Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης προχωρά με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και οι δυνατότητές της άπτονται πολλών διαφορετικών θεμάτων. Μια πρόσφατη έρευνα ωστόσο έριξε φως σε μια όχι και τόσο θετική πλευρά αυτών. Πολλές εταιρίες ανάπτυξης της AI έχουν ενσωματώσει εργαλεία που μπορούν να ΄΄ξανά ζωντανέψουν΄΄ άτομα που έχουν φύγει από τη ζωή! Ειδικότερα, μέσω αρχείων που θα έχει τη δυνατότητα να φορτώσει ο χρήστης, το bot δύναται να υιοθετήσει τη φωνή, την όψη, αλλά, και το χαρακτήρα του νεκρού. Και το πρόβλημα δε σταματά εκεί.
Βέβαια, το παραπάνω ζήτημα εγείρει μια σειρά από πολλά ηθικά ερωτήματα. Το πιο σημαντικό αυτών είναι η περαιτέρω ψυχολογική επιβάρυνση των συγγενών και αγαπημένων του νεκρού. Ο χαμός ενός δικού μας ανθρώπου είναι μια πολύ στενάχωρη κατάσταση και ιδιαιτέρως επιβαρυντική για την ψυχολογία μας. Επομένως, ένα τέτοιο εργαλείο ίσως επιδεινώσει μια ήδη εύθραυστη κατάσταση.
Η έρευνα επίσης αναφέρει κάτι που μοιάζει σαν να βγήκε από ταινία τρόμου. Οι εταιρίες αυτές ίσως χρησιμοποιήσουν αυτά τα deadbots ως διαφημιστικές ειδοποιήσεις. Δηλαδή, θα έχουν τα δυνατότητα να στέλνουν ενημερώσεις σχετικά με τις υπηρεσίες που προσφέρει η εκάστοτε εταιρία ή να ΄΄σπαμάρουν΄΄ διαφημίσεις με προϊόντα, με αποτέλεσμα ο χρήστης να πέφτει θύμα διαδικτυακού stalking από την προσομοίωση του νεκρού (stalked by the dead)!
Ακόμα και όσοι επιθυμούν αυτήν την επικοινωνία με το θανόντα και αισθάνονται καλύτερα μέσω της αλληλεπίδρασης, είναι πιθανόν να νιώσουν ένα τεράστιο συναισθηματικό βάρος, ενώ θα είναι πολύ δύσκολο αργότερα να διακόψουν την επικοινωνία με το deadbot, οδηγώντας σε ακόμα βαθύτερη ψυχολογική ζημιά.
Υποδεικνύοντας τα παραπάνω ζητήματα, το Πανεπιστήμιο του Cambridge θέτει κάποια ερωτήματα μέσω του παρακάτω σεναρίου. Έστω ότι η γιαγιά μιας 28χρονης κοπέλας πεθαίνει και η εγγονή της αποφασίζει να δημιουργήσει ένα deadbot, ανεβάζοντας τα κατάλληλα αρχεία. Τότε, η AI δημιουργεί μια πιστή προσομοίωση της γιαγιάς και δίνει το δικαίωμα στην κοπέλα να την καλεί όποτε εκείνη επιθυμεί. Μετά από λίγο καιρό, ωστόσο, η ψηφιακή μορφή της γιαγιάς αρχίζει και προτείνει στην εγγονή της υπηρεσίες και προϊόντα ενώ συζητούν. Ουσιαστικά, αν οι άνθρωποι δημιουργήσουν ισχυρούς δεσμούς με αυτές τις προσομοιώσεις, θα γίνουν ιδιαιτέρως ευάλωτοι στη χειραγώγηση.
Το παραπάνω σενάριο είναι ικανό να αναδείξει τεράστια ηθικά ζητήματα, τα οποία χρήζουν επίλυσης. Ενώ η δημιουργία τέτοιων προσομοιώσεων είναι πιο κοντά από ποτέ, φαίνεται πως τα προβλήματα που ανακύπτουν λογικά δεν έχουν λυθεί. Η δημιουργία deadbots δεν μπορεί να απαγορευτεί. Όμως, οι αρμόδιες αρχές μπορούν και πρέπει να προχωρήσουν στην απόφαση μέτρων με σκοπό την προστασία των χρηστών. Σίγουρα, το μέλλον αναμένεται με ενδιαφέρον, μετά και την δημοσίευση της παραπάνω έρευνας.
Πηγές:
Ονομάζομαι Ραφαήλ Αδαμίδης και είμαι απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, καθώς και του Μεταπτυχιακού Προγράμματος της Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Είμαι εθελοντής αρθρογράφος στο Διεθνές Ινστιτούτο Κυβερνοασφάλειας (CSI Institute).