Η 19η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί από το 2000 ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Κακοποίησης. Η παιδική κακοποίηση αφορά τα ανήλικα άτομα και περιλαμβάνει όλες τις μορφές βίας, είτε έχει διαπραχθεί από γονείς ή άλλους φροντιστές, είτε από συνομηλίκους, είτε από ερωτικούς συντρόφους, είτε από αγνώστους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 2016, 1 δισεκατομμύριο παιδιά ηλικίας 2-17 ετών έχουν βιώσει σωματική, σεξουαλική ή συναισθηματική βία ή παραμέληση μέσα σε διάστημα ενός έτους.
Τα είδη της παιδικής κακοποίησης
- Η κακοποίηση (συμπεριλαμβανομένης της τιμωρίας) περιλαμβάνει σωματική, σεξουαλική και ψυχολογική/συναισθηματική βία, παραμέληση βρεφών, παιδιών και εφήβων από γονείς, φροντιστές και άλλες μορφές εξουσίας στο σπίτι, στο σχολείο και σε άλλα πλαίσια.
- Ο εκφοβισμός -συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού εκφοβισμού– είναι η ανεπιθύμητη επιθετική συμπεριφορά από ένα άλλο παιδί ή ομάδα παιδιών. Περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενη σωματική, ψυχολογική ή κοινωνική βλάβη και λαμβάνει χώρα στο σχολείο ή σε άλλα μέρη που συγκεντρώνονται παιδιά, αλλά και διαδικτυακά.
- Η συντροφική βία περιλαμβάνει σωματική, ψυχική και συναισθηματική βία από έναν ερωτικό σύντροφο και συνήθως επηρεάζει τις γυναίκες και τα κορίτσια. Ο εξαναγκασμός σε γάμο είναι ένα παράδειγμα συντροφικής βίας σε ανήλικα κορίτσια.
- Η σεξουαλική βία περιλαμβάνει μη συναινετική ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή ή απόπειρα, ενέργειες σεξουαλικής φύσης χωρίς επαφή, ενέργειες σεξουαλικού εμπορίου ανθρώπων (trafficking) και διαδικτυακή εκμετάλλευση.
- Η συναισθηματική ή ψυχολογική βία περιλαμβάνει περιορισμό των κινήσεων του παιδιού, εξευτελισμό, χλευασμό, απειλές, εκφοβισμό και οποιαδήποτε εχθρική μη σωματική αντιμετώπιση.
Διαδικτυακή βία κατά των παιδιών
Καθώς τα παιδιά ξοδεύουν όλο και περισσότερο χρόνο σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή σε διαδικτυακά παιχνίδια, οι δράστες έχουν βρει νέους τρόπους να προσεγγίζουν παιδιά και να επικοινωνούν μαζί τους, με σκοπό την παραπλάνηση και την κακοποίηση. Πολλά εγκλήματα έχουν μεταφερθεί από το φυσικό στο διαδικτυακό περιβάλλον, επειδή στο διαδίκτυο είναι πιο εύκολο να κρύψει κανείς την ταυτότητά του και να παραπλανήσει τα θύματά του. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, το διαδίκτυο διευκολύνει μία σειρά από επιβλαβείς πράξεις εναντίον παιδιών.
- Διαδικτυακή αποπλάνηση ανηλίκου (grooming): συμβαίνει όταν ένας ενήλικας έρχεται σε επαφή µέσω του διαδικτύου µε ένα παιδί ή έφηβο προκειµένου να το συναντήσει από κοντά και να το εκµεταλευτεί.
- Σεξουαλικός εκβιασμός: είναι η απειλή διανομής γυμνών, προσωπικών ή ντροπιαστικών φωτογραφιών ή βίντεο σεξουαλικής φύσης χωρίς τη συναίνεση του θύματος, συνήθως με σκοπό την αποστολή επιπλέον υλικού, διάφορες σεξουαλικές πράξεις, χρήματα ή κάτι άλλο
- Διάδοση εικόνων παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης
- Σεξουαλική και μη σεξουαλική παρενόχληση
- Διαδικτυακός εκφοβισμός (cyberbullying)
Η παιδική κακοποίηση είναι ένα φαινόμενο που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, καθώς έχει σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία και την ευεξία των παιδιών. Στόχος, μάλιστα, της Ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι να εξαλειφθεί η κακοποίηση, η εκμετάλλευση, το εμπόριο ανθρώπων και όλες οι μορφές βίας εις βάρος των παιδιών.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει 7 στρατηγικές για την καταπολέμηση της παιδικής κακοποίησης:
- εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας και δημιουργία νέας
- αλλαγή των νορμών και αξιών (π.χ. νόρμες που επικροτούν τη σεξουαλική βία των κοριτσιών και την επιθετικότητα των αγοριών)
- ασφαλή περιβάλλοντα (ασφαλείς γειτονιές)
- στήριξη γονέων και φροντιστών
- οικονομική ενίσχυση και αύξηση των εισοδημάτων
- παροχή υπηρεσιών, όπου μπορούν τα παιδιά να απευθυνθούν εύκολα κι άμεσα
- εκπαίδευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων των παιδιών.
Πηγές: www.who.int
Αναστασία Χαλκιαδάκη