«Γρήγορα – Γρήγορα, φωτιά.. τρέξτε», «Ναι, πυροσβεστική εκεί;» , «Σώστε μας, το σπίτι καίγεται, η φωτιά είναι σε απόσταση αναπνοής», «Ναι, 199 εκεί; Οι καπνοί μας έχουν περικυκλώσει, βοήθεια» , «Εγώ και ο σύζυγός μου έχουμε εγκλωβιστεί στο αυτοκίνητο, μας παρέσυρε το νερό» , «Τροχαίο, γρήγορα, τρέξτε να απεγκλωβίσετε 3 άτομα, καθώς η σύγκρουση ήταν σφοδρή»… Τα επόμενα λεπτά επικρατεί πανικός, αναστάτωση αλλά γρήγορα, οι κατάλληλα εκπαιδευμένοι άνθρωποι ανασυγκροτούνται και είναι έτοιμοι να ριχτούν στη μάχη για να αντιμετωπίσουν το κάθε περιστατικό, δίχως δεύτερη σκέψη. Είναι λίγα από τα τηλεφωνήματα που δέχονται καθημερινά οι άνθρωποι του Πυροσβεστικού Σώματος, οι λεγόμενοι Πυροσβέστες ή αλλιώς «κόκκινοι ήρωες», όπως μπορεί να τους αποκαλέσει κάποιος.
Αυτοί οι άνθρωποι, πολύ συχνά, έρχονται αντιμέτωποι με απαιτητικές συνθήκες, βιώνουν πίεση σε μεγάλο βαθμό, νιώθουν άγχος, φόβο, αγωνία και γενικά καλούνται να πάρουν αποφάσεις σε άμεσο χρόνο υπό δύσκολες συνθήκες. Τόσο η ψυχολογική πίεση όσο και η σωματική που δέχονται οι άνθρωποι του Πυροσβεστικού Σώματος, είναι αρκετά για να προκληθεί γρήγορα το εργασιακό – επιχειρησιακό άγχος, το οποίο λόγω της ιδιαιτερότητας του επαγγέλματος ολοένα και αυξάνεται, κυρίως δε κατά τη διάρκεια επέμβασης δύσκολων συμβάντων που καλούνται να βγάλουν εις πέρας.
Όμως, είναι καλό και σημαντικό θα έλεγα, να μην ξεχνάμε και την οικογένεια αλλά και τα κοντινά άτομα των Πυροσβεστών, αυτά που αγωνιούν και φοβούνται για το ποια θα είναι η έκβαση του κάθε περιστατικού, καθώς είναι ένα από τα επαγγέλματα που οι κόκκινοι αυτοί ήρωες έρχονται άμεσα αντιμέτωποι με τον κίνδυνο. Αυτές οι εμπειρίες, λοιπόν, μπορούν να προκαλέσουν σωματικές και συναισθηματικές αντιδράσεις οι οποίες μπορούν να διαρκέσουν για μικρό ή ακόμα και για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά το συμβάν. Ως αποτέλεσμα των καθηκόντων εργασίας και εμπειριών, οι πυροσβέστες εκτίθενται σε υψηλό εργασιακό άγχος, με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς να διαγιγνώσκονται με Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (PTSD – Post Traumatic Stress Disorder).
Είναι μια διαταραχή που συνδέεται με Στρεσογόνους Παράγοντες και τραυματικά περιστατικά καθώς επίσης αναπτύσσεται σε ανθρώπους που έχουν υποστεί ένα τραύμα. Τραύμα είναι κάθε γεγονός που είναι επιβλαβές και έχει μακροχρόνια επίδραση στην ευημερία και ψυχική υγεία του ατόμου. Δυστυχώς, είναι κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη εργασιακή απόδοση, να θέσει σε κίνδυνο την δημόσια ασφάλεια και να οδηγήσει παράλληλα σε ατομικές – κοινωνικές συνέπειες.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι «κόκκινοι ήρωες», οι δικοί μας ήρωες χρειάζονται μια «στήριξη ψυχής», κατανόηση, αλληλεγγύη και υποστήριξη, γιατί μέσα από τη δική μας αλληλοϋποστήριξη νιώθουν και αυτοί ότι αναγνωρίζουμε την βοήθειά τους και το έργο τους.
Να είσαι ευγνώμων… Η Ευγνωμοσύνη είναι ανάμνηση που αποτυπώνεται στην καρδιά και όχι στο μυαλό. Μην κρίνεις πράξεις, γιατί δεν γνωρίζεις το λόγο αλλά ούτε και υπό ποιες συνθήκες ο άνθρωπος αυτός ή η ομάδα τέθηκε να πάρει τη συγκεκριμένη απόφαση που τελικά πήρε. Δεν ήσουν εκεί, δεν ήμουν εκεί, δεν ήμασταν εκεί. Σκέψου διακριτικά και ανθρώπινα. Οφείλουμε να ‘‘βλέπουμε’’ και πίσω από τα γεγονότα. Οφείλουμε να έχουμε ενσυναίσθηση, αγάπη, στοργή και ευγνωμοσύνη σε καθετί που μας προσφέρεται, απέναντι σε ανθρώπους που βοηθάνε με όλη τους τη δύναμη και τη θέληση ψυχής. Να είσαι δίπλα σε αυτούς και όχι απέναντι.
Μην ξεχνάς, μια καλή κουβέντα μπορεί να είναι κάτι απλό και άμεσο, αλλά μπορεί να αποτυπωθεί για πάντα στο μυαλό του συνανθρώπου σου, που πραγματικά το έχει ανάγκη.
‘‘Η απαισιοδοξία είναι θέμα διάθεσης.
Η αισιοδοξία είναι θέμα θέλησης’’
Ονομάζομαι Ιωάννα Σκλιάμη, είμαι πτυχιούχος του Τμήματος Θεολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είμαι απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Μητροπολιτικού Κολλεγίου και μεταπτυχιακή φοιτήτρια (MSc) εγκληματολογίας στο University of Nicosia. Είμαι κάτοχος εξειδικευμένων προγραμμάτων πάνω στην Εγκληματολογία, Ανακριτική και Δικαστική Ψυχολογία. Συνεργάζομαι με το CSI Institute, συμμετέχοντας στην συγγραφή άρθρων, βοηθώντας σε διάφορες δράσεις κατακτώντας, παράλληλα, και μια θέση στο Hr του Ινστιτούτου.