Ο ύπνος αποτελεί ζωτική ανάγκη και βασική λειτουργία για την καλή ψυχική υγεία και ευεξία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και η Παγκόσμια Εταιρία Ύπνου (WSS) , αναγνώρισαν την 19η Μαρτίου ως την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου, για να αναδείξουν την σημασία του ύπνου για την υγεία του ατόμου και τις συνέπειες τις αϋπνίας.
Το σύνθημα του φετινού εορτασμού είναι: “Καλύτερος Ύπνος, Καλύτερη ζωή, Καλύτερος Πλανήτης”, με στόχο να δώσει έμφαση στην σπουδαιότητα του ύπνου στην ποιότητα της ζωής του ανθρώπου.
Τι είναι ο ύπνος;
Ο ύπνος αποτελεί μία φυσιολογική, περιοδική κατάσταση ηρεμίας, κατά την διάρκεια της οποίας υπάρχει προσωρινή μεταβολή της συνείδησης του εξωτερικού κόσμου και επακόλουθη μείωση της μυϊκής δραστηριότητας, του μεταβολισμού και της ανταπόκρισης σε ερεθίσματα.
Γιατί είναι σημαντικός ο ύπνος;
Ο ύπνος είναι ζωτικής σημασίας συνιστώσα για την καλή κατάσταση της υγείας μας. Επηρεάζει την ψυχική, σωματική και συναισθηματική υγεία τόσο των ενηλίκων ατόμων, όσο και των παιδιών. Πολλές φορές, ο ύπνος ενδέχεται να επηρεάζεται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής και από διαταραχές ύπνου, όπως είναι η αποφρακτική άπνοια.
Η μακροχρόνια στέρηση του ύπνου είναι ένας παράγοντας κινδύνου για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων, που περιλαμβάνει τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τον καρκίνο, την άνοια και τον ζαχαρώδη διαβήτη. Επιπλέον, ο ανεπαρκής ύπνος αυξάνει την όρεξη με αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους.
Σε πρόσφατη έρευνα που παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ από ελληνική ερευνητική ομάδα, έδειξε ότι ο μεσημεριανός ύπνος (με διάρκεια σχεδόν 50 λεπτά), συμβάλει σε χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και στην αποφυγή της υπέρτασης. Συνεπώς, ο μεσημεριανός ύπνος σε συνδυασμό με την υγιεινή μεσογειακή διατροφή, συμβάλουν σε ένα πιο υγιές καρδιαγγειακό “προφίλ” του πληθυσμού.
Τα τελευταία 50 χρόνια η μέση διάρκεια ύπνου στο δυτικό κόσμο έχει μειωθεί κατά δύο ώρες περίπου και ένα μεγάλο ποσοστό κοιμάται λιγότερο από επτά ώρες, που θεωρείται το ελάχιστο ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα υγείας.
Η ευημερία της κοινωνικής μας ζωής πλήττεται από την έλλειψη του ύπνου. Εκτός των άλλων, μπορεί να οδηγήσει σε υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας με αποτέλεσμα μείωση της απόδοσης στην εργασία ή στις σπουδές αλλά και σε τροχαία ατυχήματα.
Σε άλλη έρευνα σχετικά με την ανεπάρκεια του ύπνου, φάνηκε πως το αίσθημα μοναξιάς αυξήθηκε κατά 19% για κάθε νύχτα ανεπαρκούς ύπνου, η κατάθλιψη κατά 21%, το άγχος κατά 25%, η τάση αυτοτραυματισμού κατά 25%, οι αυτοκτονικές σκέψεις κατά 28% και η εξάντληση κατά 29%.
Ύπνος και Ψυχική ευεξία:
Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την σωματική και την ψυχική μας υγεία. Η σημασία του καλού ύπνου είναι αντιληπτή ήδη από την αρχαιότητα. Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο πως ο ύπνος μας κάνει περισσότερο παραγωγικούς, δημιουργικούς και ανθεκτικούς. Επίσης, είναι σημαντικός για κάθε τομέα, όπως στην αποδοτικότητα και στις σχέσεις με τους γύρω μας. Βελτιώνει την αντίληψη και την μνήμη, την συγκέντρωση και την μείωση του άγχους. Παράλληλα, ο επαρκής ύπνος συμβάλει στην πρόληψη της κατάθλιψης, του στρες, στην καλή λειτουργία του νευρικού και του ανοσοποιητικού συστήματος, ευνοεί την κυτταρική ανάπτυξη και επιδιόρθωση καθώς και τη βελτίωση της διάθεσης.
Συμβουλές για την βελτίωση της ποιότητας του ύπνου:
- Καθιερώστε ένα σταθερό ωράριο ύπνου.
- Μην ασχολείστε με άλλα θέματα όταν ξαπλώνετε.
- Βγάλτε από το υπνοδωμάτιο τις ηλεκτρικές συσκευές.
- Ιδίως το βράδυ, περιορίστε τα αλκοολούχα και τα καφεϊνούχα ποτά (καφές, τσάι, μαύρη σοκολάτα).
- Πηγαίνετε για ύπνο όταν νυστάξετε.
- Να ασκείστε τακτικά αλλά να έχετε τελειώσει την άσκηση τουλάχιστον τρεις ώρες πριν τον ύπνο.
- Φροντίστε το περιβάλλον του υπνοδωματίου (θόρυβος, φωτισμός, θερμοκρασία, ενοχλήσεις).
Πηγή: moh.gov
Ονομάζομαι Άννα Λένη και είμαι τελειόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνεργάζομαι με το CSI Institute στα πλαίσια της πρακτικής μου άσκησης, συμμετέχοντας στην συγγραφή άρθρων, στην ενημέρωση και υποστήριξη μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας, καθώς και σε διάφορες δράσεις του Ινστιτούτου.