι ιδρύτρια του Traumahelp, του μοναδικού κέντρου στην Ελλάδα για τη θεραπεία και την αποκατάσταση του ηλεκτρονικού τραύματος.