10 Δεκεμβρίου | Παγκόσμια ημέρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Η 10^η Δεκεμβρίου είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που υπεγράφη από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη 10η Δεκεμβρίου 1948. Με επικεφαλής της επιτροπής την Έλινορ Ρούσβελτ, το έγγραφο αυτό αποτέλεσε ορόσημο στην προσπάθεια εξίσωσης των ανθρώπων, καθώς ανακηρύττει τα αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα που όλοι δικαιούνται ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, θρησκείας, φύλου, γλώσσας, πολιτικής ή άλλης γνώμης, εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης, ιδιοκτησίας, γέννησης ή άλλης καταστάσεως. Είναι διαθέσιμο σε περισσότερες από 500 γλώσσες, καθιστώντας το το πιο μεταφρασμένο έγγραφο στον κόσμο.

Η οικουμενική διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων συντάχθηκε από αντιπροσώπους όλων των περιοχών και των νόμιμων παραδόσεων και είναι ουσιαστικά μια συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων και των ανθρώπων τους. Πρακτικά όλες οι πολιτείες έχουν αποδεχτεί τη διακήρυξη και αποτελεί τη βάση για το όλο και επεκτεινόμενο σύστημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο σήμερα επικεντρώνεται και σε ευάλωτες ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία, τους ιθαγενείς και τους μετανάστες.

Αποτελείται από ένα προοίμιο και 30 άρθρα που ορίζουν ένα ευρύ φάσμα θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, τα οποία είναι:

Άρθρο 1 – Ελευθερία και Ισότητα στα Δικαιώματα

Άρθρο 2 – Το δικαίωμα για δίκαιη και ίση μεταχείριση

Άρθρο 3 – Το δικαίωμα στη ζωή

Άρθρο 4 – Απαγόρευση της δουλείας

Άρθρο 5 – Η Απαγόρευση των βασανιστηρίων

Άρθρο 6 – Το δικαίωμα στην αναγνώριση της νομικής προσωπικότητας

Άρθρο 7 – Το δικαίωμα της ισότητας απέναντι στον νόμο

Άρθρο 8 – Το δικαίωμα της νομικής προστασίας

Άρθρο 9 – Το δικαίωμα στην προσωπική ασφάλεια

Άρθρο 10 – Το δικαίωμα για δίκαιη δίκη

Άρθρο 11 – Η εξασφάλιση αμερόληπτης δικαστικής κρίσης

Άρθρο 12 – Το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής

Άρθρο 13 – Το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης και εγκατάστασης

Άρθρο 14 – Το δικαίωμα του πολιτικού ασύλου

Άρθρο 15 – Το δικαίωμα της ιθαγένειας

Άρθρο 16 – Το δικαίωμα του γάμου

Άρθρο 17 – Το δικαίωμα της ιδιοκτησίας

Άρθρο 18 – Η ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας

Άρθρο 19 – Το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης

Άρθρο 20 – Το δικαίωμα των ειρηνικών συγκεντρώσεων και του συνεταιρισμού

Άρθρο 21 – Το δικαίωμα της συμμετοχής στα δημόσια πράγματα

Άρθρο 22 – Το δικαίωμα για κοινωνική ασφάλιση

Άρθρο 23 – Το δικαίωμα στην εργασία

Άρθρο 24 – Το δικαίωμα στην ανάπαυση

Άρθρο 25 – Το δικαίωμα για επαρκές βιοτικό επίπεδο

Άρθρο 26 – Το δικαίωμα στην εκπαίδευση

Άρθρο 27 – Το δικαίωμα στον πολιτισμό

Άρθρο 28 – Το δικαίωμα της προστασίας των δικαιωμάτων

Άρθρο 29 – Καθήκοντα προς την κοινότητα και σεβασμός των δικαιωμάτων

Άρθρο 30 – Επαγρύπνηση για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων

Κάθε χρόνος έχει και το δικό του εξειδικευμένο θέμα που συνοδεύει τη παγκόσμια αυτή ημέρα. Το 2020 ως θέμα είχε οριστεί το «Αναρρώνουμε καλύτερα – Υπερασπιζόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα» που είχε ως βάση τη πανδημία κ επικεντρωνόταν στις προσπάθειες τερματισμού των διακρίσεων κ των ανομοιοτήτων που προέκυψαν. Η ετήσια αυτή επικέντρωση φαίνεται πως έχει ως σκοπό να φέρει στην επιφάνεια τα επίκαιρα και καίρια ζητήματα που ταλανίζουν τις κοινωνίες ανά τον κόσμο και να παράσχει τις υποδομές για τη βελτίωση των συνθηκών.

Εν κατακλείδι, η ημέρα αυτή είναι καρπός συλλογικού αγώνα με σκοπό την ενημέρωση και τον εορτασμό των δικαιωμάτων και ελευθεριών που δικαιούται ο κάθε άνθρωπος σε κάθε γωνιά της Γης. Ωστόσο, λόγω της πανδημικής εποχής καταπατούνται ορισμένα βασικά δικαιώματα στο όνομα της κοινωνικής ασφάλειας και υγιεινής, πράγμα που δίνει επιπλέον λόγο ύπαρξης της παγκόσμιας αυτής ημέρας. 

Πηγή: standup4humanrights.org

un.org