Ανθρώπινες Σχέσεις, Συμπεριφορά, Ψυχική υγεία

Σεξουαλική παρενόχληση: Χαρακτηριστικά Προσωπικότητας των Δραστών

Γράφει ο Κωνστάντινος Πασβαντίδης,

 

Τα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης αποτελούν δυστυχώς ένα αρκετά συχνό φαινόμενο, το οποίο μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των θυμάτων. Εμφανίζεται πιο συχνά από την πλευρά ενός άνδρα απέναντι σε μία γυναίκα, και είναι αρκετά σημαντικό να γνωρίζουμε ορισμένα χαρακτηριστικά που μπορεί να υποδηλώνουν τέτοιες προθέσεις. Συνήθως οι θύτες:

  1. Είναι ναρκισσιστές. Θεωρούν τους εαυτούς τους ως άξιους σεβασμού και αναγνώρισης. Δεν υπολογίζουν τα συναισθήματα των άλλων και θεωρούν απίθανο κάποιος να μην ενδιαφέρεται να συνευρεθεί σεξουαλικά μαζί τους.
  2. Δεν θεωρούν ότι η συμπεριφορά τους είναι ανήθικη. Αντιθέτως, την δικαιολογούν βασισμένοι αποκλειστικά στον δικό τους κώδικα αξιών ( π.χ. «εσύ το θες γιατί έχεις ντυθεί προκλητικά»).
  3. Συμπεριφέρονται πιο επιθετικά, εισβάλλουν στον προσωπικό χώρο του θύματος, ενώ χρησιμοποιούν ακατάλληλο χιούμορ και ακατάλληλα σχόλια σχετικά με την εξωτερική του εμφάνιση.
  4. Είναι ιδιαιτέρως ικανοί στο να μιμούνται τα κατάλληλα συναισθήματα και τις κατάλληλες συμπεριφορές, προκειμένου να εκμεταλλευτούν και να χειραγωγήσουν τα θύματα τους.
  5. Θα προβούν σε τέτοιες ενέργειες αν θεωρήσουν ότι αμφισβητείται η δύναμη και το κύρος τους.

Όπως αναφέρθηκε, η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να έχει πολλές επιπτώσεις σε διάφορους τομείς της ζωής των θυμάτων. Έρευνες έχουν δείξει πως πέρα από τις σωματικές βλάβες που μπορεί να υποστούν, ενδέχεται να εμφανίσουν μειωμένη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, μειωμένη επαγγελματική ικανοποίηση, έντονα συμπτώματα άγχους ακόμα και κατάθλιψη Επιπλέον, μπορεί να αλλάξει γενικότερα ο τρόπος που αισθάνονται για το άλλο φύλλο, εμποδίζοντας έτσι την σύναψη σχέσεων και την ομαλή συμβίωση στο μέλλον. Ενδέχεται να ντρέπονται για αυτό που συνέβη και να δυσκολεύονται να αποφασίσουν αν θα μιλήσουν η όχι, γεγονός που μπορεί να  τους δημιουργεί επιπλέον πίεση.

Για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, προτείνεται:

  1. Να μιλήσουν σε ένα πρόσωπο που εμπιστεύονται, το οποίο θα μπορούσε να τους δώσει συμβουλές, καθοδήγηση και γενικότερα να τους συμπαρασταθεί.
  2. Να τονίσουν στον θύτη ότι η συμπεριφορά του είναι ανεπιθύμητη. Συνήθως η αγνόηση της δεν φέρνει επιθυμητά αποτελέσματα, αντιθέτως, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση τέτοιων συμπεριφορών
  3. Εφόσον η παρενόχληση γίνεται συστηματικά, αν υπάρχουν αρχεία όπως e-mail, μηνύματα ή εικόνες, είναι απαραίτητο να αποθηκευτούν ώστε να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον ως αποδεικτικά στοιχεία της παρενόχλησης.
  4. Να απευθυνθούν σε κάποιον δικηγόρο, ο οποίος θα τους ενημερώσει για τα δικαιώματα τους, καθώς και για το ποιες ποινικές διαδικασίες θα μπορούσαν να ακολουθηθούν αναφορικά με τον θύτη
  5. Να απευθυνθούν σε κάποιο ειδικό ψυχικής υγείας, στη περίπτωση που αισθάνονται πως αυτή η κατάσταση τους έχει δυσκολέψει σε πολλούς τομείς της ζωής τους. Η συναισθηματική πίεση είναι τεράστια και ένας ειδικός θα μπορούσε να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν αυτό το βάρος.

Τέλος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό όσα άτομα έχουν υποστεί θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, να μην επιρρίπτουν ευθύνες στον εαυτό τους για ότι συνέβη. Καμία πράξη δεν δικαιολογεί τέτοιου είδους συμπεριφορές. Η αναζήτηση βοήθειας έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει στην αντιμετώπιση των δυσάρεστων συνεπειών από την πλευρά του θύματος, καθώς και στην παραδειγματκή τιμωρία του θύτη.